Historia psychoanalizy

Z Wikipedii

Psychoanaliza twórca

Teoria psychoanalizy

Historia psychoanalizy

Szkoły psychoanalizy

Terapia psychodynamiczna

Koncepcja osobowości

Choć za twórcę psychoanalizy uważa się Zygmunta Freuda, to odkrycia jego zostały poprzedzone przez prace wielu innych uczonych.

[edytuj] Okres przed Freudem

Psychoanaliza powstała na pograniczu dwóch obszarów wiedzy i praktyki:

1. hipnoza
2. psychiatria

Hipnoza była znana i praktykowana od wielu lat. Efekt sugestii i wpływu autorytetu terapeuty wykorzystywał Franz Anton Mesmer (1736-1815) w swojej koncepcji magnetyzmu zwierzęcego. Sam nie przyznawał relacji panującej między magnetyzerem a leczonym istotnej roli, twierdząc, że efekt leczenia jest wywoływany przez "przepływ fluidu". Specjalna komisja powołana przez Ludwika XVI do badania tego zjawiska stwierdziła dużą rolę wyobraźni osoby magnetyzowanej. Mesmer wywoływał ataki, które ponoć miały leczący wpływ na pacjentów.

Zaburzenia psychiczne w początkach XIX wieku traktowano jako efekt zmian organicznych w ciele pacjenta, albo jako symulację pacjenta. Ta ostatnia hipoteza była brana pod uwagę zwłaszcza w przypadku histerii, która przy bogactwie i zmienności symptomów nie wskazywała na żadne możliwe przyczyny organiczne.

[edytuj] 1856-1910

[edytuj] Hipnoza

Hipnoza była i jest niewyjaśnionym zjawiskiem. W drugiej połowie XIX wieku znany neurolog francuski Jean Martin Charcot stosował hipnozę w celu wyleczenia histerii, bądź wywołania histerii eksperymentalnej. Leczenie hipnozą polegało na tym, że hipnotyzer sugerował nieistnienie objawów. Skuteczność terapii była krótkotrwała i niepewna. Efekty tych zabiegów mógł obserwować Zygmunt Freud w czasie swojej praktyki w Paryżu w 1886 roku. Obserwacja wskazywała, że przyczyną histerii musi być inny czynnik niż symulacja bądź predyspozycja organiczna.

[edytuj] Metoda katartyczna

Jeszcze przed swoją praktyką we Francji Freud usłyszał od swojego przyjaciela Josefa Breuera historię terapii młodej pacjentki znanej jako Anna O. Breuer zauważył, że częstokroć w stanie hipnozy pacjentka potrafiła sobie przypomnieć wydarzenia, które były symbolicznie związane z prezentowanym symptomem. Kiedy pacjentka wyraziła traumatyczne wspomnienie objaw ustępował. W ten sposób Freud i Breuer opracowali tzw. metodę katharsis (metoda katartyczna) leczenia nerwicy histerycznej. Anna O. określiła ten rodzaj terapii jako talking cure – leczenie mową. Badacze opublikowali swoje spostrzeżenia w Doniesieniu wstępnym o psychicznym mechanizmie histerii (1893) i w Studiach nad histerią (1895). Wniosek jaki wyciągnęli ze swoich obserwacji był taki, że przyczyną pojawiania się objawów są wspomnienia traumatycznego wydarzenia (powstałego w rzeczywistości lub sugerowanego przez hipnotyzera), które nie są dostępne w stanie innym niż hipnoza. U histeryków wyodrębniali oni stany normalnej świadomości oraz stan alternatywnej świadomości, która dysponuje innymi wspomnieniami, niedostępnymi normalnej świadomości. Alternatywna świadomość w stanach hipnoidalnych jest pierwowzorem freudowskiej nieświadomości.

Minusem tej metody były natychmiastowe cofanie się efektów leczenia, gdy popsuje się relacja między terapeutą a leczonym. O dużym znaczeniu relacji terapeutycznej (rapport) mógł się przekonać sam Freud w czasie terapii pewnej pacjentki, gdy pewnego razu po skończonej sesji zarzuciła mu ręce na szyję. Wskazywało to na istnienie silnej relacji emocjonalnej między pacjentem a terapeutą zwanej przeniesieniem.

