Jan Podoski
Z Wikipedii
Jan Podoski (ur. 2 stycznia 1904 w Kijowie, zm. 1998) – wybitny inżynier trakcji elektrycznej, profesor Politechniki Warszawskiej, orędownik budowy metra w Warszawie.
[edytuj] Życiorys
Był synem Romana Podoskiego, również profesora Politechniki Warszawskiej. Studiował na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej w latach 1922-1928. W czasie studiów został przyjęty do Korporacji Akademickiej Arkonia; pracował w Elektrowni Warszawskiej a następnie jako asystent, w Katedrze Miernictwa Elektrycznego Politechniki Warszawskiej.
Jako zwolennik i propagator idei elektryfikacji linii kolejowych został wysłany na staż do Francji, Szwajcarii, Maroka i Włoch. W latach 1928-1934 pracował w Biurze Projektów i Studiów PKP. W latach 1934-1938 brał udział w pracach nad elektryfikacją pierwszego odcinka kolei w warszawskim węźle kolejowym. W tym samym czasie pracował na Politechnice Warszawskiej w charakterze starszego asystenta. W latach 1938-1939 był dyrektorem Fabryki Sygnałów Kolejowych w Bydgoszczy.
W czasie II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej oraz w kampanii we Francji. Po ewakuacji do Anglii został adiutantem szefa Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Po skończeniu Wyższej Szkoły Wojennej kierował Wydziałem Przerzutu Lotniczego. Po upadku powstania warszawskiego przeszedł do sztabu 1 Dywizji Pancernej. Brał czynny udział w walkach na terenie Holandii i Niemiec. Uhonorowany został odznaczeniami: Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej, Order of the British Empire, Order Oranje Nassan, Croix des Combattanos Volontaires. Wojnę zakończył w stopniu majora.
Będąc w Anglii opracował, wraz z gronem kolegów, jeden z trzech powstałych w okresie wojny, projektów elektryfikacji Polski. Jako założenia projektu autorzy przyjęli potrzeby na rok 1970, zaś powojenne granice Polski, jako granice z 1939 roku. Warto tu zauważyć, że różnice w wyliczonych wartościach zapotrzebowania energii (po odpowiednich przeliczeniach wynikających ze zmiany granic Polski) nie przekroczyły 15% w stosunku do rzeczywistego zapotrzebowania w roku 1970.
Po zakończeniu wojny podjął pracę jako projektant trolejbusów w firmie The English Electric Co. Ltd. W Bradford. W 1947 r. wrócił do kraju na prośbę rektora Politechniki Warszawskiej. Został wykładowcą a w dwa później broni z wyróżnieniem tytuł doktora i zostaje kierownikiem Pracowni Trakcyjnej stworzonej z myślą o budowie metra w Warszawie.
W 1947 na podstawie fałszywych zarzutów o szpiegostwo i próbę obalenia ustroju został skazany na 8 lat więzienia. Po pięciu latach zwolniono go i w pełni zrehabilitowano.
Po uwolnieniu powrócił do działalności naukowej i dydaktycznej. Objął po zmarłym ojcu wykłady z "zasad trakcji elektrycznej". Jednocześnie organizował drugą naukową placówkę: Zakład Komunikacji Miejskiej w Instytucie Gospodarki Komunalnej. Był dziekanem Wydziału Elektrycznego w latach 1958-1962 oraz 1964-1969. W 1962 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Od 1962 r. był ekspertem ONZ w sprawach transportu miejskiego i zajmował się zagadnieniami komunikacji miejskiej w krajach rozwijających się.
W całym okresie pracy zawodowej był orędownikiem budowy metra w Warszawie. Z chwilą podjęcia decyzji o budowie pierwszej linii metra w Warszawie, czynnie uczestniczył, w charakterze konsultanta, w pracach Generalnej Dyrekcji Budowy Metra, był przewodniczącym Rady Naukowej przy Dyrektorze Budowy Metra.
5 listopada 1986 uzyskał tytuł doktora honoris causa Politechniki Warszawskiej. 29 marca 1993 Rada Warszawy jednogłośnie przyznała mu tytuł honorowego obywatela miasta. Na jednej ze stacji metra (A-11 Politechnika) wmurowano tablicę poświęconą jego pamięci zawierającą cytat:
"... budowa metra przywróci Warszawie rolę wielkiej europejskiej metropolii, która się nam, Polsce należy... "
10 stycznia 2003 r. jednej z ulic Warszawy nadano imię Romana i Jana Podoskich.
