Kanguroszczurowate
Z Wikipedii
| Kanguroszczurowate | |
 Kanguroszczur stepowy - prawdopodobnie wyginął |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Szczep | ssaki niższe |
| Nadrząd | torbacze |
| Rząd | dwuprzodozębowce |
| Rodzina | kanguroszczurowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Potoroidae | |
| Gray, 1821 | |
 Systematyka w Wikispecies |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Kanguroszczurowate (Potoroidae) - rodzina australijskich torbaczy z rzędu dwuprzodozębowców wyodrębniona z kangurowatych, z którymi mają wiele cech wspólnych. Dawniej liczne na terenie niemal całego kontynentu, obecnie wyparte do południowo-wschodnich wybrzeży.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
Kanguroszczurowate wyglądem przypominają kangury lub walabie, ale są od nich mniejsze. Najmniejsze osiągają rozmiary szczura, a największe - królika. Podobnie jak kangurowate, kanguroszczury mają silnie rozwinięte tylne kończyny, zwłaszcza stopy, jednak dysproporcja pomiędzy przednimi, a tylnymi kończynami nie jest tak wyraźna jak u kangurów. Kanguroszczury przy większej prędkości poruszają się skacząc na tylnych kończynach, jak kangury, a przy małych prędkościach poruszają się na czterech kończynach, podobnie jak to robią króliki. Ogon kanguroszczurów jest częściowo chwytny, często wykorzystywany do podtrzymywania niesionych w łapach przedmiotów, np. materiału do budowy gniazda. Torba lęgowa jest dobrze rozwinięta, otwiera się do przodu. Różnice pomiędzy przedstawicielami obydwu rodzin wyrażają się również w szczegółach uzębienia.
| Wzór zębowy | I | C | P | M | |
|---|---|---|---|---|---|
| 32-34 | = | 3 | 0-1 | 2 | 4 |
| 1 | 0 | 2 | 4 | ||
Kanguroszczurowate występują na terenach porośniętych gęstym podszytem. Wiele gatunków zaliczanych do tej rodziny żywi się wydobywanymi z ziemi owocnikami grzybów. Zjadają też bulwy, nasiona i owady.
[edytuj] Systematyka
Rodzina Potoroidae została wyodrębniona z kangurowatych w 1978 przez Archera i Bartholamai'a. W kangurowatych klasyfikowana była jako podrodzina Potoroinae. Część systematyków nadal zalicza je do kangurowatych.
Rodzaje i gatunki kanguroszczurowatych:
- Aepyprymnus Garrod, 1875
- Aepyprymnus rufescens - kangurzak rudawy
- Bettongia Gray, 1837
- Bettongia gaimardi
- Bettongia lesueur
- Bettongia penicillata - kanguroszczur
- Bettongia tropica
- †Caloprymnus Thomas, 1888
- †Caloprymnus campestris - kanguroszczur stepowy
- Potorous Desmarest, 1804
- Potorous gilbertii
- Potorous longipes
- †Potorous platyops
- Potorous tridactylus - poturu
Część systematyków zalicza do Potoroidae podrodzinę Hypsiprymnodontinae[1] wydzielaną czasem jako rodzinę Hypsiprymnodontidae[2]:
- Hypsiprymnodon Ramsay, 1876
- Hypsiprymnodon moschatus - torebnik piżmowy
W powyższym wykazie nie uwzględniono taksonów kopalnych.
[edytuj] Zagrożenia
Z gatunków żyjących w czasach współczesnych dwa są uważane za prawdopodobnie wymarłe. Kanguroszczur stepowy (Caloprymnus campestris), zwany też pustynnym, nie był obserwowany od 1935. Ostatni osobnik Potorous platyops został znaleziony w 1875. Dwa kolejne gatunki są zagrożone wyginięciem, a tylko dwa można uznać za liczne.
Do głównych zagrożeń należy spowodowane działalnością człowieka i pożarami ograniczanie siedlisk oraz ataki ze strony drapieżników - lisów, dzikich psów i kotów.
Przypisy
- ↑ J.H. Seebeck & R.W. Rose, Potoroidea. W: D.W. Walton & B.J. Richardson, Editors, Fauna of Australia (format pdf) (en)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (en). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 13 kwietnia 2008].
[edytuj] Bibliografia
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (en). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 13 kwietnia 2008].
- Myers, P.: Potoroidae (en). (On-line), Animal Diversity Web, 2001. [dostęp 13 kwietnia 2008].
- Kangaroo Biology (en). Wildlife trade and conservation. [dostęp 13 kwietnia 2008].
