Eugeniusz Kukolski
Z Wikipedii
Eugeniusz Kukolski (ur. 15 marca 1918 we Lwowie, zm. 14 marca 1946 k. wsi Czyste) (ps. "Groźny") - oficer konspiracji antykomunistycznej, dowódca zgrupowania partyzanckiego działającego na terenie powiatu turkowskiego w ramach organizacji "Niepodległość".
Syn Piotra i N.N. Nie są znane jego losy do 1945.
Od 5 marca 1945 służył w "ludowym" WP w stopniu kaprala i był dowódcą warty w WSO w Łodzi. W maju 1945 wraz ze Stanisławem Budą "Orłem" założył kilkunastoosobową grupę o nazwie "Niepodległość". 24 sierpnia 1945 włamali się do magazynu depozytowego WSO w Łodzi i przejęli broń. następnie "Groźny" stanął na czele oddziału zbrojnego, który początkowo działał w powiecie Łęczyca. Jego podległość organizacyjna nie jest wyjaśniona. Sam Kukolski, występujący wówczas w stopniu kapitana, manifestował powiązania z AK (rozwiązaną 19 stycznia 1945). Utworzony oddział był umundurowany, a jego żołnierze otrzymywali żołd i umundurowanie. Fundusze na działalność pozyskiwano podczas akcji ekspropriacyjnych na kasy insttucji państwowych. Działalność 'Groźnego" koncentrowała się przede wszystkim na rozbrajaniu posterunków MO oraz wygłaszaniu przemówień antykomunistycznych do zgromadzonej ludności. Z jego inspiracji powstawały również druki ulotne, m.in. "Gazetę Polską". 21 października 1945 w majątku Nakielnica w gminie Brużyca, grupa przeprowadziła zamach na wysokich rangą funkcjonariuszy sowieckich. Na przełomie lat 1945/46 zgrupowanie "Groźnego" liczyło ok. 200 ludzi działających w 9 grupach (Łęczyca, Koło, Turek, Sieradz, Kalisz, Konin, Brzeźno, Skierniewice i Kielce). Najsilniejsze oddziały były w powiecie tureckim, gdzie sparaliżowano struktury komunistycznej organizacji, a szczególnie PPR, która w maju 1945 na terenie powiatu turkowskiego liczyła ok. 6000 członków, a w maju 1946 liczyła ich tylko 228. Poza samym Turkiem, na terenie powiatu, działalność struktur PPR została zawieszona, a partia przeszła do konspiracji. Zgrupowanie "Groźnego" przeprowadziło szereg akcji likwidacyjnych, kilkakrotnie stoczyło zwycięskie walki z grupami operacyjnymi UB i KBW. Największe jego akcje to rozbrojenie posterunku MO w Dobrej 11 listopada 1945, po którym Kukolski wygłosił do zebranych mieszkańców (ok. 300 osób) przemówienie na temat bliskiego upadku rządów komunistów, a także zajecie Tuliszkowa 8 stycznia 1946. W styczniu 1946 na teren powiatu turkowskiego przerzucono dodatkowe jednostki KBW w celu likwidacji zgrupowania. Pod koniec lutego 1946 w bitwie pod wsią Czachulec funkcjonariusze UB wzięli do niewoli kilkunastu żołnierzy "Groźnego". W bitwie pod Prażuchami 5 marca 1946 zgrupowanie "Groźnego" zostało rozbite, a on sam, ciężko ranny, zdołał się przebić. Kilka dni później, 14 marca 1946 koło wsi Czyste "Groźny" wraz z kilkoma żołnierzami został otoczony przez grupę operacyjną NKWD i UB. Nie mając szans na przebicie się z okrążenia, popełnił samobójstwo.
