Gubernia piotrkowska

Z Wikipedii

Herb guberni piotrkowskiej (po 1869)

Gubernia piotrkowska (ros. Петроковская губерния) – gubernia Królestwa Polskiego ze stolicą w Piotrkowie Trybunalskim.

Gubernia piotrkowska została utworzona w 1867 i funkcjonowała do wkroczenia wojsk pruskich i austiackich podczas I wojny światowej.

[edytuj] Gubernatorzy

13 stycznia 1867 - 28 lutego 1884 - gen. Iwan Semenowicz Kachanow (1821-1909)
28 lutego 1884 - 17 lutego 1887 - Nikołaj Aleksiejewicz Zinow'jew (1839-1917)
17 lutego 1887 - 24 marca 1887 - vakat
24 marca 1887 - 5 marca 1890 - gen.-lejt. Aleksandr Władimirowicz Komarow (1826-1890)
5 marca 1890 - 28 października 1904 - płk Konstantin Konstantinowicz Miller (1836-1904)
28 października 1904 - 2 grudnia 1905 - Michaił Wiktorowicz Arcimowicz (1859-1915)
2 grudnia 1905 - 25 marca 1906 - vakat
25 marca 1906 - 3 kwietnia 1910 - Anton Ottowicz von Essen (1863-1919
19 kwietnia 1910 - 1915 - Michaił Eduardowicz Jaczewskij

[edytuj] Wicegubernatorzy

13 stycznia 1867 - luty 1872 - Władimir Aleksandrowicz Priewłockij (1819-1874
22 marca 1872 - listopad 1883 - mjr Roman Wasil'jewicz Essen (Reinhold von Essen) (1836-1895)
6 grudnia 1883 - 24 kwietnia 1885 - Władimir Filipowicz Tchorżewskij (1841-1905)
6 lipca 1885 - 16 lipca 1885 - Aleksandr Aleksandrowicz Sołncew (1833-1885)
16 lipca 1885 - 1892 - Iwan Grigor'jewicz Podgorodnikow (1840-1911)
1892 - Matwiej Wiktorowicz Michaliewicz (1845-1908)
15 grudnia 1892 - 1899 - Boris Aleksandrowicz Ozieriow (1853-1914)
1899 - 1902 - Aleksandr Aleksandrowicz graf von Lüders-Weymarn (1856-1914)
1902 - koniec 1905 - płk Iwan Aleksandrowicz Reinhardt (1864-1914)
23 grudnia 1905 - 1914 - gen.-mjr Fiodor Erastowicz Fortwengler (1862-1914)

[edytuj] Wzmianka z r. 1887

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego zawiera hasło o guberni: "Piotrkowska gubernia utworzona została w r. 1867 z części dawnych guberni: warszawskiej, kaliskiej i kieleckiej. Na obszarze Królestwa Polskiego stanowi ona długi lecz wąski pas, ciągnący się od płn.-wschodu ku płd.-zach., między gubernią kaliską od zachodu a radomską i kielecką od wschodu. Długość jej od granicy gub. warszawskiej pod wsią Gołyniem (powiat rawski) do Niwki, przy zbiegu granic Galicyi i Szląska, wynosi około 189 wiorst, szerokość zaś największa od granicy gub. radomskiej pod Nowem Miastem do granicy gub. kaliskiej pod Ozorkowem, około 91 w, najmniejsza przy granicy galicyjskiej 14 w. Obszar guberni obejmuje 222.45 mil kw. albo 10.763 wiorst albo 12,249 klm. W 1885 r. obszar ten zwiększył się przez przyłączenie od gub. kieleckiej gm. Kromołów. Granice guberni stanowią: na płn. pow. łęczycki gub. kaliskiej, oraz pow. skierniewicki i łowicki gub. warszawskiej; na wsch. pow. grójecki gub. warszawskiej, oraz pow. opoczyński i konecki gub. radomskiej, oraz włoszczowski i olkuski gub. kieleckiej; południową granicę stanowi Galicya, zachodnią Szląsk, oraz pow. wieluński, sieradzki a w części i łęczycki gub. kaliskiej. Naturalne granice guberni tworzą: rz. Pilica od wsi Kuźnica pod Koniecpolem do wsi Lęgonice pod Nowem Miastem, rz. Warta od Pstrokoń do Siemiechowa w powiecie łaskim, i pod Więcami w powiecie częstochowskim; rz. Prosna na niewielkim kawałku około Krzepic; dalej zaś od wsi Zendek aż poniżej Sosnowca Brynica; od Sosnowca do Niwki Czarna Przemsza; na płd. od Niwki do Granicy Biała Przemsza oddziela gub. piotrkowską od Galicyi. Pod względem geologicznym południowo-zachodni kąt guberni i (pow. będziński), stanowiący jak gdyby przedłużenie Szląska, przedstawia wyżynę utworzoną, przez górne piętro formacyi węglowej. Piętro to składają przeważnie piaskowce i gliny łupkowe, pomiędzy któremi spoczywają pokłady węgla kamiennego, odznaczające się niekiedy wielką grubością. Według sprawozdania zarządu górniczego w Dąbrowie z 1873 r. pojedyńcze pokłady węgla, w których wówczas były prowadzone kopalnie, posiadały grubości: "Cieszkowski" 54'6 st. ang. z upadem 44°, "Ksawery" 44 st. ang. z upadem 12°, "Nowy" 40'6 st. ang. z upadem 18°, "Łabęcki" 35'0 st. ang. z upadem 44°, "Reden" 31'5 st. ang. z upadem 8°, "Staszyc" 7.0 st. ang. z upadem 8°, "Hieronim" 7'0 st. ang. z upad. 8° i "Szumann" 3'5 st. ang. z upad. 8°. Podkładem jest tu po większej części glina łupkowa, a stropem czyli nadkładem piaskowiec. Według danych dostarczonych przez badania geologiczne i prace górnicze z wszelkiem prawdopodobieństwem można przyjąć, że formacya węglowa w pow. będzińskim i olkuskim zajmuje 11 mil kwadr., choć pas dziś eksploatowany ma zaledwie 2 1 /, mil długości i 2 mile szerokości. Pokłady węglowe dosięgają, najwyższego poziomu w okolicy Będzina, na stoku góry tzw. ;,Doroty", szczyt której stanowi komórkowaty dolomit. Konglomeraty formacyi permskiej występują także w pow. będzińskim tworząc z tufami porfirowemi w okolicy Dąbrowy, koło Gołonoga, wąski pas, ciągnący się ku płn.-zachodowi i odcinający niejako obszar fofmacyi węglowej od całej masy tej ostatniej (mapa W. Kosińskiego w Encykl. roln.). Zagłębie węglowe łącznie z formacyą permską otoczone jest wkoło przez pokłady wapienia muszlowego, który ciągnie się ku płn.-zach. od Wielkich i Małych Strzemieszyc do granicy Szląska, gdzie leży już bezpośrednio pod galmanem. Około Będzina znajduje sie także huta cynkowa, produkująca. rocznie do 100,000 pud. cynku. Obszar górnego biegu rz. Warty, zraszającej wraz z dopływami swemi całą połudn. część guberni, a mianowicie pow. będziński, częstochowski i noworadomski, przedstawia formacją Jura i formacyą Kajpru. Dwa te pokłady leżą pra- (...)"