Edwin Rozłubirski
Z Wikipedii
Edwin Rozłubirski | |
"Gustaw" | |
generał dywizji | |
Urodzony | 4 maja 1926 |
Zmarł | 12 maja 1999 |
Kariera wojskowa | |
W służbie od | 1942 |
Stanowiska | zastępca szefa Inspektoratu Szkolenia Ministerstwa Obrony Narodowej |
Najważniejsze bitwy i wojny | II wojna światowa, powstanie warszawskie |
Późniejsza praca | prezes Polskiego Związku Spadochroniarzy |
Odznaczenia | |
Edwin Rozłubirski ps. "Gustaw" (ur. 4 maja 1926, zm. 12 maja 1999), polski wojskowy, Generał dywizji.
Urodził się w Warszawie (według innych źródeł w Białymstoku). W czerwcu 1939 wstąpił do Korpusu Kadetów we Lwowie. We wrześniu 1939 wraz z kadetami wziął udział w obronie Lwowa. Po zajęciu Lwowa przez wojska radzieckie ukrywał się przed wywózką a później pracował w stajni. W 1941 roku po wkroczeniu Niemców przymusowo wcielony do baudienstu (służby budowlanej), z której zbiegł i powrócił do stolicy.
Podczas II wojny światowej, od 1942 był członkiem Gwardii Ludowej i walczył w oddziale partyzanckim na Kielecczyźnie początkowo jako szeregowiec, a potem jako podoficer i dowódca drużyny zwiadu. Pod koniec 1943 wrócił do Warszawy, gdzie został mianowany zastępcą dowódcy nowo utworzonego oddziału szturmowego GL (później batalionu AL) im. "Czwartaków", z którym wziął udział w licznych akcjach bojowych w Warszawie. Jako zastępca dowódcy batalionu do spraw liniowych walczył w powstaniu warszawskim - po upadku Starego Miasta przedarł się z oddziałem kanałami do Śródmieścia, gdzie walczył do upadku powstania. We wrześniu 1944 już jako porucznik odznaczony krzyżem Virtuti Militari przez generała Bora-Komorowskiego. Po klęsce powstania opuścił miasto z ludnością cywilną i dowodził grupą dywersyjną AL złożoną głównie z byłych "czwartaków". W 1945 wstąpił do regularnych jednostek Ludowego Wojska Polskiego brał udział w walkach na froncie jako dowódca batalionu.Wojnę zakończył jako kapitan LWP. Po wojnie brał udział w walkach z UPA w Bieszczadach. W 1951 roku zwolniony z wojska z przyczyn politycznych, powrócił do zawodowej służby wojskowej w 1956.
Był jednym z organizatorów polskich wojsk powietrzno-desantowych, a następnie, w latach 1963-1968 dowódcą 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej. Obecnie jego imieniem nazwany jest 6 batalion desantowo-szturmowy z Gliwic. Do stopnia generała brygady awansowany w 1965 roku, natomiast do stopnia generała dywizji w 1988 roku. W latach 1968-1971 - zastępca Szefa Inspektoratu Szkolenia MON ds. Wojsk Desantowych. W 1971 roku zwolniony z zawodowej służby wojskowj. Ponownie powołany do służby w 1981 roku. 1981-1983 - pełnomocnik Komitetu Obrony Kraju w Głównym Urzędzie Turystyki. Następnie skierowany do dyspozycji ministra spraw wewnętrznych. Od 1989 był prezesem Polskiego Związku Spadochroniarzy. Był instruktorem spadochronowym wojsk powietrzno-desantowych klasy mistrzowskiej. Od 1991 roku w stanie spoczynku.
W 1993 ubiegał się bezskutecznie o mandat senatora z ramienia SLD w Warszawie.
Został odznaczony wieloma orderami, m.in.:
- Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski II klasy (12 maja 1999) (pośmiertnie)
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Krzyżem Walecznych
- Krzyżem Partyzanckim
- Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Orderem Wojny Ojczyźnianej II stopnia (radziecki)
- Krzyżem Komandorskim Orderu Korony (belgijski)
Opublikował wiele książek, m.in.:
- Bez pardonu,
- Cień spadochronu,
- Goście o zmroku (1962, Biblioteka Żółtego Tygrysa),
- Kto, kiedy, dlaczego w spadochroniarstwie,
- Ludzie z innego świata (1957, Biblioteka Żółtego Tygrysa),
- Prawdą po oczach,
- Veledog nr 5621 (1962, Biblioteka Żółtego Tygrysa),
- Wstydu oszczędź.
Pochowany w kwaterze generalskiej Cmentarza Komunalnego (d. Wojskowego) na Powązkach.
W 2001 roku Mennica Polska wybiła medal z jego wizerunkiem.