Powiat wodzisławski
Z Wikipedii
Powiat wodzisławski | |||||||||||
|
|||||||||||
Położenie na mapie województwa |
|||||||||||
Województwo | śląskie | ||||||||||
Siedziba władz powiatu | Wodzisław Śląski | ||||||||||
Starosta | Jerzy Rosół | ||||||||||
Powierzchnia | 286,92 km² | ||||||||||
Populacja (2005) - liczba ludności - gęstość |
155 090 540,53 osób/km² |
||||||||||
Urbanizacja | 66,51% | ||||||||||
Tablica rejestracyjna | SWD | ||||||||||
|
|||||||||||
Starostwo
ul. Bogumińska 244-300 Wodzisław Śląski tel. 32 455-12-05; faks 32 455-36-76 |
|||||||||||
Strona internetowa powiatu |
Powiat wodzisławski – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wodzisław Śląski. Powiat wodzisławski jest najgęściej zaludnionym powiatem ziemskim w Polsce.
W skład powiatu wchodzą:
- miasta:
Wodzisław Śląski
Rydułtowy
Radlin
Pszów - gminy wiejskie: Godów, Gorzyce, Lubomia, Marklowice, Mszana
Spis treści |
[edytuj] Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
ogółem | 155 090 | 100 | 79 934 | 51,5 | 75 156 | 48,5 |
miasto | 103 025 | 100 | 53 429 | 51,9 | 49 596 | 48,1 |
wieś | 52 065 | 100 | 26 505 | 50,9 | 25 560 | 49,1 |
[edytuj] Ludność w latach
- 1999 - 158 570
- 2000 - 158 246
- 2001 - 158 108
- 2002 - 155 389
- 2003 - 155 147
- 2004 - 155 124
[edytuj] Historia
Wchodzący w skład powiatu wodzisławskiego obszar bywa często dla ułatwienia określany terminem ziemia wodzisławska. Jest to oczywiście termin umowny, lecz prawdą jest też, że granice powiatu pokrywają się z grubsza biorąc z historycznie ukształtowanym obszarem, zwanym właśnie ziemią wodzisławską (poza Rydułtowami, które w latach 1945-1975 należały do powiatu rybnickiego) jednak z Jastrzębiem będącym dziś miastem na prawach powiatu. Rodowód ziemi wodzisławskiej sięga odległych czasów średniowiecza, kiedy to powstało wodzisławskie państwo stanowe. Wzmianka o jego istnieniu pochodzi wprawdzie dopiero z końca XV w. W związku z reformą administracyjną Prus w 1742 r. państwo to zostało zlikwidowane i ziemia wodzisławska włączona została do powiatu pszczyńskiego ( z zachowaniem pewnej autonomii ), a po 1816 r. do powiatu rybnickiego. W latach 1922-1939 południowa granica ziemi wodzisławskiej stanowiła granicę z Czechosłowacją do Olzy i od Olzy w stronę Raciborza z Niemcami.
Powiat wodzisławski reaktywowano w 1954 r. w granicach zbliżonych do historycznych granic państwa wodzisławskiego. W 1957 r. dołączono jeszcze wsie Borynia, Bzie i Szeroka. W wyniku likwidacji powiatów w 1975 r. powiat wodzisławski przestał istnieć. W czasie kolejnej reaktywacji powiatów w 1999 r. z powiatu wodzisławskiego wyłączono miasto Jastrzębie-Zdrój. Obecnie powiat wodzisławski obejmuje gminy związane przez wieki z miastem Wodzisław.
