Nadsanie
Z Wikipedii
Nadsanie (Posanie) - [Надсяння (Посяння)] - ukraińskie określenie obejmujące obszary leżące na północ od dolnego nurtu Sanu, pomiędzy rzeką Strwiąż na południu do Bełżca i okolic Tomaszowa Lubelskiego na północy, ziemia granicząca z tzw. Chełmszczyzną po stronie polskiej.
W okresie walk polsko-ukraińskich 1918- 1919 był to sporny obszar pomiędzy Polską a Ukraińską Radę Narodową we Lwowie. 4 listopada 1918 URL, zadeklarowała przeszły zasięg terytorialny państwa ukraińskiego obejmujący między innymi Chełmszczyznę, Podlasie, Nadsanie oraz "Łemkowszczyznę". Politycznie było to równoznaczne z zaakceptowaniem przynależności terytorialnej Przemyśla, Jarosławia, Sanoka, Krosna w kierunku Krynicy do Ukrainy. Militarny spór polsko - ukraiński o te ziemie rozgorzał ponownie jeszcze w okresie trwania II wojny światowej, i trwał do końca roku 1947.
W 1945 wschodnią część Nadsania włączono w skład USRR (ziemia jaworowska). Pozostała część należy do Polski. Zamieszkująca ten obszar ludność posługiwała się do roku 1947 dwoma rodzajami gwar ukraińskich: tzw. nadsańską i naddniestrzańską. Byli to w większości grekokatolicy. Po przesiedleniech z lat 1944 - 1947 jest to ludność żyjąca w dużym rozproszeniu na Ukrainie oraz zachodnich i północnych ziemiach Polski.
- Nadsanie - Towarzystwo, (organizacja ukraińskich wysiedleńców działająca we Lwowie), prezes Wołodymyr Sereda. Nadsanie kierowane przez Seredę protestowała m.in. w sprawie napisu umieszczonego pod polskim krzyżem, upamiętniającym "Polaków, mieszkańców wioski Pawłokoma, którzy w latach 1939-45 zginęli z rąk ukraińskich nacjonalistów", stwierdzili oni, że "nie ma oficjalnego dokumentu potwierdzającego zamordowanie 20 polskich mieszkańców wsi".
- Nadsanie - wydawnictwo, pod redakcją Stanisława Krycińskiego. SKPB przy Oddziale Międzyuczelnianym PTTK Warszawa. Ukazał się jeden numer w 1986 r. obejmujący inwentaryzację krajoznawczą gminy Czarna w Bieszczadach, będącą efektem działań w trakcie obozów pod nazwą "Nadsanie"
- Nadsanie - cykl obozów zorganizowanych w latach 1980 - 2000 przez Stanisława Krycińskiego, członka Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich z Warszawy (Pogórze Przemyskie, Bieszczady, Beskid Niski). Obozy odbywaly się co roku (bez 1983) i trwały dwa tygodnie. W latach 1980-1986 prowadzono inwentaryzację krajoznawczą na Pogórzu Przemyskim i w Bieszczadach. W latach 1987-1998 remontowano cmentarze w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. W latach 1999-2000 prowadzono prace archeologiczne w Berehach Górnych. Uczestnikiem obozów "cmentarnych" był w latach 1987-1995 Szymon Modrzejewski - twórca organizacji Magurycz przy Społecznej Komisji Opieki nad Zabytkami Sztuki Cerkiewnej 1986-1999.
[edytuj] Literatura
Україна в словах: Мовознав. слов.-довід.: Навч. посіб. для учнів загальноосвіт. шкіл , ліцеїв, гімназій, студентів, усіх, хто вивчає укр. мову /Упоряд. і кер. авт. кол. Н.Данилюк. – К.: ВЦ „Просвіта”, 2004. – 704 с. – Бібліогр.: с. 413–423. ISBN 966-8547-25-X.
