Wodzisławskie państwo stanowe
Z Wikipedii
Wodzisławskie państwo stanowe (z łac. Status Minor Vladislaviensis) - kształtujące sie od 1474 r. a ostatecznie ukształtowane i utworzone po bezpotomnej śmierci Jana IV Karniowskiego oraz walkach o ziemię wodzisławską pomiędzy Jan V Raciborskim a Maciejem Korwinem. Ostatecznie Władysław Jagiellończyk zdecydował w 1502 r. o przekazaniu ziemi wodzisławskiej pierwszemu panu stanowemu Jerzemu Salenbergowi. Państwo wodzisławskie wydzielono z południowo-wschodniej części księstwa raciborskiego. Do roku 1526 Wodzisławskie Państwo Stanowe pozostawało pod zwierzchnią władzą królów czeskich, do 1742 roku pod berłem Niemieckiego Cesarstwa Habsburgów, a do roku 1809 było w granicach Niemieckiego Państwa Pruskiego. Zachowało ono odrębność administracyjną do początków XIX wieku.
Oprócz samego Wodzisławia początkowo w skład wchodziło 10 okolicznych wsi: Czyżowice, Turza Mała (Turzyczka), Wielka Turza, Skrzyszów, Krostoszowice, Karkoszka, Podbucze, Marusze, Radlin i Obszary, a ponadto 11 folwarków liczących 8000 morgów ziemi uprawnej, 1600 morgów 4000 morgów lasów. Z czasem właściciele państwa wodzisławskiego przyłączyli do niego tereny min. wokół dzisiejszego miasta Jastrzębie Zdrój min. Moszczenicę i Ruptawę. Tym samym z czasem doszło do utrwalenia terminu ziemi wodzisławskiej. W okresie istnienia tego państwa Wodzisław posiadał status miasta prywatnego. Wiele cennych informacji o dziejach wodzisławskiego państwa przekazał nam w swej kronice Franciszek Ignacy Henke.
[edytuj] Władcy Wodzisławia i Wodzisławskiego Państwa Stanowego
- 1337 - 1351 : Konstancja Opolska
- 1437 - 1454 : Mikołaj V
- 1454 - 1456 : Jan IV Starszy, Wacław III
- 1456 - 1483 : Jan IV Starszy
- 1483 - 1491 : Jan V, Maciej Korwin 1474 i 1490
- 1491 - 1502 : Władysław II Jagiellończyk
- 1502 - 1517 : Jerzy Salenberg
- 1517 - 1527 : Baltazar Wilczek
- 1528 - 1556 : Jan Planknar
- 1556 - 1601 : Jan Planknar II
- 1602 - 1616 : Jerzy Plawecki
[edytuj] Bibliografia:
- M. Furmanek S. Kulpa, "Zamek wodzisławski i jego właściciele", Wodzisław Śl. 2003