Lipiny (dzielnica Świętochłowic)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°17' N 18°54' E
|
||||
Mapa miasta, Lipiny zaznaczone kolorem żółtym | ||||
Status | dzielnica miasta | |||
Założono | XVIII wiek | |||
W granicach miasta | od 1951 | |||
Położenie | 50° 17'00'' N 18° 54'00'' E |
|||
Populacja - liczba ludności |
7 404 |
|||
Strefa numeracyjna | (+48) 032 | |||
Kod pocztowy | 41-605 | |||
Tablice rejestracyjne | SW |
Lipiny (niem. Lipine) – dzielnica Świętochłowic, od północy granicząca z Bytomiem, od zachodu z Rudą Śląską, od wschodu z Chropaczowem i Piaśnikami, a od południa z Centrum.
Pierwsze zabudowania Lipin stanowił istniejący tam od połowy XVIII w. folwark, stanowiący część chropaczowskich dóbr rycerskich. Folwark ten znajdował się w miejscu późniejszej szkoły hutniczej, na skraju lasu, przy obecnej ulicy Chorzowskiej. Przez wiele lat jedynym mieszkańcem tego podupadłego folwarku był wójt Lipina. Od jego nazwiska powstała nazwa folwarku, która przeszła później na wybudowane w jego pobliżu osiedle. Niedaleko dworu stała leśniczówka i kilka rozsianych na skraju lasu chatek, zamieszkałych przez drwali i pracowników dworskich.
Lipiny są terenem ekologicznie zdegradowanym przez działający do niedawna na tym terenie przemysł, przede wszystkim przez hutę cynku Silesia.
Zabudowane są one prawie całości kamienicami oraz familokami z początku XX w. Znajduje się tu też pochodzący z 1872 r. kościół pw. św. Augustyna.
Przed II wojną światową Lipiny posiadały jeden z najwyższych stopni zanieczyszczenia powietrza w Europie.
W Lipinach działa jeden klub piłkarski – GKS Naprzód Lipiny.
[edytuj] Historia
- 26 listopada 1802 – Karol von Woyrsch sprzedał obszar dworski w Chropaczowie Jerzemu Karolowi hrabiemu Hesji i wtedy pierwszy raz ten obszar nazwano Lipiny
- 1806 – Lipiny odkupił Maksymilian Józef Wittelsbach, król bawarski
- 1823 – rozpoczęcie eksploatacji węgla na terenie Lipin
- 1826 – Lipiny przeszły w ręce hrabiego Karola Łazarza Henckela von Donnersmarcka
- 1850 – właścicielem Lipin został Guido Henckel von Donnersmarck
- 1860 – powstała gmina żydowska w Lipinach
- 1867 – Lipiny liczyły 4507 mieszkańców
- 24 sierpnia 1872 – poświęcenie kościoła św. Augustyna
- 1874 – epidemia cholery w Lipinach
- 30 grudnia 1894 – uruchomienie w Lipinach tramwaju parowego na linii z Zabrza do Królewskiej Huty
- 1898 – pierwsze lampy elektryczne oświetlające ulice
- 13 października 1901 – poświęcenie kościoła ewangelickiego
- 1907 - otwarto ratusz
- 27-29 grudnia 1918 – strajki górników i hutników
- 18 sierpnia 1919 – walki powstańców w Lipinach
- 20-26 sierpnia 1920 – powstańcy opanowali Lipiny
- 26 czerwca 1922 – wkroczenie wojsk polskich do Lipin
- 1925 – Lipiny liczyły 18 220 mieszkańców
- 1936 – rozebranie wskutek szkód górniczych kościoła ewangelickiego
- 2/3 września 1939 – jednostki samoobrony wycofały się z Lipin do Katowic
- 28 stycznia 1945 – do Lipin wkroczyły wojska radzieckie
- 10 kwietnia 1951 – Lipiny weszły w skład miasta Świętochłowice
- 1 stycznia 1967 – połączono kopalnie "Śląsk" i "Matylda"; otwarto po remoncie kino "Odrodzenie"
- 1981 – odsłonięto zrekonstruowany pomnik Powstańca Śląskiego
- 22 grudnia 1997 – uchwała Rady Miejskiej Świętochłowic zmieniająca granicę dzielnicy Lipiny
[edytuj] Bibliografia
- Lipiny – zarys dziejów osady, gminy, dzielnicy – Marian Piegza, Grzegorz Grzegorek, ISBN 83-917101-0-6