Chromosom Y

Z Wikipedii

Chromosom Y

Chromosom Y – jeden z chromosomów płciowych u ludzi i większości pozostałych ssaków.

Obecność chromosomu Y wraz z chromosomem X w jądrze komórki determinuje u człowieka płeć męską. Jest to spowodowane obecnością genu SRY na chromosomie Y.

U człowieka chromosom Y składa się z 58 milionów par zasad (58 Mbp) i zawiera 78 genów, co odpowiada około 0,38% całkowitej ilości DNA w ludzkiej komórce. Większość sekwencji ludzkiego chromosomu Y jest specyficzna dla mężczyzn, i tylko niewielkie fragmenty (tzw. region pseudoautosomalny, ok. 3Mbp) ulegają rekombinacji z homologicznymi fragmentami na chromosomie X.

Ponieważ chromosom Y dziedziczy się wyłącznie w linii męskiej, wykorzystano go do obliczenia, że ostatni wspólny przodek wszystkich żyjących mężczyzn - "chromosomalny Adam" - żył około 60-90 tys. lat temu, czyli nigdy nie spotkał się z tzw. mitochondrialną Ewą^{[potrzebne źródło]}.

[edytuj] Aberracje chromosomalne

Fenotyp spowodowany disomią chromosomu Y określa się jako Zespół XYY. Mężczyźni z kariotypem 47,XYY zwykle są nieco wyżsi niż przeciętna w populacji i mają normalny poziom testosteronu ^[1]. Pierwsze doniesienia sugerowały związek tej wady z nadmierną agresywnością^{[potrzebne źródło]}, jednak dalsze badania tego nie potwierdziły^{[potrzebne źródło]}.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Zespół XYY.

Przypisy

↑ Ratcliffe SG, Read G, Pan H, Fear C, Lindenbaum R, Crossley J. Prenatal testosterone levels in XXY and XYY males. Horm Res. 42, 3, 106-109. 1994. PMID 7995613.

[edytuj] Bibliografia

Skaletsky H, Kuroda-Kawaguchi T, Minx PJ, Cordum HS, Hillier L, Brown LG, Repping S, Pyntikova T, Ali J, Bieri T, Chinwalla A, Delehaunty A, Delehaunty K, Du H, Fewell G, Fulton L, Fulton R, Graves T, Hou SF, Latrielle P, Leonard S, Mardis E, Maupin R, McPherson J, Miner T, Nash W, Nguyen C, Ozersky P, Pepin K, Rock S, Rohlfing T, Scott K, Schultz B, Strong C, Tin-Wollam A, Yang SP, Waterston RH, Wilson RK, Rozen S, Page DC. The male-specific region of the human Y chromosome is a mosaic of discrete sequence classes. Nature. 423, 6942, 825–837A. 2003. PMID 12815422.
Rozen S, Skaletsky H, Marszalek JD, Minx PJ, Cordum HS, Waterston RH, Wilson RK, Page DC. Abundant gene conversion between arms of palindromes in human and ape Y chromosomes. Nature. 423, 6942, 873–876. 2003. PMID 12815433.