Luigi Amadeo di Savoia d'Abruzzi

Z Wikipedii

Książę Luigi Amadeo Giuseppe Maria Ferdinando Francesco di Savoia d'Abruzzi (ur. 29 stycznia 1873, w Madrycie; zm. 18 marca 1933, w Rzymie) - włoski alpinista i podróżnik, badacz Alaski, Arktyki, Afryki i Azji.

Urodził się w ostatnim roku panowania swego ojca, króla Hiszpanii - Amadeusza I. Jego matką była królowa Maria Wiktoria. Wychował w górzystym regionie Abruzzi w południowych Włoszech u stóp pasma Gran Sasso, co miało ogromny wpływ na jego karierę alpinisty. W roku 1897 dokonał swego pierwszego znaczącego wejścia, zdobywając wulkan Św. Eliasza (ang. Mount Saint Elias) na Alasce (5 489 m n.p.m.), jeden z najwyższych szczytów w Ameryce Północnej.

W roku 1899 Abruzzi dowodził ekspedycją do bieguna północnego; badacze dotarli na statku "Stella Polare" do należącej do Rosji Ziemi Franciszka Józefa, skąd asystent Abruzzi'ego, kpt. Umberto Cagni, wyruszył na zaprzężonych w psy saniach w stronę bieguna. W kwietniu 1900 roku dotarł do 86°34' szer. geogr. północnej, nieco dalej niż Fridtjof Nansen osiągnął w roku 1895.

W roku 1906 Abruzzi udał się do Afryki równikowej, gdzie zdobył - jako pierwszy - najwyższe szczyty pasma górskiego Ruwenzori^[1], a w 1909 r. podjął pierwszą próbę zdobycia K2^[2] w Karakorum. Wyprawa nie zdobyła wprawdzie szczytu K2, ale osiągnąwszy wysokość 8 000 metrów ustanowiła rekord wysokości osiągnięty do tego czasu. Owocem tej wyprawy była pierwsza mapa fotogrametryczna okolic K2 w skali 1:100 000. Rozpoznano również najdogodniejszą drogę ataku, z której korzystała zdobywcza wyprawa z 1954 roku, zwaną później na cześć księcia Żebrem Abruzzi^[3].

W czasie I wojny światowej Abruzzi, w stopniu admirała, dowodził flotą włoska na Adriatyku. Po wojnie wrócił do Afryki, gdzie badał i kolonizował region Webi Szebeli w dzisiejszej Somalii.

Pozostawił po sobie wspomnienia z wyprawy do bieguna (wyd. ang. On the "Polar Star" in the Arctic Sea, 1903) oraz bogatą dokumentację foto- i topograficzną Karakorum, co okazało się niezwykle pomocne podczas przygotowań do włoskiej wyprawy na K2 w roku 1954. Ta wyprawa zakończyła się zdobyciem niezdobytego dotąd szczytu.

[edytuj] Bibliografia

• Carl Waldman & Alan Wexler, Encyclopedia of Exploration, New York 2004, ISBN 0-8160-4678-6

Przypisy