Jan Nepomucen Sułkowski
Z Wikipedii
Jan Nepomucen Franciszek Sułkowski | |
Sulima |
|
Data urodzenia | 23 lipca 1777 |
Miejsce urodzenia | Warszawa |
Data śmierci | 9 listopada 1832 |
Miejsce śmierci | Teresin |
Rodzina | Sułkowscy |
Rodzice | Franciszek Sułkowski Judyta Maria Montbelli de Biciard |
Małżeństwo | Ludwika Lariss |
Dzieci | z Ludwiką Lariss: Ludwik Jan Alfred Sułkowski Maksymilian Sułkowski |
Jan Nepomucen Sułkowski herbu Sulima - (ur. 23 czerwca 1777 w Warszawie, zm. 9 listopada 1832 w twierdzy w Teresinie) — książę bielski z magnackiego rodu Sułkowskich, syn Franciszka Sułkowskiego i Judyty Marii Wysockiej, wnuk Augusta Józefa Sułkowskiego z Rydzyny.
5 stycznia 1802 Sułkowski porzucił służbę w armii austriackiej i za publiczne głoszenie słów sprzeciwu przeciwko cesarzowi austriackiemu, został aresztowany i osadzony 1 maja 1803 w twierdzy Kaufstein. Zdołał stamtąd uciec i ukrywał się w Pszczynie, należącej wówczas do Prusaków, którzy na rozkaz cesarza Austrii aresztowali go, lecz Austriakom nie wydali.[1]
W 1806 w zamku na Słupnej w Myśłowicach na Śląsku poślubił baronesę Ludwikę Lariss (Larysz) (1786-1848), z którą miał tylko jednego syna Ludwika Jana Alfreda.
W 1807 Sułkowski jako pierwszy wystąpił do Napoleona z inicjatywą utworzenia oddziału polskich huzarów, dzięki czemu powstały później 10 Pułk Huzarów i 13 Pułk Huzarów.
6 kwietnia 1807 pod Mysłowicami został rozbity polski oddział Jana Nepomucena Sułkowskiego. W Siewierzu zgromadził on ok. 1200 ochotników (głównie szlachty z zachodniej Galicji) i na ich czele podejmował wyprawy na miejscowości pruskiego Śląska (Imielin, Gliwice, Mikołów, Pszczynę), gdzie zaopatrywał się w konie i prowiant. Nie obeszło się przy tym bez rabunków.[2]
Sułkowski działał bez zgody francuskiego dowództwa, dlatego też uciekł się do prowokacji, aby pokazać, że został wciągnięty do walki przez Prusaków. Przebrał część swojego oddziału w pruskie mundury i stoczył z nią teatralną potyczkę, której z zainteresowaniem przyglądał się silny podjazd z twierdzy kozielskiej, przypadkowo znajdujący się w pobliżu. Po zakończeniu "przedstawienia" Prusacy przystąpili do ataku i rozbili oddział Sułkowskiego.[3]
W latach 1807-1824 awanturniczy książę związał się z francuskim wywiadem (w 1809 podczas wojny austriacko-francuskiej usiłował zorganizować siatkę szpiegowską na Śląsku Cieszyńskim). Był wielokrotnie aresztowany przez austriackie władze za nielegalną działalność polityczną.
Sułkowski w okresie wojen napoleońskich został przywódcą ruchu napoleońskiego na Śląsku austriackim. Przez współczesnych uważany był za zdrajcę, a przez swego młodszego kuzyna, generała napoleońskiego Antoniego Pawła Sułkowskiego z Rydzyny, za zakałę rodziny. Obecnie przyjmuje się, że oszczerstwa rozprzestrzeniali nienawidzący go przeciwnicy, a on sam był patriotą, ryzykującym dla sprawy narodowej swym majątkiem i pozycją.[4]
Zmarł w twierdzy teresjańskiej, jednym z naj cięższych więzień austriackich, prawdopodobnie otruty.[5]
[edytuj] Przypisy
- ↑ Historia Czeladzia
- ↑ http://www.halat.pl/article.php?fs=silesia.html
- ↑ http://www.halat.pl/article.php?fs=silesia.html
- ↑ Europejskie Dni Dziedzictwa
- ↑ http://www.halat.pl/article.php?fs=silesia.html