Bawół afrykański
Z Wikipedii
| Bawół afrykański | |||||||||||||||||||||||||||||
 Typowy "samiec", Ngorongoro Crater Tanzania. |
|||||||||||||||||||||||||||||
| Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
| Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
| Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gromada | ssaki | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podgromada | ssaki żyworodne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Szczep | łożyskowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rząd | parzystokopytne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzina | krętorogie | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzaj | Syncerus | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gatunek | bawół afrykański | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| Syncerus caffer | |||||||||||||||||||||||||||||
| (Sparrman, 1779) | |||||||||||||||||||||||||||||
| Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
 Systematyka w Wikispecies |
|||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||||||||||||||||||||||||||||
.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
Bawół afrykański, bawół kafryjski lub bawół przylądkowy (Syncerus caffer) - duży ssak roślinożerny należący do rodziny krętorogich (Bovidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Syncerus Hodgson, 1847. Osiąga 1.6 metrów wysokości, 2.8 metrów długości. Przeciętnie, dorosły samiec ma 1.5 m wysokości i waży 600 - 750 kg, podczas gdy samica jest 10-15 cm mniejsza i waży 400 - 550 kg. Byki w wieku dziesięciu lat lub starsze osiągają swoje pełne rozmiary i mogą ważyć powyżej 900 kg. Afrykański bawół nie jest blisko spokrewniony z nieco większym azjatyckim bawołem wodnym. Jego pochodzenie wciąż pozostaje niejasne[1]
Spis treści |
[edytuj] Zasięg występowania i siedlisko
Występują od otwartej sawanny do gęsto porośniętych lasów tropikalnych. Zasięg występowania obejmuje takie państwa jak Sudan, Zambia, Zimbabwe, Namibia, Botswana, Mozambik, Republika Południowej Afryki, Kenia i Tanzania.
[edytuj] Wygląd
Sierść bawołów ciemnieje z wiekiem. W końcu staje się ciemnobrązowa, prawie czarna. Osadzone na dużej głowie rogi są u podstawy bardzo masywne. Występują u obu płci, jednak wypustkę rogową posiadają tylko samice. Silne kończyny są zakończone dwoma palcami pokrytymi racicami. Ogon zakończony dużym chwostem sięga pęcin.
[edytuj] Wielkość
Wysokość w kłębie:
140-160 cm
Długość ciała:
240-340 cm
Rozpiętość rogów:
około 1 m
Waga:
400-900 kg
Długość życia:
do 20 lat
[edytuj] Tryb życia
Podczas pory suchej stada bawołów liczące nawet do 2000 osobników dzielą się na mniejsze grupy. Z powodu upałów często zażywają kąpieli błotnych, a potem ocierają się o korę drzew, żeby pozbyć się zaschniętej warstwy błota.
[edytuj] Zachowanie
Bawół afrykański jest potężnym ssakiem, który ma niewielu naturalnych wrogów poza człowiekiem. Dorosłe bawoły potrafią skutecznie bronić się przed stadem lwów.[2] Lwy polują na bawoły regularnie, ale zwykle robią to stadnie zwalając z nóg samotne osobniki. Tylko duże samce lwów były znane z zabicia w pojedynkę dorosłego bawoła. Lampart i hiena cętkowana są groźne tylko do nowo narodzonych cieląt. Bawół afrykański nigdy nie został udomowiony.
Jest zaliczany do "Wielkiej piątki Afryki", powszechnie uważany jest za bardzo niebezpieczne zwierzę, ponieważ przebija rogami i zabija kilku ludzi co roku.[3] W Afryce uważa się, że bawoły zabijają więcej ludzi niż jakiekolwiek inne zwierzę, pomimo że hipopotamy nilowe i krokodyle nilowe mają więcej ofiar na koncie.[4] Bawoły cieszą się złą sławą wśród myśliwych polujących na grubego zwierza jako bardzo niebezpieczne zwierzęta. Obserwowano jak ranne zwierzęta zasadzały się i ścigały atakując myśliwych.[5]
[edytuj] Zachowanie socjalne
Podstawowe stado bawołów afrykańskich składa się z dojrzałych samic i ich potomstwa. Starsze byki są odganiane ze stada i tworzą grupy kawalerów.
[edytuj] Pokarm
Żywią się różnymi gatunkami traw. Chętnie zjadają też bulwy. W lesie podgryzają liście, pąki i pędy. Potrzebują stałego dostępu do wody - dorosły osobnik potrzebuje dziennie 30 litrów wody, a w czasie suszy nawet 40. Żerują nocą i w chłodniejszych porach dnia.
[edytuj] Rozmnażanie
W suchych rejonach cielęta rodzą się tuż przed porą deszczową. W czasie godów samce starają się być jak najwyżej w hierarchii stada, toteż często dochodzi między nimi do starć. Zazwyczaj kończy się na pogróżkach, lecz gdy dojdzie do walki, może zakończyć się ona poważnymi urazami. Ciąża trwa od 330 do 340 dni. Na świat przychodzi jedno, bardzo rzadko dwa młode ważące 35-50 kg. Cielę wypija dziennie do 5 litrów mleka. Pod opieką krowy zostaje do 2 lat. Potem samce odchodzą, a samice zostają w tym samym stadzie co matka. Byki osiągają dojrzałość płciową w wieku 4,5, a krowy 3 lat.
[edytuj] Podgatunki
- Syncerus caffer caffer - bawół afrykański
- Syncerus caffer nanus - bawół krótkorogi
- Syncerus caffer brachyceros oraz
- Syncerus caffer mathewsi, co do klasyfikacji którego nie ma zgodności wśród systematyków.
[edytuj] Status
Pomimo że dawniej populacja afrykańskiego bawołu była oszacowana na dziesięć milionów, obecnie ta liczba wynosi około 900 000. Powody tego spadku to liczba polowań dla mięsa i sportu, konwersja ich siedliska na ziemię uprawną i pastwiska dla zwierząt domowych, osuszanie i wprowadzenie obcych gatunków szkodników i chorób (księgosusz).
Przypisy
- ↑ Cape Buffalo.
- ↑ Cape Buffalo. Canadian Museum of Nature.
- ↑ Top Ten Deadliest Animals.
- ↑ Africa on the Matrix:.
- ↑ African Animals Hunting facts and tips - Buffalo Hunting.
[edytuj] Zobacz też
