Herkules Poirot
Z Wikipedii
| Herkules Poirot | |
|---|---|
| Twórca | Agatha Christie |
| Informacje | |
| Imię i nazwisko | Herkules Poirot |
| Płeć | mężczyzna |
| Zawód | detektyw |
| Narodowość | .svg/20px-Flag_of_Belgium_(civil).svg.png){kind=small} Belg |
Herkules Poirot [erkiull płaʀo] - fikcyjna postać detektywa stworzona przez Agatę Christie. Pojawia się w ponad 30 jej książkach.
Poirot urodził się w Belgii, gdzie pracował jako oficer policji. Po I wojnie światowej przeprowadza się do Anglii i rozpoczyna drugą karierę, tym razem prywatnego detektywa. Charakterystyczne dla niego rysy postaci to mały wzrost, jajowata głowa, starannie pielęgnowane wąsy, ubiór dandysa (mężczyzny przesadnie dbającego o strój i formy towarzyskie), obsesja na punkcie porządku i symetrii, a także pogarda wobec klasycznych metod detektywistycznych. Poirot stawia raczej na psychologię zbrodni. Raz nawet założył się ze swoim przyjacielem nadinspektorem Jappem, że może rozwiązać zagadkę nie ruszając się z krzesła, a używając jedynie swoich "małych szarych komórek". Podobnie jak wielu innych detektywów ze "złotego wieku" powieści kryminalnych jest stanu wolnego (jak np. panna Marple czy Sherlock Holmes).
Spis treści |
[edytuj] Ważniejsze powieści
Po raz pierwszy pojawia się w powieści Tajemnicza historia w Styles w 1920, ale sławę zyskuje dopiero po wydaniu Zabójstwa Rogera Ackroyda w 1926 r. Powieść ta, a zwłaszcza jej zakończenie, stanowi przełomowy moment w historii powieści kryminalnych. W ostatniej książce z Poirotem pt. Kurtyna, wydanej w 1975 r., Christie uśmierca stworzoną przez siebie postać. Sama przyznała, że miała go po prostu dość. Co ciekawe, powieść ta została wydana po śmierci autorki, ale powstała wiele lat wcześniej. Christie już w czasie II wojny światowej pracowała nad ostatnią powieścią z Poirotem, która miała być efektownym pożegnaniem detektywa ze światem. Autorka nie podejrzewała, że będzie żyła jeszcze tak długo i napisze jeszcze wiele książek o belgijskim detektywie.
Akcja większości powieści z Poirotem toczy się w Anglii. Od czasu do czasu wybiera się on na kontynent, by pomóc zaprzyjaźnionym policjantom lub przypadkiem pojawia się w miejscu, gdzie dokonano zbrodni.
Po sukcesie z 1926 roku, najważniejsze powieści z udziałem Poirota ukazały się w latach 1932-1942. Takie tytuły jak Morderstwo w Orient Expressie (1934), A.B.C. (1936), Karty na stół (1936), Śmierć na Nilu (1937) czy Pięć małych świnek (1942) stały się popularne wśród czytelników oraz zyskały pochwały krytyków.
[edytuj] Postacie towarzyszące
O ile większość postaci pojawiających się w powieściach z Poirotem zmienia się, to istnieje kilka, które często mu towarzyszą:
- Arthur Hastings, którego spotyka wkrótce po przybyciu do Anglii, zostaje jego bliskim przyjacielem i współpracownikiem; ten swoisty dr Watson dla Herkulesa Poirot pojawia się w niemal wszystkich powieściach i opowiadaniach,
- Ariadne Oliver, autorka powieści kryminalnych, humorystyczna karykatura samej Agaty Christie,
- panna Felicity Lemon, sekretarka Poirota,
- Inspektor Japp ze Scotland Yardu,
- Vera Rossakoff - jedyna kobieta w której Poirot się naprawdę zakochał.
