Oddział Wydzielony Rzeki Wisły

Z Wikipedii

Oddział Wydzielony rzeki Wisły (OW "Wisła") to oddział Polskiej Marynarki Wojennej wydzielony pod koniec marca 1939 z Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej i przebazowany na Wisłę. Od lipca 1939 bazą oddziału był port w Brdyujściu, położony w miejscu ujścia Brdy do Wisły. W czasie kampanii wrześniowej podlegał Armii Pomorze. Dowodził nim komandor ppor. Roman Kanafoyski.

W skład OW rzeki Wisły wchodziły okręty:

ciężki kuter uzbrojony (CKU) ORP Nieuchwytny
ścigacz rzeczny (kuter uzbrojony) KU-30
kutry uzbrojone holownicze: KU 4, KU 5
kuter uzbrojony łączności KU 6
kutry meldunkowe: KM 12, KM 13
okręt sztabowy "Hetman Żółkiewski"

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, OW rzeki Wisły wziął aktywny udział w walkach z Niemcami. 2 września okręty flotylli, stacjonując w Brdyujściu, odpierały nalot bombowców na most w Fordonie. 3 września okręty wzięły udział w przeprawie przez Wisłę pod wsią Strzelce oddziałów otoczonego i naciskanego przez wojska niemieckie 2 pułku szwoleżerów. Miały następnie uczestniczyć w przeprawie spod Świecia wycofujących się oddziałów 9 i 27 Dywizji Piechoty, lecz nie doszło do tego na skutek - fałszywej, jak się później okazało - informacji o zajęciu Świecia przez nieprzyjaciela. 3 i 4 września okręty uczestniczyły swoimi karabinami maszynowymi w osłonie przed lotnictwem mostów w Toruniu. W nocy 5/6 września, wykorzystując brandery wykonane z kajaków i miny pływające, zniszczyła przeprawę niemieckiej 3 DP pod Topólnem. 6 września, wobec polskiego odwrotu, flotylla została skierowana do Włocławka.

9 września rano Oddział Wydzielony otrzymał rozkaz wycofania się w górę rzeki do Modlina. Okazało się to jednak zadaniem niewykonalnym dla większości okrętów z powodu niskiego stanu wody w Wiśle i występowania dużych mielizn. Część kutrów i jednostki pomocnicze (krypy) pozostały pod Dobrzyniem. CKU Nieuchwytny i kutry meldunkowe KM-12 i KM-13 pozostały przed Płockiem, nie mogąc sforsować mielizny koło Brwilna. Jedynie ścigacz KU-30 zdołał sforsować przeszkody i przedarł się przez opanowany przez nieprzyjaciela Płock oraz Wyszogród do Modlina, pomimo ostrzału z brzegu oraz zawalonych mostów na rzece w Płocku i Wyszogordzie. Pozostałe jednostki uległy samozatopieniu 10 września, a KU-30 został samozatopiony przed kapitulacją Modlina.

[edytuj] Polegli w działaniach OW Wisła

Lp.	Imię i nazwisko	stopień	data śmierci	miejsce śmierci
1	Kazimierz Chojnacki	st. marynarz	17 września 1939	k. Iłowa
2	Jerzy Hełm	mat nadterm.	19 września 1939	Śladowo
3	Ryszard Jerzyński	st.marynarz
4	Aleksy Jung	bosman	17 września	Aleksandrów
5	Edward Kowalczuk-Kochanowski	mat nadterm.	druga dekada września
6	Edmund Łukaszewski	st.marynarz nadterm.	18 września 1939	Śladowo