Interwencja NATO w Afganistanie
Z Wikipedii
Interwencja NATO w Afganistanie - działania wojskowe na terytorium Afganistanu zapoczątkowane na jesieni 2001 roku.
[edytuj] Geneza
W końcu lat 90. do Afganistanu przybył poszukiwany przez USA w związku z oskarżeniami o terroryzm Osama bin Laden, a talibowie, z którymi łączył go radykalizm poglądów, udzielili mu gościny. Już w 1998 r. USA zażądały jego wydania za zamachy w Kenii i Tanzanii. Talibowie odmówili. W sierpniu 1998 na jeden z obozów należących do organizacji bin Ladena spadły amerykańskie pociski typu Tomahawk. W listopadzie 1999 r. ONZ nałożyła na Afganistan sankcje ekonomiczne, również żądając wydania bin Ladena. Sankcje wzmocniono w styczniu 2001 r. (m.in. zakazem sprzedaży broni do Afganistanu).
We wrześniu 2001 roku terroryści z organizacji Al-Kaida dokonali ataku na terytorium USA. Atak na obiekty cywilne wywołał falę wzburzenia w państwach członkach NATO. W efekcie zgodnie z art.5 Traktatu uznano, iż zaatakowany został jeden z członków NATO i podjęto decyzje o działaniach odwetowych w stosunku do autorów zamachu. Jako winnego wskazywano od początku Afganistan rządzony wówczas przez Talibów.
[edytuj] Przebieg działań
[edytuj] Działania wstępne
Zobacz więcej w osobnym artykule: Inwazja na Afganistan (2001-2002).20 września 2001 r w trakcie sesji Kongresu USA Prezydent Georg W. Bush postawił Talibanowi ultimatum - wydać Stanom Zjednoczonym liderów Al-Kaidy przebywających na terytorium Afganistanu,; - uwolnic wszystkich uwięzionych obcych narodowości, w tym 16 obywateli amerykańskich,; - zapewnić ochrone zagranicznym żurnalistom, dyplomatom i niosącym pomoc humanitarną,; - zamknąć obozy treningowe organizacji terrorystycznych ("hand over every terrorist and every person and their support structure to appropriate authorities") - udostepnić przedstawicielom ONZ pełen dostep do tych obozów treningowych celem weryfikacji ich zamknięcia.
21 września 2001 r. przedstawiciele Talibanu w ambasadzie w Pakistanie odrzucili ultimatum Busha.
Około 16:15 czasu UTC (tj około 20:45 czasu lokalnego) w niedzielę 7 października 2001 roku amerykańskie oraz brytyjskie siły powietrzne rozpoczęły bombardowanie wyznaczonych celów na terenie zajmowanym przez siły Talibanu oraz Al-Kaide. W szczególności atak sięgnął celów położonych w stolicy Kabulu gdzie zbombardowano elektrownię oraz lotnisko a także Kandahar (siedziba przywódcy Talibanu - mułły Omara) oraz Dżalalabad (obóz treningowy). Taliban określił ten atak jako atak na islam.
O godzinie 17:00 (czasu UTC), Prezydent Bush poinformował w wystąpieniu telewizyjnym o podjętych działaniach.
[edytuj] Przygotowawcza akcja lotnicza
Bombardowania lotnicze zapoczątkowane zostały przez lotnictwo działające na dużej wysokości z uwagi na możliwość użycia przez Talibów pocisków Stinger
[edytuj] Akcja lądowa:Mazar-i Sharif
Od 9 listopada 2001 roku rozpoczęły się działania wokół najwiekszego ośrodka miejskiego północnego Afganistanu tj. wokół Mazar-i Szarif. Atak rozpoczęły bombowce dokonując nalotów dywanowych na pozycje obronne Talibów. Ich głowne siły skoncentrowane były w rejonie Chesmay-e-Safa ryglując wejście do miasta. O 2 po południu tego dnia siły Aliansu Północnego (Sojusz Północny) zaatakowały od południa i zachodu miasto celem opanowania głównych punktów obrony oraz lotniska. Natrafiono jednak tylko na słabą obronę ze strony Talibów. Po 4 godzinach bitwa o miasto zakończyła się. Mazari Sharif został zdobyty. Nastepnego dnia siły Aliansu Północnego przeczesały miasto celem wykrycia i unieszkodliwienia talibskich niedobitków. Około 520 Talibów, w wiekszosci ochotników z Pakistanu, znaleziono ukrytych w budynku szkoły. Zdobycie Mazari Sharif spowodowało kompletne załamanie obrony Talibów i w szybkim tempie siły Aliansu Północnego zajęły pięć północnych prowincji.
