Margaret Smith Court
Z Wikipedii
Margaret Smith Court (ur. 16 czerwca 1942 w Albury, Nowa Południowa Walia) – tenisistka australijska, zwyciężczyni 62 turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej, podwójnej i mieszanej.
Najmłodsza z czworga dzieci Lawrence i Catherine (z domu Beaufort) Smithów, treningi tenisowe rozpoczęła w wieku 8 lat. Naturalnie leworęczna, podobnie jak inni znani tenisiści australijscy Ken Rosewall i Maureen Connolly, została nauczona grąć prawą ręką. W wieku 17 lat sięgnęła po pierwsze zwycięstwo wielkoszlemowe w grze pojedynczej - mistrzostwa Australii w 1960, pokonując w finale Jan Lehane. Turniej ten wygrywała łącznie jedenaście razy, w tym w latach 1960-1966 siedem razy z rzędu. Ciekawostkę stanowi fakt, że kiedy wygrywała mistrzostwa Australii po raz pierwszy w 1960, wystąpiła również w rywalizacji juniorek i tam została pokonana - w finale lepsza okazała się Lesley Turner.
W 1961 wygrała ponownie turniej australijski i wzięła po raz pierwszy udział w rywalizacji zagranicznej. W parze ze swoją przeciwniczką z finałów mistrzostw Australii Lehane osiągnęła finał gry podwójnej na Wimbledonie, gdzie Australijki uległy Karen Hantze (później po mężu Susman) i Billie Jean Moffitt (znanej później pod nazwiskiem King). W 1962 Margaret Smith wygrała odniosła pierwsze wielkoszlemowe zwycięstwo w singlu poza Australią, pokonując w finale mistrzostw Francji Lesley Turner. Wygrała w t.r. także mistrzostwa USA po finałowym zwycięstwie nad Darlene Hard.
Pierwsza wygrana Smith w grze pojedynczej na Wimbledonie nastąpiła w 1963, kiedy Australijka pokonała Billie Jean Moffitt. Dwa lata później okazała się w finale lepsza od Brazylijki Marii Bueno. Turnieje w Paryżu wygrała poza pierwszym zwycięstwem w 1962 jeszcze w 1964 (finał z Bueno), a w Nowym Jorku - w 1965 (w finale z Moffitt). Tym samym nieprzerwanie w latach 1962-1965 wygrywała przynajmniej dwa turnieje wielkoszlemowe rocznie (w Australii pozostawała niepokonana do 1966, a finał w 1966 z Nancy Richey wygrała walkowerem). Dzięki temu zajmowała w tym okresie pozycję liderki rankingu światowego. Sukcesy odnosiła także w innych turniejach, m.in. w latach 1962-1964 trzykrotnie triumfowała na Foro Italico w Rzymie w międzynarodowych mistrzostwach Włoch.
W 1966, mając na koncie już trzynaście tytułów wielkoszlemowych w grze pojedynczej, ogłosiła zakończenie kariery sportowej z zamiarem poświęcenia się życiu rodzinnemu. Nie planowała - w odróżnieniu np. od Billie Jean King - kariery zawodowej. W 1967 wyszła za mąż za Barry'ego Courta, syna polityka Partii Liberalnej (przyszłego premiera rządu stanowego Australii Zachodniej) Charlesa Courta. W latach 1993-2001 premierem Australii Zachodniej był inny syn Charlesa, szwagier Margaret - Richard Court. Sportowa emerytura tenisistki trwała jednak krótko - już w 1968 Smith Court powróciła do rywalizacji, osiągając w t.r. kolejny finał mistrzostw Australii. Wygrała także w 1968 mistrzostwa USA. Rok później, już w erze "open" tenisa, triumfowała w nowojorskim turnieju zarówno w kategorii amatorów, jak i kategorii "open" (tytuł amatorski nie jest zaliczany do oficjalnych zwycięstw wielkoszlemowych). Dzięki wygranym w Australian Open i French Open w 1969 powróciła także na szczyt rankingu światowego.
Lata 1969-1970 to najlepszy okres w karierze Margaret Court Smith w grze pojedynczej. Wygrała w tym okresie siedem turniejów wielkoszlemowych, jedyną porażkę ponosząc w półfinale Wimbledonu w 1969 (z późniejszą zwyciężczynią Ann Haydon-Jones). W 1970 jako druga kobieta w historii (po Maureen Connolly) sięgnęła po klasycznego Wielkiego Szlema, pokonując w kolejnych finałach Kerry Melville (Australian Open), Helgę Niessen (French Open), Billie Jean King (Wimbledon) i Rosie Casals (US Open). Dramatyczny przebieg miała jej walka o mistrzostwo w Paryżu (gdzie w jednym ze spotkań przegrywała z Olgą Morozową już 3:6, 2:5 i dodatkowo zmagała się ze skurczami mięśni nóg) i w Londynie. W trakcie turnieju wimbledońskiego doznała kontuzji kostki i w finale z King dążyła do maksymalnego skracania wymian, atakując bezustannie przy siatce; wygrała 14:12, 11:9 w najdłuższym w historii finale (pod względem liczby rozegranych gemów).
