Autonomia galicyjska
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Galicja to nazwa zaboru austriackiego, do lat 60. XIX wieku była to prowincja państwa Habsburgów, dopiero po 1860 społeczeństwo polskie podjęło walkę o autonomię Galicji, nie tylko polityczną ale i kulturalną, którą uzyskano po 1867.
[edytuj] Struktura władzy
Część urzędników była mianowanych przez rząd austriacki, najważniejszy z nich był namiestnik. W Galicji powstały liczne instytucje objęte autonomią, należały do nich Sejm Krajowy, Wydział Krajowy i Krajowa Rada Szkolna. Ważnym osiągnięciem było wprowadzenie do szkół, również wyższych i urzędów języka polskiego, a do sądownictwa również ukraińskiego. W Galicji Wschodniej powstały szkoły ludowe i średnie z językiem ukraińskim, na Uniwersytecie we Lwowie tworzono katedry ukraińskie. Po uzyskaniu autonomii decydującą rolę polityczną w autonomicznych instytucjach odgrywało polskie ziemiaństwo.
[edytuj] Ruchy robotnicze i chłopskie
W Galicji, najwcześniej w Polsce rozwinął się zorganizowany ruch ludowo-rolniczy, a w 1895 powstało Stronnictwo Ludowe. Na początku lat 80. XIX wieku pojawiły się organizacje robotnicze (również ukraińskie). To w Galicji Wschodniej rozwinął się ukraiński ruch domagający się pełnego równouprawnienia, a nawet wyodrębnienia Galicji Wschodniej jako autonomii Ukraińców, co powodowało ostry konflikt między narodowościami. Galicja jako jedyny wówczas obszar, na którym w sposób niemal nieskrępowany przez zaborcę rozwijało się życie narodowe Polaków i Ukraińców, stała się głównym ośrodkiem zarówno polskiego, jak i ukraińskiego ruchu niepodległościowego.