[edytuj] Powieści z Herkulesem Poirot
- 1920 Tajemnicza historia w Styles (The Mysterious Affair at Styles)
- 1923 Morderstwo na polu golfowym (Murder on the Links)
- 1924 Poirot prowadzi śledztwo (Poirot Investigates) (zbiór opowiadań)
- 1926 Zabójstwo Rogera Ackroyda (The Murder of Roger Ackroyd)
- 1927 Wielka czwórka (The Big Four)
- 1928 Tajemnica Błękitnego Expressu (The Mystery of the Blue Train)
- 1932 Samotny Dom (Peril at End House)
- 1933 Śmierć lorda Edgware'a (Lord Edgware dies)
- 1934 Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express)
- 1934 Czarna kawa (Black coffe) (pierwotnie sztuka teatralna)
- 1935 Tragedia w trzech aktach (Three Act Tragedy)
- 1935 Śmierć w chmurach (Death in the Clouds)
- 1936 A.B.C. (The ABC Murders)
- 1936 Morderstwo w Mezopotamii (Murder in Mesopotamia)
- 1936 Karty na stół (Cards on the Table)
- 1937 Śmierć na Nilu (Death on the Nile)
- 1937 Niemy świadek (Dumb Witness)
- 1937 Morderstwo w zaułku (Murder in the Mews) (zbiór opowiadań)
- 1938 Rendez-vous ze śmiercią (Appointment with Death)
- 1939 Boże Narodzenie Herkulesa Poirot (Hercule Poirot's Christmas)
- 1941 Pierwsze, drugie... zapnij mi obuwie (One, Two, Buckle my Shoe)
- 1940 Zerwane zaręczyny (Sad Cypress)
- 1941 Zło, które żyje pod słońcem (Evil under the Sun)
- 1942 Pięć małych świnek (Five little pigs)
- 1946 Niedziela na wsi (The Hollow)
- 1947 Dwanaście prac Herkulesa (The Labours of Hercules) (zbiór opowiadań)
- 1948 Pora przypływu (There is a Tide) (także znana jako Taken at the Flood)
- 1952 Pani McGinty nie żyje (Mrs McGinty's dead)
- 1953 Po pogrzebie (After the Funeral)
- 1955 Entliczek pentliczek (Hickory Dickory Dock)
- 1956 Zbrodnia na festynie (Dead Man's Folly)
- 1959 Kot wśród gołębi (Cat Among the Pigeons)
- 1960 Tajemnica gwiazdkowego puddingu (The Adventure of the Christmas Pudding)
- 1963 Przyjdź i zgiń (The Clocks)
- 1966 Trzecia lokatorka (Third Girl)
- 1969 Wigilia Wszystkich Świętych (Hallowe'en Party)
- 1972 Słonie mają dobrą pamięć (Elephants can remember)
- 1974 Wczesne sprawy Poirota (Poirot's Early Cases) (zbiór opowiadań)
- 1976 Kurtyna (Curtain)
Oraz w wielu znanych opowiadaniach:
- Morderstwo w zaułku
- Niewiarygodna kradzież,
- Lustro nieboszczyka,
- Trójkąt na Rodos,
- Lew z Nemei,
- Hydra lernejska,
- Łania ceryntyjska,
- Klacze Diomedesa,
- Jabłka Hesperyd,
- Pas Hipolity,
- Przygoda kucharki z Clapham,
- Morderstwo w zaułku,
- Przygoda Johnniego Waverly,
- Dwadzieścia cztery kosy,
- Mieszkanie na trzecim piętrze,
- Zagadka na morzu,
- Król Trefl,
- Sen,
- Dama w woalce,
- Zaginiona kopalnia,
- Zagadka z Kornwalii,
- Zniknięcie pana Davenheima,
- Podwójny grzech,
- Perypetie z tanim mieszkaniem,
- Porwanie premiera,
- Gwiazda zachodu,
- Jak rosną kwiaty w pani ogródku? znane również jako Co masz w swoim ogródeczku?,
- Kradzież obligacji za milion dolarów,
- Ekspres do Plymouth,
- Gniazdo os,
- Tragedia w Marsdon Manor,
- Podwójny trop,
- Tajemnica hiszpańskiego kufra,
- Kradzież królewskiego rubinu,
- Morderstwo na Balu Zwycięstwa,
- Tajemnica Hunter's Lodge,
- Przegrany gość,
- Tajemnica egipskiego grobowca,
- Żółty irys ,
- Pora przypływu,
- Zaginiony testament,
- Sprawa włoskiego arystokraty,
- Bombonierka.