W 1971 wygrała po raz kolejny Australian Open, pokonując w finale Evonne Goolagong. Z tą samą rywalką zmierzyła się latem tegoż roku w decydującym meczu Wimbledonu, tym razem przegrywając. Była już wówczas w ciąży, co wkrótce zmusiło ją do kilkumiesięcznej przerwy w startach. Pierwsze dziecko (syna Daniela) urodziła w marcu 1972. Już jesienią 1972 powróciła na korty i uczestniczyła w US Open, a na początku 1973 po raz jedenasty (i ostatni) wygrała mistrzostwa Australii, ponownie z Goolagong w finale. Odniosła jeszcze dwa zwycięstwa wielkoszlemowe w grze pojedynczej, oba w 1973 - French Open (z finale z Chris Evert) i US Open (z Goolagong). Te trzy wygrane (na Wimbledonie dotarła do półfinału, przegrywając z Evert) dały jej jeszcze raz pierwsze miejsce w rankingu światowym. W 1974 Smith Court urodziła drugie dziecko, ale wznowiła karierę, wygrywając m.in. turniej w Chicago w 1976 oraz grę podwójną na US Open i grę mieszaną na Wimbledonie (1975). Ostatni występ turniejowy zaliczyła w 1977. W turnieju Virginia Slims w Detroit pokonała w 1/8 finału Greer Stevens z RPA, ale na wiadomość o kolejnej ciąży wycofała się z dalszej rywalizacji, mecz ćwierćfinałowy z Françoise Durr oddając walkowerem.
Margaret Smith Court jest posiadaczką wielu tenisowych rekordów. Przede wszystkim jej 24 wygrane w grze pojedynczej w Wielkim Szlemie dają jej pierwsze miejsce w historii, przed Niemką Steffi Graf (21 tytułów). Jest także najbardziej utytułowaną osobą w dziejach tenisowego Wielkiego Szlema, uwzględniając wszystkie trzy konkurencje - do jej osiągnięć singlowych należy doliczyć po 19 wygranych w deblu i mikście, co daje imponującą sumę 62 wygranych turniejów wielkoszlemowych. W 1963 wspólnie z rodakiem Kenem Fletcherem osiągnęła Wielkiego Szlema w grze mieszanej; Australijczycy stanowią jedyną parę w historii, której się to udało - po mikstowego Wielkiego Szlema sięgali wprawdzie i inni zawodnicy, ale z różnymi partnerami. Sama Smith wygrała wszystkie cztery turnieje w grze mieszanej ponownie w 1965, ale partnerowało jej trzech różnych tenisistów. Z dalszych osiągnięć Australijki należy podkreślić, że jest jedną z zaledwie trzech tenisistek, które wygrywały wszystkie cztery turnieje Wielkiego Szlema we wszystkich konkurencjach (pozostałe to Martina Navrátilová i Doris Hart). Dwukrotnie udało się jej wygrać w czasie jednego turnieju trzy konkurencje (mistrzostwa Australii 1963 i US Open 1970). Rekordem jest jej jedenaście tytułów w grze pojedynczej w turnieju australijskim.
W erze "open" tenisa wygrała 92 turnieje w singlu, 48 w deblu, 19 w mikście. Wysokim zarobkom na korcie nie sprzyjał czas - częściowo startowała jako amatorka, a w początkach ery "open" nagrody w turniejach kobiecych były znacznie niższe od męskich - stąd suma zarobionych przez Smith Court pieniędzy, zwłaszcza w porównaniu z płacami tenisowymi na początku XXI wieku, nie imponuje - 550 tysięcy dolarów. Smith Court doczekała się natomiast licznych wyróżnień prestiżowych. Już dwa lata po zakończeniu kariery w 1979 została wpisana do Międzynarodowej Tenisowej Hall of Fame, a w 2003 jej imię nadano jednemu z głównych kortów Melbourne Park - gospodarza turnieju Australian Open. Z kolei władze państwowe umieściły jej wizerunek (oraz Roda Lavera, również patrona kortu w Melbourne Park i zdobywcy Wielkiego Szlema) na znaczkach pocztowych.