Należało wówczas postawić pytanie: "Jaka jest natura tych traumatycznych wspomnień?" Okazywało się, że wszystko co zostało zapomniane było przykre, zawstydzające, bolesne dla danej osoby. Tego rodzaju wspomnienia zostały wyparte świadomości.

Idąc za nie wprost wyrażanymi poglądami licznych autorytetów tamtej epoki, Freud zaczął badać życie erotyczne neurotyków i stwierdził, że różnym zaburzeniom psychicznym towarzyszą różne nieprawidłowości życia seksualnego. Te obserwacje wpłynęły na ugruntowanie jego poglądów o seksualnej etiologii nerwic.

[edytuj] Metoda uciskowa i wolne skojarzenia

Chcąc uciec od niedoskonałości związanym ze stosowaniem hipnozy, Freud sięgnął do doświadczeń Hippolita Bernheima, który stosował metody przywracania wypartych wspomnień pacjentowi inną metodą. Poprzez stawianie pytania, domaganie przypomnienia sobie oraz kładzenia ręki na czole (stąd metoda uciskowa) uzyskiwał powrót zapomnianych wspomnień. Pozostałością po hipnozie była pozycja leżąca pacjenta oraz umiejscowienie analityka w fotelu ustawionym tak, aby pacjent go nie widział.

[edytuj] Tworzenie się środowiska psychoanalityków

Po rozstaniu się z Breuerem, Freud tworzył swoją teorię sam. Wiele koncepcji (np. koncepcja o pierwotny hermafrodytyzmie człowieka, która znajduje swoje odbicie w pojmowaniu fazy fallicznej) powstało na skutek korespondencji i spotkań z Wilhelmem Fliessem. Po pierwszych publikacjach rosła ilość osób zainteresowanych nową metodą terapii. W 1902 r. za namową Wilhelma Stekela, Freud powołał tzw. Środowe Towarzystwo Psychoanalityczne – grupę osób spotykających się w mieszkaniu Freuda w celu omawiania problemów związanych z psychoanalizą. W 1906 r. grupa składała się z 17 osób. W spotkaniach brali udział m.in. Otto Rank, Max Graf (ojciec Małego Hansa), Maksymilian Steiner, Hugo Heller, Paul Federn, Isidor Sadger, Fritz Wittels, Eduard Hitschmann, Alfred Adler, Karl Abraham. Do 1908 krąg zainteresowanych rozrósł się i stowarzyszenie to zmieniło swoją nazwę na Wiedeńskie Stowarzyszenie Psychoanalityczne. W tym samym roku do stowarzyszenia dołączył Sándor Ferenczi. W tych latach wiele osób interesowało się i praktykowało psychoanalizę bez formalnego członkostwa w stowarzyszeniach. W 1907 r. Ernest Jones spotkał Carla Gustava Junga w Zurichu i zaproponował stworzenie międzynarodowego stowarzyszenia, skupiającego osoby różnych narodowości interesujące się i praktykujące psychoanalizę. Z tego względu można uznać, że to Jones jako pierwszy wysunął pomysł zorganizowania Międzynarodowego Stowarzyszenia Psychoanalitycznego. 27 kwietnia 1908 r. w Salzburgu odbyło się pierwsze, jeszcze nieformalne zebranie stowarzyszenia. Na kolejnym spotkaniu, w marcu 1910 r. w Norymberdze stowarzyszenie zostało formalnie założone. Pierwszym prezesem tego stowarzyszenia został Carl Gustav Jung.

[edytuj] 1910-1939

Po dojściu nazistów do władzy w Niemczech nastąpił proces eliminowania członków żydowskiego pochodzenia z Deutsche Psychoanalytische Gesellschaft. W akcji tej z nazistami współpracowali Felix Boehm i Carl Müller - Brunschweig. Swoją aktywność uzasadniali chęcią ochrony DPG przed całkowitym zakazem działalności w nazistowskich Niemczech. Ten sposób działalności były popierane przez Ernesta Jonesa - ówczesnego prezesa IPA.

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.