Górno (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii


Górno
Województwo	podkarpackie
Powiat	rzeszowski
Gmina	Sokołów Małopolski
Sołtys	Mieczysław Kobiernik
Położenie	50° 15' 00'' N 22° 10' 17'' E
Wysokość	ok. 220 m n.p.m.
Liczba mieszkańców • liczba ludności	2142
Strefa numeracyjna (do 2005)	17
Kod pocztowy	36-051
Tablice rejestracyjne	RZE
Położenie na mapie Polski Górno

Górno – wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Sokołów Małopolski. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego. Sołectwo Górno ma 2142 mieszkańców (dane 2005 rok). Wieś posiada kilka przysiółków. Najważniejsze z nich to Zaborze oraz Meszne.

Panorama górnieńskich pól w porannych mgłach.

[edytuj] Geografia

Wieś położona jest w centralnej części Kotliny Sandomierskiej, na północnym krańcu Płaskowyżu Kolbuszowskiego, na ubogich, piaszczystych glebach. Występują tu również śródleśne wydmy, obecnie porośnięte lasem. Podstawowymi uprawami w okolicach Górna są: żyto, owies i ziemniaki. Górno otoczone jest przez lasy sosnowe będące częścią Puszczy Sandomierskiej.W ostatnich latach obserwuje się tendencję do stopniowego zalesiania części gruntów rolnych. Przez Górno przepływa potok Trzebnik, w 2005 roku częściowo uregulowany. Okolice potoku porasta ols.

[edytuj] Historia

Wieś założona została w XVI wieku (lub wcześniej) na karczowanych terenach Puszczy Sandomierskiej.

Parafia Matki Bożej Szkaplerznej erygowana została w 1599 roku, obecny kościół według projektu Jana Sas-Zubrzyckiego wybudowano w latach 1911-1913 (neogotycki, pseudobazylika trójnawowa z transeptem i trójbocznie zamkniętym prezbiterium). W centrum wsi znajdują się dwie XIX-wieczne kapliczki domkowe, w znajdującej się bliżej kościoła, krytej gontem, na ścianach obejrzeć można ludowe malowidła z lat 30. XIX wieku przedstawiające Zwiastowanie i Ofiarowanie w Świątyni.

W latach II wojny światowej na skraju wsi okupant utworzył powiązany z pobliskim poligonem ćwiczebnym obóz dla żołnierzy Luftwaffe, po wojnie zmienione w sanatorium przeciwgruźlicze. Wraz z założonym w 1991 roku zakładem masarskim "Smak-Eko", sanatorium jest miejscem pracy znacznej części mieszkańców Górna.

[edytuj] Kwestia regulacji potoku Trzebnik

Do 2005 roku przepływający przez Górno potok Trzebnik był nieuregulowany. Plany jego regulacji sięgały lat siedemdziesiątych XX w. W dolnym biegu Trzebnik okresowo wylewał, podtapiając okoliczne gospodarstwa. W 2005 roku zaczęto prace przy regulacji potoku, na całej jego długości. Według przeciwników inwestycji działanie takie było niepotrzebne, gdyż potok tylko w swoim dolnym biegu stanowił zagrożenie dla gospodarstw. W biegu górnym i środkowym przepływał przez las tworząc meandry. Utworzona przez niego podmokła dolinka, porośnięta olsem była siedliskiem kilku rzadkich gatunków roślin i płazów. Wątpliwości budził także aspekt prawny - brak zgody wielu mieszkańców na działania na ich działkach. Ostatecznie pogłębiono i wyprostowano koryto potoku, w wielu miejscach przekopując zupełnie nowe, oddalone nawet o 30 metrów od pierwotnego. Takie działanie wywołało oburzenie wielu mieszkańców. Odbył się szereg zebrań dotyczących tej kwestii. Jako że regulacja potoku w roku 2005 była bezprawna, od tego czasu nie poczyniono żadnych działań mających na celu dokończenie regulacji. Poziom wód gruntowych opadł w Górnie o ok 1,5 - 2m powodując wyschnięcie wielu studni. Nieuregulowany pozostaje bardzo krótki odcinek (ok 300 m) w okolicach źródła Trzebnika.

[edytuj] Galeria

Kapliczka domkowa z 1830 roku	Kościół MB Szkaplerznej w Górnie	Część prezbiterialna kościoła	Typowy krajobraz górnieński
Typowy krajobraz górnieński