Jan IV Karniowski
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Jan IV Karniowski (Starszy) (ur. ok. 1440, zm. 1483) – książę karniowsko-wodzisławski w latach 1454-1456, od 1456 r. w wyniku podziału książę na Karniowie i Wodzisławiu, 1474 r. stracił ziemię karniowską. Pochodził z dynastii Przemyślidów.
Jan IV był najstarszym synem księcia karniowskiego Mikołaja V i jego pierwszej żony Małgorzaty Clemy von Elguth.
W 1454 r., kiedy zmarł ojciec księcia Mikołaj – Jan był jeszcze małoletni, w związku z czym regencję objęli (rywalizując ze sobą) – macocha Barbara Rockenberg i stryj Wacław II. Za pełnoletniego Jan IV został uznany dopiero w 1456 r. Wtedy też nastąpił podział ojcowizny z Wacławem III. Starszy z braci otrzymał wtedy Karniów i Wodzisław, podczas gdy młodszy musiał się zadowolić Rybnikiem, Pszczyną i Żorami.
W 1469 r. Jan IV wsparł militarnie króla czeskiego Jerzego z Podiebradów przeciwstawiając się potędze króla węgierskiego Macieja Korwina. Krok ten okazał się niezbyt rozważny, gdyż w 1474 r. na księstwa śląskie ruszyła wyprawa Macieja Korwina. Jan IV pozbawiony pomocy, nie był w stanie obronić swojego władztwa i dostał się pod Albrechcicami niedaleko Karniowa do węgierskiej niewoli.
Nie wiadomo dokładnie, jak długi czas Jan IV przebywał więziony przez Węgrów. Znamy za to cenę, za którą otrzymał on wolność – było to zastawienie ponad połowy księstwa z Karniowem na czele Maciejowi, który wyposażył tą ziemią swojego naturalnego syna Jana. Pod koniec życia najstarszemu synowi Mikołaja V został więc tylko okręg wodzisławski z którego później utworzyło się Wodzisławskie państwo stanowe. Książę większość czasu przebywał w Wodzisławiu i prawdopodobnie to on stał za wzniesieniem drugiego już zamku wodzisławskiego.
Jan IV Karniowski zmarł w Wodzisławiu w 1483 r. Nie ożenił się i nie pozostawił potomstwa. Został pochowany w klasztorze dominikanek w Raciborzu.
Poprzednik Mikołaj V |
Książę karniowski 1454-1474 do 1456 regencja i razem z bratem |
Następca Korona Królestwa Czeskiego |