Była regularną reprezentantką Australii w Pucharze Federacji. Grała m.in. w inauguracyjnej edycji tych zawodów w 1963, kiedy Australijki osiągnęły finał (przegrywając jednak z Amerykankami). Smith Court zdobyła Puchar Federacji cztery razy, w 1964, 1965, 1968 i 1971. W grze pojedynczej w meczach pucharowych (22 pojedynki) pozostała niepokonana, jedyne porażki (5, z 35 występów w sumie) przydarzyły się jej w deblu.
W okresie kariery ważyła około 67 kilogramów przy 175 centymetrach wzrostu. Słynęła z dobrego przygotowania atletycznego. Grała w stylu "serwis-wolej", a jedna z jej głównych rywalek Billie Jean King szczególnie chwaliła nieprzeciętny zasięg ramion, utrudniający skuteczne minięcie atakującej przy siatce Smith Court. Ze słabszych spotkań Australijki, szczególnie pod kątem mentalnym, wymienia się dwa spotkania. W finale Wimbledonu w 1971, będąc faworytką, nie sprostała Evonne Goolagong, z którą sympatyzowała publiczność. W maju 1973 zmierzyła się z Bobbym Riggsem, amerykańskim mistrzem Wimbledonu sprzed kilkudziesięciu lat, który rzucił wyzwanie liderkom tenisa kobiecego. W "walce płci" Smith Court zdecydowanie poległa (2:6, 1:6), rewanż na Riggsie wzięła natomiast kilka miesięcy później Billie Jean King.
Po zakończeniu kariery tenisowej Margaret Smith Court zajęła się m.in. działalnością religijną (w Perth prowadzi centrum chrześcijańskie Victory Life Centre). Opublikowała także autobiografię. Łącznie jest matką czworga dzieci.
Spis treści |
[edytuj] Finały turniejów wielkoszlemowych (29)
[edytuj] Wygrane (24)
| Rok | Turniej | Przeciwniczka w finale | Wynik finału |
| 1960 | Australian Championships |  Jan Lehane O'Neill |
7–5, 6–2 |
| 1961 | Australian Championships (2) | Jan Lehane O'Neill |
6–1, 6–4 |
| 1962 | Australian Championships (3) | Jan Lehane O'Neill |
6–0, 6–2 |
| 1962 | French Championships | Lesley Turner Bowrey |
6–3, 3–6, 7–5 |
| 1962 | U.S. Championships |  Darlene Hard |
9–7, 6–4 |
| 1963 | Australian Championships (4) | Jan Lehane O'Neill |
6–2, 6–2 |
| 1963 | Wimbledon | Billie Jean King |
6–3, 6–4 |
| 1964 | Australian Championships (5) | Lesley Turner Bowrey |
6–3, 6–2 |
| 1964 | French Championships (2) |  Maria Bueno |
5–7, 6–1, 6–2 |
| 1965 | Australian Championships (6) | Maria Bueno |
5–7, 6–4, 5–2 ret. |
| 1965 | Wimbledon (2) | Maria Bueno |
6–4, 7–5 |
| 1965 | U.S. Championships (2) | Billie Jean King |
8–6, 7–5 |
| 1966 | Australian Championships (7) | Nancy Richey Gunter |
walkover |
| 1969 | Australian Open (8) | Billie Jean King |
6–4, 6–1 |
| 1969 | French Open (3) |  Ann Haydon-Jones |
6–1, 4–6, 6–3 |
| 1969 | U.S. Open (3) | Nancy Richey Gunter |
6–2, 6–2 |
| 1970 | Australian Open (9) | Kerry Melville Reid |
6–1, 6–3 |
| 1970 | French Open (4) |  Helga Niessen Masthoff |
6–2, 6–4 |
| 1970 | Wimbledon (3) | Billie Jean King |
14–12, 11–9 |
| 1970 | U.S. Open (4) | Rosemary Casals |
6–2, 2–6, 6–1 |
| 1971 | Australian Open (10) | Evonne Goolagong Cawley |
2–6, 7–6, 7–5 |
| 1973 | Australian Open (11) | Evonne Goolagong Cawley |
6–4, 7–5 |
| 1973 | French Open (5) | Chris Evert |
6–7, 7–6, 6–4 |
| 1973 | U.S. Open (5) | Evonne Goolagong Cawley |
7–6, 5–7, 6–2 |
[edytuj] Przegrane (5)
| Rok | Turniej | Przeciwniczka w finale | Wynik finału |
| 1963 | U.S. Championships | Maria Bueno |
7-5, 6-4 |
| 1964 | Wimbledon | Maria Bueno |
6-4, 7-9, 6-3 |
| 1965 | French Championships | Lesley Turner Bowrey |
6-3, 6-4 |
| 1968 | Australian Championships | Billie Jean King |
6-1, 6-2 |
| 1971 | Wimbledon | Evonne Goolagong Cawley |
6-4, 6-1 |
