Michaił Bułhakow
Z Wikipedii
| Michaił Bułhakow | |
 |
|
| Prawdziwe nazwisko | Michaił Afanasjewicz Bułhakow |
| Data i miejsce urodzenia | 15 maja 1891 Kijów, |
| Data i miejsce śmierci | 10 marca 1940 Moskwa |
| Dziedzina sztuki | pisarz |
| Styl | fantastyka, satyra |
| Ważne dzieła | Mistrz i Małgorzata |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
 Kolekcja cytatów w Wikicytatach |
|
| Strona domowa | |
Michaił Afanasjewicz Bułhakow, ros. Михаил Афанасьевич Булгаков (ur. 15 maja (3 maja wg starego stylu) 1891 w Kijowie, zm. 10 marca 1940 w Moskwie) – pisarz rosyjski.
Jego ojciec – Afanasij Iwanowicz był wykładowcą teologii na Kijowskiej Akademii Duchownej. W czerwcu 1909 roku Michaił rozpoczął studia medyczne w czasie których, mimo niezgody rodzin, 11 kwietnia 1913 roku poślubił Tatianę Łappę. W 1916 został zmobilizowany do wojska i skierowany do miejscowości Nikolskoje w guberni smoleńskiej. Prowadził tam z małżonką szpital, w którym przez okres roku przyjął ponad 15000 pacjentów. 18 września 1917 roku został przeniesiony do Wiaźmy, gdzie zaczął pisać. Pierwszym płodem literackim było autobiograficzne opowiadanie Morfina, ukończone w 1927 roku. W 1918 roku zdemobilizowany Bułhakow, wrócił do Kijowa. Rok 1919 to praca nad Zapiskami młodego lekarza, które w latach 1925-1927 będą ukazywać się w różnych czasopismach, głównie w "Miedicinskim rabotniku". We wrześniu 1921 roku Bułhakowowie przyjeżdżają do Moskwy.
Trzydziestoletni Bułhakow, walcząc z ciągłym brakiem pieniędzy szuka pracy, o którą niezmiernie trudno. Jest konferansjerem w małym teatrzyku, współpracownikiem gazety "Raboczij", reporterem i kronikarzem "Torgowo-Promyszliennogo Wiestnika". Kontynuuje pisanie Notatek na mankietach. 2 lutego 1922 roku dowiaduje się o śmierci matki, która ma decydujące znaczenie dla powieści Biała gwardia zredagowanej ostatecznie w roku 1923 i pomyślanej przez pisarza jako pomnik pamięci matki.
Z początkiem lat dwudziestych Bułhakowowie zostają zakwaterowani w lokalu nr 50 w kamienicy przy ul. Bolszoj Sadowoj 10. Mieszkanie to, utożsamiane ze słynnym mieszkaniem nr 50 z Mistrza i Małgorzaty, staje się też inspiracją licznych opowiadań. Wiosną 1922 roku Bułhakow zaczyna regularną współpracę z pismem "Nakanunie" (z Osipem Mandelsztamem, Siergiejem Jesieninem, Walentynem Katajewem) wydawanym w Berlinie, gdzie w latach 1922-24 publikuje fragmenty Białej gwardii, Zapisków młodego lekarza, wybór Notatek na mankietach, reportaże. W 1924-25 powstają dwa utwory science-fiction – Fatalne jaja oraz Psie serce. Ten drugi, skonfiskowany podczas rewizji w mieszkaniu autora, został mu za wstawiennictwem Gorkiego zwrócony po dwóch latach – publikacji doczekał się dopiero w 1987 roku.
Wiosną 1923 Bułhakow otrzymał stałą pracę jako redaktor "Gudoka" – organu Związku Kolejarzy – do którego napisał około 100 felietonów. W tym okresie poznał Lubow Jewgieniewnę Biełozierską, dla której opuścił pierwszą żonę w kwietniu 1924 roku. W 1931 roku żeni się z Heleną Siergiejewną, która była pierwowzorem Małgorzaty z Mistrza i Małgorzaty.
