Maria Wittek
Z Wikipedii
| Maria Wittek | |
|---|---|
| Mira, Pani Maria | |
 |
|
| Życie |  Generał brygady |
| Data urodzenia | 16 sierpnia 1899 Trębki w pow. Gostynińskim |
| Data śmierci | 19 kwietnia 1997 Warszawa |
| Kariera | |
| W służbie od | 1917 |
| Pełniona funkcja | komendantka naczelna PWK |
| Główne wojny i bitwy | wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka wojna obronna Rzeczypospolitej, II wojna światowa |
| Odznaczenia | |
   |
|
gen. bryg. Maria Wittek, pseudonim "Mira", "Pani Maria" (ur. 16 sierpnia 1899 we wsi Trębki pod Gostyninem na Mazowszu, zm. 19 kwietnia 1997 w Warszawie) - generał brygady Wojska Polskiego, pierwsza kobieta - generał w Wojsku Polskim w historii, jedyna do kwietnia 2006, kiedy to gen. została również Elżbieta Zawacka "Zo".
Spis treści |
[edytuj] Biografia
[edytuj] Walka o granice II Rzeczypospolitej
Ojciec, Stanisław Wittek, członek PPS zagrożony aresztowaniem przeniósł się wraz z rodziną na Ukrainę w czasie pierwszej wojny światowej. Tam Maria Wittkówna wstąpiła do III Polskiej Drużyny Harcerskiej w Kijowie.
Od 1917 należała do Polskiej Organizacji Wojskowej i skończyła szkołę podoficerską. Równocześnie wstąpiła na uniwersytet kijowski, na wydział matematyczny, jako pierwsza kobieta na tym wydziale. Od grudnia 1919 służyła w Wojsku Polskim. Brała udział w obronie Lwowa w 1920 w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet (OLK). Została wówczas odznaczona Orderem Virtuti Militari – po raz pierwszy[1].
W 1921 została przeniesiona do Ochotniczej Legii Kobiet, później kierowała Wydziałem Szkolenia Komitetu Społecznego Przysposobienia Kobiet do Obrony Kraju. W latach 1928-1934 była Komendantką Naczelną Przysposobienia Wojskowego Kobiet, od 1935 naczelnikiem Wydziału Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.
[edytuj] II wojna światowa
W czasie wojny obronnej Polski w 1939 była Komendantką Główną Kobiecych Batalionów Pomocniczej Służby Wojskowej. Od października 1939 do stycznia 1945 stała na czele Wojskowej Służby Kobiet w Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej. Walczyła w powstaniu warszawskim, gdzie dosłużyła się stopnia pułkownika. Stolicę opuściła z cywilami. Funkcję szefa WSK pełniła w Częstochowie do rozwiązania AK.
[edytuj] Okres powojenny
Po wojnie ponownie kierowała sekcją przysposobienia wojskowego kobiet w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, od 1948 była szefem Wydziału Kobiecego Komendy Głównej Powszechnej Organizacji "Służba Polsce".
W 1949 po fałszywych oskarżeniach została na kilka miesięcy uwięziona. Po zwolnieniu prowadziła w Warszawie kiosk "Ruchu". Zainicjowała powołanie Komisji Historii Kobiet przy Towarzystwie Miłośników Historii w Warszawie. 2 maja 1991 jako pierwsza kobieta w historii Wojska Polskiego została mianowana na stopień (generała brygady) przez prezydenta Wałęsę.
19 kwietnia 2007, w 10-lecie jej śmierci, odsłonięty został pomnik przy Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, autorstwa rzeźbiarza prof. Bohdana Chmielewskiego.
[edytuj] Odznaczenia
Była odznaczona m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, 2 razy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecznych.
[edytuj] Źródła
- Marek Ney-Krwawicz, Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990, str. 466-467
- "Rzeczpospolita", 2 maja 1997
- newsletter Ministerstwa Obrony Narodowej 19 kwietnia 2007
