Noam Chomsky
Z Wikipedii
Avram Noam Chomsky | |
Urodzony | 7 grudnia 1928 Filadelfia, USA |
Galeria w Wikimedia Commons | |
Kolekcja cytatów w Wikicytatach |
Avram Noam Chomsky (ur. 7 grudnia 1928 r. w Filadelfii w USA) – profesor językoznawstwa w Massachusetts Institute of Technology (katedra lingwistyki i filozofii), współtwórca (wraz z Morris Halle) gramatyki transformacyjno-generatywnej, jeden z najczęściej cytowanych naukowców na świecie. Język jest według Chomsky'ego nieskończonym zbiorem zdań, generowanych za pomocą skończonej liczby reguł i słów. Opracował tzw. hierarchię Chomsky'ego - klasyfikację formalnych gramatyk w językach formalnych.
Spis treści |
[edytuj] Poglądy
W 1957 roku Chomsky wydał pracę pod tytułem Syntactic Structures, która wywołała ostrą dyskusję, wręcz rewolucję w lingwistyce. Chomsky zaproponował całkowicie nowy sposób analizy gramatyki wspólnej wszystkim językom. Chomsky dowodził, że fundamentalny system gramatyczny umożliwiający uczenie się języka jest wrodzoną cechą ludzi i specyfiką naszego gatunku.
Jego słynne zdanie ukute w tym samym roku: Bezbarwne zielone idee wściekle śpią (ang. Colorless green ideas sleep furiously), choć bezsensowne, jest poprawne gramatycznie. Chomsky chciał w ten sposób uwidocznić, że składnia nie tworzy podstawowej struktury języka. Wskazuje na słowa jako znaki o określonych właściwościach, które funkcjonują w odpowiednim kontekście semantycznym.
Chomsky znany jest również ze swoich krytycznych analiz mediów w USA oraz radykalnej krytyki polityki zagranicznej USA i innych państw Zachodu. Jego poglądy polityczne są określane często jako "radykalnie lewicowe" (sam Chomsky deklaruje się jako wolnościowy socjalista i sympatyk anarchosyndykalizmu).
Model propagandy proponowany i empirycznie testowany przez Chomsky'ego i Edwarda Hermana zakłada, że informacje w mediach "prywatnych" są filtrowane tak samo mocno jak w mediach rządowych, tylko poprzez inne filtry.
[edytuj] Bibliografia
Publikacje przetłumaczone na język polski:
[edytuj] Językoznawstwo
- Lingwistyka a filozofia: współczesny spór o filozoficzne założenia teorii języka. PWN, Warszawa 1977.
- Zagadnienia teorii składni. Ossolineum, Wrocław 1982.
- O naturze i języku. Axis, 2005.
[edytuj] Poglądy polityczne
- Językoznawstwo i polityka. Oficyna Wydawnicza "Diamat". Wrocław 1989.
- Rok 501: Podbój trwa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 1999.
- Uwagi o anarchizmie. Oficyna Trojka, Poznań 1999.
- Zysk ponad ludzi: neoliberalizm a ład globalny. Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000.
- Hegemonia albo przetrwanie: Amerykańskie dążenie do globalnej dominacji . Studio Emka, 2005.
- Polityka, anarchizm, lingwistyka . Oficyna Trojka, 2007.
[edytuj] Linki zewnętrzne