Stalin umożliwił Bułhakowowi zatrudnienie w charakterze asystenta reżysera w Teatrze Artystycznym oraz pracę konsultanta w Teatrze Młodzieży Robotniczej. Równolegle do pracy dla teatru Bułhakow kontynuuje pisanie Mistrza i Małgorzaty. W roku 1934, na zamówienie Teatru Satyry powstaje sztuka Iwan Wasiliewicz – rzecz o przeniesieniu Iwana Groźnego w czasy współczesne pisarzowi. Rok 1934 przynosi Bułhakowowi kolejny wielki wstrząs – po złożeniu podania o pozwolenie wyjazdu za granicę 7 czerwca pisarz dostaje oficjalną odmowę. Wiosną 1935 roku powstaje pierwsza wersja sztuki Aleksander Puszkin, kontynuacja Iwana Wasiliewicza. Po krótkiej podróży do Kijowa wiosną 1936 roku Bułhakowowie wyjeżdżają pod Władykaukaz. Jeszcze jesienią 1936 roku Bułhakow podejmuje na nowo zapiski rozpoczęte w 1929 zatytułowane "Tajemnemu przyjacielowi", nadaje im nowy znamienny tytuł Notatki nieboszczyka, które cenzura dopuści do druku w latach 60. jako Powieść teatralną. Pod koniec 1937 Bułhakow odkłada na zawsze Notatki nieboszczyka i postanawia ukończyć swoją wielką powieść. Szósta wersja książki ma już ostateczną strukturę i tytuł Mistrz i Małgorzata. 28 maja 1938 roku pisarz stawia ostatnią kropkę w ostatniej wersji rękopisu w sześciu zeszytach. Pozostaje jeszcze mozolne przepisywanie tekstu na maszynie, którego pod dyktando autora wprowadzającego jeszcze liczne poprawki podejmuje się siostra Heleny Siergiejewny – Olga Bokszanska.
Po zakończeniu pracy 24 czerwca Bułhakow wyjeżdża do żony odpoczywającej od kilku tygodni w Lebiedianie. W ciągu miesiąca kończy przerwaną Mistrzem i Małgorzatą adaptację Don Kichota dla Teatru Wachtangowa. Jesienią 1939 roku wyjeżdża z żoną do Leningradu i tam odczuwa pierwsze oznaki choroby: gwałtowne bóle głowy i półślepotę. Diagnoza niebawem będzie jednoznaczna: nerczyca. Jako lekarz i świadek śmierci swojego ojca na tę samą dolegliwość, Bułhakow nie ma wątpliwości co do swojej przyszłości – ma świadomość, że pozostało mu sześć miesięcy życia. Stan zdrowia na przemian pogarsza się i poprawia. Przez cały czas są przy nim żona i przyjaciele. Do lutego 1940 pisarz dyktuje ostatnie poprawki do Mistrza i Małgorzaty. To wówczas powstaje początek rozdziału 32. "Przebaczenie i wiekuista przystań".
Michaił Bułhakow zmarł 10 marca 1940 roku. Spoczął w Moskwie na cmentarzu Nowodiewiczym w kwaterze MChAT-u graniczącej z kwaterą Teatru Wielkiego. 15 marca "Litieraturnaja Gazieta" pisała w nekrologu o twórcy "bardzo wielkiego talentu i wspaniałego kunsztu", który "przeszedł trudną i skomplikowaną drogę i wejdzie do historii literatury jako wybitny i oryginalny mistrz" – zmarły Bułhakow wydał się już całkiem bezpieczny.
[edytuj] Najważniejsze dzieła
- Notatki na mankietach (1920-1922)
- Zapiski młodego lekarza (1925-1927)
- Morfina (1927)
- Czerwona korona (1922, opowiadanie)
- Diaboliada (1924)
- Biała gwardia (1924)
- Fatalne jaja (1925)
- Mieszkanie Zojki (1925, sztuka teatralna)
- Psie serce (1926)
- Dni Turbinów (1926, sztuka teatralna)
- Bieg (1928, sztuka teatralna)
- Szkarłatna wyspa (1928, sztuka teatralna)
- Zmowa świętoszków (1929 sztuka teatralna o Molierze)
- Adam i Ewa (1931, sztuka teatralna)
- Błogostan (1934, sztuka teatralna)
- Ostatnie dni (1934 sztuka teatralna o Puszkinie)
- Iwan Wasiliewicz (1935, sztuka teatralna)
- Mistrz i Małgorzata (1928-1940)
[edytuj] Źródło
- A. Drawicz, Mistrz i diabeł, Znak 1990.
[edytuj] Linki zewnętrzne