[edytuj] Geografia
Powiat wodzisławski leży w województwie śląskim, w jego południowej części, od północy graniczy z miastem Rybnik, od wschodu z powiatem rybnickim i miastem Jastrzębie-Zdrój należącym do 1975 r. do powiatu wodzisławskiego. Od południa granica powiatu stanowi również granicę państwa z Republiką Czeską. Od zachodu powiat graniczy z powiatem raciborskim. Na terenie powiatu wodzisławskiego leżą 4 miasta i 5 gmin. Stolicą powiatu jest położone w środku powiatu miasto Wodzisław Śląski. Przez powiat przepływają rzeki Odra, Olza, Leśnica , Nacyna i Szotkówka w zachodniej części powiatu swoje źródło ma rzeka Sumina, a na wschodnich jego krańcach swe źródła ma rzeka Pszczynka. W powiecie wodzisławskim występują bardzo duże różnice w wysokościach względnych sięgające ponad 100 metrów. W okolicach Rogowa i Bełsznicy roztacza się wspaniały krajobraz na dolinę Odry. Stawy Wielikątu tworzą ponadto doskonały teren dla dzikiego ptactwa. Północna część regionu (od Wodzisławia na północ) to typowy krajobraz górnośląski z kominami zakładów przemysłowych i hałdami.
[edytuj] Kultura i turystyka
Życie kulturalne mieszkańców powiatu skupia się głównie w Wodzisławiu Śląskim w którym mają swe siedziby min. Wodzisławski Ośrodek Kultury, biblioteka powiatowa czy muzeum miejsko-powiatowe. W Wodzisławiu działa również pierwszoligowy klub piłkarski Odra Wodzisław Śląski na którego stadionie goszczą najlepsze drużyny piłkarskie w kraju. Ważnym miejscem jest również bazylika w Pszowie która jest znanym na Śląsku miejscem pątniczym. W powiecie istnieją ścieżki rowerowe, które przebiegają wzdłuż najciekawszych miejsc w regionie. Warto zobaczyć min. kościoły WNMP. w Wodzisławiu, Radlinie, były klasztor oraz pałace w Wodzisławiu,zabytkowy drewniany kościół w Łaziskach.Część zabytków została niestety nakazem ówczesnych władz przeniesiona do sąsiednich miejscowości (kościoły w Syryni i Jedłowniku ) Latem wypocząć można w nadodrzańskich miejscowościach takich jak np. Olza, Odra, Buków czy Nieboczowy.
[edytuj] Układ komunikacyjny powiatu
[edytuj] Drogi
Do najważniejszych dróg na terenie powiatu należą:
[edytuj] Kolej
Najważniejsze stacje kolejowe w powiecie wodzisławskim to :
- Wodzisław Śl.
- Rydułtowy
- Olza
[edytuj] Planowane drogi
Na terenie powiatu będzie kilka zjazdów z przebiegającej przez sąsiednie gminy autostrady:
- A1E75 Autostrada A1 (Gdańsk – Toruń – Łódź – Częstochowa – Gliwice – Mszana – Gorzyczki)
[edytuj] Osoby związane z ziemią wodzisławską
- Konstancja Opolska
- Jan IV Karniowski
- Bolesław Kominek
- Alojzy Sitko
- Franciszek Pieczka
- Franciszek Smuda
- Zbigniew Kicka
- Ryszard Wieczorek
- Adam Biela
- Marcin Malinowski
- Tomasz Sikora
- Paweł Sibik
- Leszek Blanik
- Adam Konkol
- Alina Zając
- Mariusz Zganiacz
- Jerzy Szymik
[edytuj] Samorządy partnerskie
Miasta: Pszów • Radlin • Rydułtowy • Wodzisław Śląski
Gminy miejskie: Pszów • Radlin • Rydułtowy • Wodzisław Śląski
Gminy wiejskie: Godów • Gorzyce • Lubomia • Marklowice • Mszana
Miasta na prawach powiatu: Bielsko-Biała • Bytom • Chorzów • Częstochowa • Dąbrowa Górnicza • Gliwice • Jastrzębie-Zdrój • Jaworzno • Katowice • Mysłowice • Piekary Śląskie • Ruda Śląska • Rybnik • Siemianowice Śląskie • Sosnowiec • Świętochłowice • Tychy • Zabrze • Żory
Powiaty: będziński • bielski • bieruńsko-lędziński • cieszyński • częstochowski • gliwicki • kłobucki • lubliniecki • mikołowski • myszkowski • pszczyński • raciborski • rybnicki • tarnogórski • wodzisławski • zawierciański • żywiecki