Dywizja Grenadierów Pancernych Brandenburg
Z Wikipedii
Dywizja Grenadierów Pancernych "Brandenburg" – niemiecki związek taktyczny z okresu końca II wojny światowej
Spis treści |
[edytuj] Geneza
Po nieudanym zamachu na Adolfa Hitlera 20 lipca 1944 r., w który zamieszany był m.in. Wilhelm Canaris, wywiad wojskowy Abwehra został przejęty przez SS. Dywizja "Brandenburg" podległa dotąd Abwehrze i przeznaczona do specjalnych działań, z rozkazu przywódcy III Rzeszy przeszła pod władzę SD, a 13 września utraciła status Sondertruppen i została przeorganizowana na frontową dywizję grenadierów pancernych pod nazwą Dywizja Grenadierów Pancernych "Brandenburg" (Panzergrenadier-Division "Brandenburg"). Dla Brandenburczyków przeformowanie w zwykłą jednostkę wojskową było dużym ciosem, zmniejszającym ich morale, ale pomimo tego nadal pozostawali oni elitą.
[edytuj] Zarys historyczny
W poł. września 1944 r. Dywizja została przerzucona na terytorium Niezależnego Państwa Chorwackiego w rejon Zagrzebia, wchodząc w skład 2. Armii Pancernej. W listopadzie przeniosiono ją do Prus Wschodnich, gdzie została podporządkowana odwodowemu Korpusowi Pancernemu "Grossdeutschland" pod dowództwem gen. Dietricha von Sauckena. Od stycznia 1945 r. Dywizja ciągle znajdowała się w boju. Przetransportowana w trybie alarmowym w okolice Kielc (w składzie 4. Armii Pancernej) nie zdążyła jednak wejść do walki jako całość i pod naciskiem sowieckiej ofensywy styczniowej została wycofana wraz dowództwem Korpusu Panc. "Grossdeutschland" nad Nysę Łużycką. Broniła tzw. "korytarza łużyckiego" i obsadzała brzeg rzeki. Liczyła wówczas ok. 11,5 tys. żołnierzy. Na wyposażeniu miała 140 dział i 60 moździerzy, 20 czołgów PzKpfw V "Panther", bardzo dużo broni maszynowej i nowoczesnej broni przeciwpancernej (Panzerfausty i Panzerschrecki). W kwietniu prowadziła ciężkie walki obronne z forsującymi Nysę polskimi oddziałami 2. Armii WP. Jej obrona została przełamana, a Dywizja z ciężkimi stratami wycofała się w rejon na południe od Budziszyna. Tam część jej oddziałów wzięła udział w kontrataku niemieckim, który zadał ciężkie straty 2. Armii WP. Patrz: bitwa pod Budziszynem. 30 kwietnia resztki Dywizji znalazły się w rejonie Drezna, a 1 maja przeszły na terytorium Protektoratu Czech i Moraw, gdzie skapitulowały 8 maja.
[edytuj] Dowódcy
- gen. Fritz Kühlwein – 15 września - 16 października 1944 r.
- gen. Hermann Schulte Heuthaus 17 października 1944 r. - 8 maja 1945 r.
[edytuj] Struktura organizacyjna
1944/1945 r.:
- Sztab Dywizji
- Pułk Pancerny "Brandenburg" (czołgi PzKpfw V "Panther" i PzKpfw IV)
- 1. Pułk Grenadierów Pancernych "Brandenburg"
- 2. Pułk Grenadierów Pancernych "Brandenburg"
- Batalion Grenadierów Pancernych "Brandenburg"
- Pułk Artylerii "Brandenburg"
- Armijny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej "Brandenburg"
- Dywizjon Rozpoznawczy "Brandenburg"
- Batalion Saperów "Brandenburg"
- Batalion Łączności "Brandenburg"
- pododdziały zaopatrzenia i obługi
Kwiecień 1944 r. (Łużyce):
- Sztab Dywizji
- 1. Pułk Grenadierów Pancernych "Brandenburg"
- 2. Pułk Grenadierów Pancernych "Brandenburg"
- Grupa pancerna "Wietersheim" (trzy kompanie czołgów i jedna kompania grenadierów pancernych na transporterach opancerzonych; łącznie ok. 20 czołgów Pzkfw V "Panther")
- Pułk Artylerii "Brandenburg"
- Armijny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej "Brandenburg"
- Dywizjon Rozpoznawczy "Brandenburg"
- Szturmowy Batalion Saperów "Brandenburg" (na transporterach opancerzonych, z moździerzami i pancerzownicami)
- Batalion Łączności "Brandenburg"
- pododdziały zaopatrzenia i obsługi
- 1244. Pułk Grenadierów – przydzielony do Dywizji
- Brygada Artylerii Szturmowej "Grossdeutshland" (w składzie trzech baterii i kompanii zaopatrzenia) – przydzielona do Dywizji
- dwa dywizjony 732. Brygady Artylerii – przydzielone do Dywizji
