Mikołaj Smogulecki (misjonarz)
Z Wikipedii
Jan Mikołaj Smogulecki herbu Grzymała, w Chinach znany jako Mou Ni-ko Jou-Tö, urodzony w 1610, zmarły 17 września 1656 – misjonarz, jezuita, matematyk i astronom.
Pochodził z Krakowa. Był synem polityka Macieja oraz Zofii z Zebrzydowskich. Uczył się w kolegium jezuickim w Braniewie, w Akademii Lubrańskiego w Poznaniu, na uniwersytecie we Fryburgu (studiował tam matematykę i opublikował Sol illustratus ac propugnatus – rozprawę na temat plam słonecznych), w rzymskim Collegium Romanum (uzyskał tam doktorat filozofii), w Padwie (prawo).
W 1631 został dworzaninem królewskim i starostą nakielskim, w 1635 był posłem na sejm, a w 1636 - deputatem do Trybunału Koronnego. W tym samym roku zrezygnował jednak z kariery politycznej i wstąpił do nowicjatu zakonu jezuitów w Krakowie. W latach 1638-1640 uczył się tam teologii; później wyjechał do Rzymu, gdzie w 1641 przyjął święcenia kapłańskie, w 1642 odbył trzecią probację, a w 1644 złożył profesję czterech ślubów zakonnych.
Jego marzeniem był wyjazd na misje zagraniczne. Spełniło się ono w 1644, kiedy wypłynął do Batawii (był prawdopodobnie pierwszym Polakiem na wyspie Jawa). W 1646 dotarł do Chin. W latach 1647-1651 był duszpasterzem w prowincji Fukien i mieście Nankin. Przekazywał także Chińczykom dorobek europejskich nauk ścisłych. Jego uczeń, Lie Fong-tsu, wydał pod jego nazwiskiem dzieło Tieng-pu-tszenh-iuen (Obliczanie zaćmień według metod zachodnich). Jak podają niektóre źródła, sam Smogulecki napisał rozprawę Mappa mundi elliptica.
W 1653 cesarz Szi-Tsu pozwolił Smoguleckiemu na ewangelizację Mandżurii, wręczając mu list żelazny. Misjonarz rozpoczął wędrówkę po tej krainie, zyskując powszechny szacunek i nawracając wiele osób. W 1655 przeniósł się w okolice Kantonu, a następnie na wyspę Hajnan. Następnie wyjechał do Kantonu, ale w czasie tej podróży zachorował i zmarł.
[edytuj] Źródła
Henryk Markiewicz: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXIX/2, zeszyt 161. Warszawa-Kraków: Instytut Historii PAN, 1999, ss. 232-234. ISBN 83-86301-73-2.