[edytuj] Wyzwolenie Kabulu
[edytuj] Atak na Kunduz
[edytuj] Wyzwolenie Kandaharu
[edytuj] Bitwa o twierdzę Tora Bora
[edytuj] 2002: Operacja Anaconda
[edytuj] Post-Anaconda operacja
[edytuj] 2003-2005: Talibanska partyzantka
[edytuj] Odpowiedź wojsk koalicyjnych
[edytuj] 2006: NATO w południowym Afganistanie
[edytuj] Bitwa o Panjwaii
Panjwaii będący jednym z dystryktów położonych na południowy zachód od Kandaharu był szczególnie narażony na działania Talibów
[edytuj] Operacja Sokół
[edytuj] 2007: Ofensywa wojsk koalicyjnych
[edytuj] Operacja Harekate Yolo
[edytuj] Koalicja
Trzon wojskowy operacji składa się głównie z wojsk amerykańskich, ale w całej operacji biorą udział oddziały wojskowe z łącznie 37 państw.
[edytuj] USA
Stany Zjednoczone kierują koalicją posiadając na terytorium Afganistanu około 22 000 żołnierzy. 420 żołnierzy amerykańskich zginęło ( 31 lipca 2007)
[edytuj] Australia
[edytuj] Belgia
[edytuj] Kanada
[edytuj] Chorwacja
[edytuj] Czechy
[edytuj] Dania
[edytuj] Francja
[edytuj] Republika Federalna Niemiec
[edytuj] Irlandia
[edytuj] Włochy
[edytuj] Japonia
[edytuj] Jordania
[edytuj] Litwa
[edytuj] Holandia
[edytuj] Norwegia
[edytuj] Nowa Zelandia
[edytuj] Pakistan
[edytuj] Polska
1200 żołnierzy, 5 żołnierzy zginęło (stan-21 czerwca 2008). Główne uzbrojenie Polaków to karabiny szturmowe wz.96 Beryl (kaliber 5,56 NATO) i pojazdy opancerzone Rosomak.
[edytuj] Portugalia
[edytuj] Rumunia
650 żołnierzy, 25 żandarmów oraz 1 transportowiec C-130. Trzech żołnierzy zginęło (31 lipca 2007).
[edytuj] Szwecja
[edytuj] Wielka Brytania
[edytuj] Uzbekistan
[edytuj] Hiszpania
[edytuj] Udział wojsk polskich w działaniach
Jako sojusznik i członek NATO Polska skierowała do Afganistanu także i swoje oddziały wojskowe.
[edytuj] Incydent z 16 sierpnia 2007 roku
Zobacz więcej w osobnym artykule: Incydent w Nangar Khel.W dniu 16 sierpnia 2007 roku polski oddział ostrzelał obiekty cywilne na terenie wioski Nanghar Khel w prowincji Paktika. W wyniku ostrzału ucierpiała ludność cywilna.
Oficjalny komunikat polskiego MON głosi: "16.08 Afganistan. Z żalem zawiadamiamy, że w rejonie Wazi–Khwa, w Afganistanie miało miejsce tragiczne zdarzenie. W tym dniu doszło do ataku z użyciem miny pułapki na polski patrol. Mina uszkodziła transporter Rosomak. Polscy żołnierze zostali również ostrzelani. W rezultacie prowadzonych działań nasi żołnierze pojmali dwóch napastników. W czasie akcji pościgowej żołnierze zmuszeni zostali do prowadzenia działań obronnych. Terroryści atakujący siły koalicyjne nie dbają o straty wśród ludności cywilnej, narażając jej życie na niebezpieczeństwo. Taki sposób działania zastosowali i tym razem. W wyniku wymiany ognia pomiędzy terrorystami, a naszymi żołnierzami, doszło do ofiar wśród ludności cywilnej, a kilka osób odniosło rany. Rannych błyskawicznie przetransportowano śmigłowcem do szpitala sił koalicyjnych, gdzie zostali otoczeni szczególną opieką.Natychmiast po zdarzeniu przedstawiciele wojsk koalicyjnych wspólnie z gubernatorem prowincji spotkali się ze starszyzną plemienną. Powołana została komisja, która ma wyjaśnić szczegóły zdarzenia. W porozumieniu z władzami lokalnymi ustalono także zakres pomocy, której udzielono rodzinom ofiar. Ze względu na prowadzone postępowanie prokuratorskie, a także bezpieczeństwo żołnierzy i mieszkańców wioski, w której doszło do zdarzenia, dalsze informacje mogą zostać przekazane po ostatecznym wyjaśnieniu tego tragicznego zdarzenia. Działania wojsk ISAF nigdy nie są skierowane przeciwko ludności cywilnej. Wspólnie z przedstawicielami władz lokalnych, starszyzną plemienną i afgańskimi siłami bezpieczeństwa żołnierze koalicji wspomagają ludność cywilną w dążeniu do stabilizacji sytuacji w Afganistanie i zwiększenia poziomu ich bezpieczeństwa. Minister Obrony Narodowej ze smutkiem przyjął informację o wypadku, jaki sprowokowali terroryści ostrzeliwujący naszych żołnierzy. Nie pierwszy raz w Afganistanie wykazali oni swoją bezwzględność." (ze strony polskiej misji wojskowej)
