Arabizm
Z Wikipedii
Arabizm - wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa zapożyczona z języka arabskiego.
Do arabizmów należy wiele terminów związanych z islamem i całą kulturą arabską, a także terminy naukowe (np. matematyczne czy chemiczne) zapożyczone w średniowieczu, gdy nauka w krajach arabskich stała na wyższym poziomie w porównaniu z nauką europejską.
Ponieważ kultura polska nigdy nie wchodziła w bezpośredni kontakt z arabską, wyrazy arabskie, funkcjonujące w języku polskim, dostawały się do polszczyzny za pośrednictwem innych języków: tureckiego, węgierskiego, angielskiego, włoskiego lub francuskiego. Arabizmy mogą być zatem rozpatrywane także jako pożyczki z tych własnie języków, co jest o tyle istotne, że w wielu wypadkach języki te nadały arabizmom kształt fonetyczny, odmienny od brzmienia pierwotnego. Wiele arabizmów zostały przejętych za pośrednictwem języka osmańsko-tureckiego. Dotyczą one głównie terminologii wojskowej lub religijnej (ale nie tylko) i zostały zapożyczone dzięki długotrwałym kontaktom polsko-tureckim w przeciągu XVI-XVIII w. Należą tu np. dziryt, z tur. cirit, haracz, z tur. haraç, kiesa, z tur. kese, majdan, z tur. maydan, itp. Wszystkie te wyrazy wywodziły się początkowo z języka arabskiego.
Przykłady arabizmów: admirał, alchemia, algebra, algorytm, alkalia, alkohol, alkazar, Allah, Arabowie, arsenał, bazar, cyfra, dżihad, dżinn, emir, erg, fatwa, hadisy, hadżar, hadżdż, hadżi, hafiz, hamada, henna, hidżra, imam, Islam, Kaaba, kalif, kawa, Koran, kuskus, lutnia, Maghreb, mahdi, Mahomet, meczet, medresa, medyna, mihrab, minaret, mudżahedin, muezin, mułła, muzułmanin, nabab, ramadan, Rasul Allah, sahib, salam alejkum, salat, serir, sufizm, sułtan, sunnizm, sura, szahada, szariat, szejk, szyfr, szyizm, ulem, wali, zakat, zenit, zero.
[edytuj] Bibliografia
W sprawie arabskich zapożyczeń w języku polskim zob. W. P. Turek, Słownik zapożyczeń z języka arabskiego w polszczyźnie, Kraków 2001 wraz z obszerną bibliografią.