[edytuj] Filmy z Herkulesem Poirot
Wiele powieści z Poirotem zostało przeniesionych na ekran. W postać detektywa wcielili się m.in. Tony Randall (A.B.C., 1965), Albert Finney (Morderstwo w Orient Expressie), Alfred Molina (w późniejszej ekranizacji tej samej noweli) i Peter Ustinov (Śmierć na Nilu i inne). Na podstawie zagadek z różnych powieści i opowiadań powstał w latach 90. serial telewizyjny Poirot z Davidem Suchetem w roli głównej. Niektórzy uważają, że Suchet wykreował w tym serialu postać najbliższą stworzonej przez Agatę Christie.
Filmy z Peterem Ustinovem:
- Thirteen at Dinner (1985) (wystąpił tutaj także David Suchet),
- Dead Man's Folly (1986),
- Murder in Three Acts (1986)
Filmy z Davidem Suchetem:
- The Adventure of the Clapham Cook (1989)
- The Dream (1989)
- Murder in the Mews (1989)
- The Incredible Theft (1989)
- The Man in the Brown Suit (1989)
- The Third Floor Flat (1989)
- Triangle at Rhodos (1989)
- The Adventure of Johnnie Waverly (1989)
- Four and Twenty Blackbirds (1989)
- The King of Clubs (1989)
- Problem at Sea (1989)
- Double Sin (1990)
- The Adventure of the Cheap Flat (1990)
- The Kidnapped Prime Minister (1990)
- The Adventure of the Western Star (1990)
- The Cornish Mystery (1990)
- Peril at End House (1990)
- The Lost Mine (1990)
- The Veiled Lady (1990)
- How Does Your Garden Grow? (1991)
- The Affair at the Victory Ball (1991)
- The Double Clue (1991)
- The Million Dollar Bond Robbery (1991)
- The Mysterious Affair at Styles (1991)
- The Mystery of Hunter's Lodge (1991)
- The Mystery of the Spanish Chest (1991)
- The Plymouth Express (1991)
- The Theft of the Royal Ruby (1991)
- The Tragedy at Marsdon Manor (1991)
- Wasps' Nest (1991)
- Death in the Clouds (1992)
- One, Two, Buckle My Shoe (1992)
- The ABC Murders (1992)
- The Disappearance of Mr. Davenheim (1993)
- The Adventure of the Egyptian Tomb (1993)
- The Yellow Iris (1993)
- The Case of the Missing Will (1993)
- Dead Man's Mirror (1993)
- The Chocolate Box (1993)
- The Adventure of the Italian Nobleman (1993)
- The Underdog (1993)
- Jewel Robbery at the Grand Metropolitan (1993)
- Hercule Poirot's Christmas (1994)
- Murder on the Links (1995)
- Hickory Dickory Dock (1995)
- Dumb Witness (1996)
- The Murder of Roger Ackroyd (2000)
- Lord Edgware Dies (2000)
- Evil Under the Sun (2001)
- Murder in Mesopotamia (2001)
- Poirot: Five Little Pigs (2003)
- Poirot: Sad Cypress (2003)
- Poirot: Death on the Nile (2004)
- Poirot: The Hollow (2004)
- Poirot: The Mystery of the Blue Train (2006)
- Poirot: Cards on the Table (2006)
- Poirot: Taken at the Flood (2006)
- Poirot: After the Funeral (2006)
- Poirot: Mrs McGinty's Dead (zapowiedź - październik 2007)
- Poirot: Dead Man's Folly (zapowiedź - listopad 2007)
- Poirot: Three Act Tragedy (zapowiedź - listopad 2007)
- Poirot: Appointment with Death (zapowiedź - grudzień 2007)
- Poirot: The Big Four (zapowiedź - luty 2008)
- Poirot: Murder on the Orient Express (zapowiedź - wrzesień 2008)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Anne Hart, 1998, Herkules Poirot - życie i czasy - biografia według Agathy Christie, Prószyński i S-ka.
[edytuj] Linki zewnętrzne
