Naczelnik państwa
Z Wikipedii
| Rzeczpospolita Polska  |
|
Ten artykuł jest częścią serii:
|
Naczelnik państwa – nazwa urzędu polskiej głowy państwa, sprawowanego przez Józefa Piłsudskiego w latach 1918-22 (w tym w latach 1918-19 jako tymczasowy naczelnik państwa). Tadeusz Kościuszko też nazywany jest naczelnikiem ale bez przydomka tymczasowy.
Urząd został powołany dekretem z dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej, który ustalał organizację i określał kompetencje tymczasowych organów władzy państwowej do momentu zwołania wybranego w demokratycznych wyborach Sejmu Ustawodawczego.
Naczelnik miał najwyższą władzę cywilną i wojskową w państwie. Był Naczelnym Dowódcą Wojsk Polskich, jego urząd miał duże znaczenie w zakresie stosunków międzynarodowych. Powoływał odpowiedzialnych przed sobą Prezydenta ministrów (premiera) oraz ministrów. Projekty ustawodawcze przedstawiane przez rząd wymagały podpisów właściwego ministra, Prezydenta ministrów oraz Naczelnika. Miały utrzymać swą moc obowiązującą pod warunkiem przedstawienia ich do zatwierdzenia na pierwszym posiedzeniu Sejmu Ustawodawczego.
Piłsudski zgodnie z treścią dekretu złożył 20 lutego 1919 władzę na ręce Sejmu, ten jednak powierzył mu funkcję Naczelnika, określając i ograniczając jego kompetencje w Małej Konstytucji. Naczelnik pozostał Naczelnym Wodzem, powoływał rząd za zgodą Sejmu i sprawował najwyższą władzę wykonawczą. Wchodził w skład Rady Obrony Państwa, powołanej w okresie zagrożenia państwowości przez agresję bolszewicką. Piłsudski złożył swą władzę 14 grudnia 1922 na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe Prezydenta, Gabriela Narutowicza.
