Cyjanek potasu
Z Wikipedii
| Cyjanek potasu | |||
|
|||
| Ogólne informacje | |||
| Nazwa systematyczna | Cyjanek potasu | ||
| Inne nazwy | cyjankali, sól potasowa kwasu cyjanowodorowego | ||
| Wzór sumaryczny | KCN | ||
| SMILES | [K+].[C-]#N | ||
| Masa molowa | 65,12 g/mol | ||
| Wygląd | białe lub bezbarwne, higroskopijne kryształy | ||
| Identyfikacja | |||
| Numer CAS | 151-50-8 | ||
| Właściwości | |||
| Gęstość i stan skupienia | 1,55 g/cm3 ; ciało stałe | ||
| Rozpuszczalność w wodzie | 71,6 g/100 ml | ||
| Temperatura topnienia | 634,5 °C (907,65 K) | ||
| Temperatura wrzenia | 1 625 °C (1 898,15 K) | ||
| Niebezpieczeństwa | |||
  |
|||
| Klasyfikacja UE | Treść oznaczeń: T+ - silnie toksyczny N - groźny dla środowiska |
||
| Zwroty ryzyka | R26/27/28, R32, R50/53 | ||
| Zwroty bezpieczeństwa | S1/2, S7, S28, S29, S45, S60, S61 | ||
| Numer RTECS | TS8750000 | ||
| Podobne związki | |||
| Inne aniony | chlorek potasu wodorotlenek potasu węglan potasu azotan potasu siarczan potasu |
||
| Inne kationy | cyjanek sodu | ||
| Podobne związki | Cyjanowodór | ||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
|||
Cyjanek potasu (potocznie cyjankali, cyjanek) - nieorganiczny związek chemiczny, sól potasowa kwasu cyjanowodorowego.
[edytuj] Toksyczność
Cyjanek potasu jest bardzo silną trucizną, często opisywaną w powieściach kryminalnych. Tworzy bezbarwne, higroskopijne kryształy. Rozpuszcza się w metanolu, formamidzie, hydroksyloaminie i glicerynie. Toksyczność cyjanku potasu (LD50) wynosi 2,86 mg/kg ciała!
Cyjanek potasu, jak większość pozostałych cyjanków, jest toksyczny dla człowieka. Jego trujące działanie polega na blokowaniu oddychania na poziomie komórkowym poprzez nieodwracalną inhibicję oksydazy cytochromowej, będącej kluczowym enzymem łańcucha oddechowego oraz wtórnie fosforylacji oksydacyjnej.[1][2] W efekcie, mimo iż transport tlenu z płuc do tkanek jest zachowany, dochodzi do hipoksji tkankowej. Cyjanek potasu łatwo rozkłada się w kwaśnym środowisku wodnym do cyjanowodoru:
- KCN + HCl → KCl + HCN
Reakcja ta jest wykorzystywana w komorach gazowych, stosowanych jako forma egzekucji w Stanach Zjednoczonych.
Do ratowania poszkodowanych w razie zatrucia cyjankiem potasu stosuje się:
- kortyzon (Dexaven, Deksametazon, Decadron)
- węgiel aktywny
- azotyn amylu, azotan(III) sodu, N-4-dimetyloaminofenol, tiosiarczan sodu (odtrutki).
Utylizacji cyjanku dokonuje się przez gotowanie z wodorotlenkiem żelaza(II); powstaje wtedy heksacyjanożelazian(II) potasu K4[Fe(CN)6].
[edytuj] Zastosowanie
- w metalurgii srebra i złota
- w galwanotechnice
- w wielu syntezach chemicznych.
Przypisy
- ↑ Berg L. R., Martin D. W., Salomon E. P., Villee C. A. Biologia, wydanie drugie, poprawione (wg III wydania amerykańskiego), MULICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2000. ISBN 97883-7073-090-6
- ↑ Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Peter A. Mayes, Vicor W. Rodwell, Biochemia Harpera, Wydanie V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, str. 175, Warszawa 2006. ISBN 97883-200-3347-0
