Edward Żółtowski
Z Wikipedii
Edward Żółtowski herbu Ogończyk (ur. 18 marca 1775 w Mochowie, zm. 30 stycznia 1842 w Warszawie) – generał polski i francuski.
W 1792 wstąpił do artylerii I Rzeczypospolitej. Wziął udział w powstaniu kościuszkowskim. Od maja 1797 walczył w Legionach Polskich we Włoszech w stopniu porucznika artylerii pieszej. Awansowany na kapitana 3. batalionu piechoty. W szeregach legionów uczestniczył w kolejnych kampaniach 1797, 1798, 1799, 1800. Był kapitanem 1. Regimentu Piechoty Polskiej.
W 1806 wraz z Wielką Armią przybył do kraju, mianowany został majorem 3. Pułku Piechoty (wówczas 11. Pułk Piechoty), wraz z którym bił się pod Nidzicą i Dobrym Miastem. 2 marca 1807 mianowany dowódcą pułku w stopniu pułkownika. W czasie wojny polsko-austriackiej poprowadził 3. Pułk Piechoty w bitwie pod Raszynem, prawdopodobnie wziął też udział w szturmie Sandomierza, której to twierdzy później bronił. Dowodząc dwoma lekkimi kompaniami 3. Pułku uczestniczył w szturmie Zamościa. 11 grudnia 1811 awansowany do stopnia generała brygady. 3 marca 1812 objął dowództwo 1. brygady w 17. Dywizji Piechoty gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Przeszedł cały szlak bojowy tej formacji w kampanii 1812. Powrócił do Księstwa z misją objęcia dowództwa brygady w Dywizji Izydora Krasińskiego w Kaliszu. W obliczu choroby generała dowodził całością tej formacji (ok. 7.000 ludzi) od 12 lutego 1813. Ze swoim zgrupowaniem przebił się do Lipska, gdzie 4 marca 1813 oddał dowództwo Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu. Na czele piechoty dywizyjnej (2. i 4. Pułk Piechoty odbył całą kampanię niemiecką. Został ranny w bitwie pod Lipskiem. 23 października odznaczony Krzyżem Legii Honorowej. 3 marca 1814 mianowany generałem brygady armii francuskiej. 5 maja otrzymał dymisję.
Służył w armii Królestwa Polskiego, mianowany dowódcą 1. brygady 2. Dywizji Piechoty. W 1826 awansowany do stopnia generała dywizji i mianowany komendantem Twierdzy Zamość. W czasie powstania listopadowego organizował oddziały powstańcze w Lubelskiem.
[edytuj] Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Legii Honorowej
- Krzyż Oficerski Legii Honorowej
