Chasor
Z Wikipedii
Współrzędne: 33°01' N 35°34' E
| Tel Hazor National Park | |
 |
|
| Położenie | Dystrykt Północny,  Izrael |
| Powierzchnia | 83 km² |
| Siedziba | Ayelet Hashahar |
| Oficjalna strona Parku | |
Chasor (hebr. תל חצור, Hazor) - ruiny starożytnego miasta kananejskiego Chasor, położone na północ od Jeziora Tyberiadzkiego w Górnej Galilei, na północy Izraela. Leży przy kibucu Ayelet HaShahar, przy drodze z Rosz Pina do Kiryat Szmona.
We współczesnych czasach prowadzono tutaj liczne wykopaliska archeologiczne, zapoczątkowane w 1955 przez Jamesa Edmonda de Rothschild. Wyniki badań zostały opublikowane przez Israel Exploration Society w postaci pięcio tomowej książki. W celu ochrony tego miejsca utworzono tutaj Park Narodowy Tel Hazor. W 2005 Chasor został umieszczony na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, jako część Biblijne Tell - Megiddo, Hazor, Beer Sheba.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W okresie od XVIII do połowy XIII wieku p.n.e. Kanaan był państwem lennym Starożytnego Egiptu. Pierwsze wzmianki o mieście Chasor pochodzą z XV wieku p.n.e.. Zostało ono wówczas wymienione jako miasto, którego król Abdi-Tirshi przysiągł lojalność faraonowi Tutmozisa III (świątynia Amona w Karnaku) oraz w listach z Amarny[1]. Chasor było dużym miastem o ogromnym znaczeniu strategicznym. Korzystne położenie przy szlaku handlowym Via Maris sprzyjało rozwojowi miasta.
Księga Jozuego opisuje króla Chasoru (nazywane Jabin), który stanął na czele wojsk walczących z Izraelitami. Ostatecznie Jozue zdobył i zniszczył miasto[2]. Księga Sędziów opisuje kananejskiego króla Jabin, który przeciwstawił się Izraelitom, został jednak pokonany przez Baraka[3]. Uczeni uważają, że Chasor i Jabin to jedno i to samo miasto, które zostało zdobyte przez Izraelitów[4]. Zdobycie Chasor otworzyło Izraelitom drogę do podboju całego Kanaanu.
Wykopaliska archeologiczne sugerują, że Chasor zostało odbudowane ze zniszczeń jako niewielka wieś. 1 Księga Królewska opisuje, że król Salomon wybudował i umocnił miasta Chasor, Gezer i Megiddo[5]. Jednak analiza stylu architektonicznego i cech ceramiki wykopalisk archeologicznych wskazują, że w rzeczywistości miało to miejsce na początku IX wieku p.n.e., czyli podczas panowania Omri. Metoda datowania radiowęglowego również potwierdzają tą datę[6]. W zachodniej części Chazor powstała wówczas twierdza króla Achaba. Z tego okresu pochodzą pozostałości sześciu bram wjazdowych i budynki administracji. Chasor było dobrze prosperującym miastem w czasach królów Achaba i Jeroboama II aż do czasu jego ostatecznego zniszczenia w 732 p.n.e. przez Asyryjczyków.
Chasor nigdy nie wróciło do swojego dawnego znaczenia. Od VII do II wieku p.n.e. było ograniczone do cytadeli, która znajdowała się w zachodnim krańcu dawnego miasta. Ostatnia historyczna wzmianka o mieście mówi, że na równinie Chasor Jonatan Machabeusz walczył w 147 p.n.e. przeciwko Demetriuszowi[7].
[edytuj] Archeologia
| Biblijne Tel - Megiddo, Hazor, Beer Shebaa Lista światowego dziedzictwa UNESCO |
|
 |
|
| Kraj | Izrael |
| Typ | kulturowe |
| Spełniane kryterium | II, III, IV, VI |
| Charakterystyka | #1108 |
| Regionb | Europa i Ameryka Północna |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę: | 2005 na 29 sesji |
| a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO |
|
Chasor było jednym z największych miast starożytnego Izraela. Teren miasta zajmował ponad 200 akrów.
Pozostałości starożytnego miasta po raz pierwszy zidentyfikował w 1875 J.L. Porter. W 1928 brytyjski archeolog John Garstang przeprowadził pierwsze ograniczone prace archeologiczne. W latach 1956-1958 oraz 1968-1970 wykopaliska przeprowadził archeolog izraelski Yigael Yadin. Te badania były prowadzone w imieniu Uniwersytetu Hebrajskiego i finansowane przez rodzinę Rothschildów.
Wykopaliska wyraźnie ukazały dwie części miasta: północne miasto (akropolis) i niżej położone ufortyfikowane miasto. Jest to bardzo bogaty obszar, na którym odkryto pozostałości fortyfikacji z okresu kananejskiego. Z tego okresu zachował się także ołtarz. Ruiny dużego zamku z bramą i składami pochodzą z późniejszych izraelskich czasów. Wodociągi miejskie prawdopodobnie powstały w czasach Achaba.
Zabytki starożytności są wystawione w muzeum, przy wjeździe do kibucu Ayelet Hashahar.
[edytuj] Park Narodowy
W celu ochrony tego miejsca utworzono tutaj Park Narodowy Tel Hazor. Średni czas zwiedzania parku wynosi 1-3 godziny. Najlepszą porą do odwiedzin jest wiosna i zima[8].
[edytuj] Galeria
 Wykopaliska w Chasor. |
 Izraelska forteca w Chasor. |
 Wodociągi w Chasor. |
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona wykopalisk po angielsku
- Strona Parku Narodowego w Chasor
- Zdjęcie satelitarne Tel Chasor
- Zdjęcia Chasor
Przypisy
- ↑ The Encyclopedia of El Amarna Research Tool (en). [dostęp 2 lutego 2008].
- ↑ Księga Jozuego. Biblia, ss. 11:1-5,10-13.
- ↑ Księga Sędziów. Biblia, s. 4.
- ↑ Jabin. Jewish Encyclopedia.
- ↑ Księga Jozuego. Biblia, ss. 11:1-5,10-13.
- ↑ Israel Finkelstein: The Bible Unearthed.
- ↑ The Hebrew University of Jerusalem: The History of Hazor (en). [dostęp 27 lutego 2008].
- ↑ Israel Nature & National Parks Protection Authority: Tel Hazor National Park (en). [dostęp 27 lutego 2008].
