Ogródek (województwo warmińsko-mazurskie)

Z Wikipedii


Ogródek
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Orzysz
Położenie	53° 48' 31'' N 22° 06' 05'' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	200
Strefa numeracyjna (do 2005)	87
Kod pocztowy	12-323
Tablice rejestracyjne	NPI
Położenie na mapie Polski Ogródek

Ogródek (niem. Ogrodtken, od 1938 Kalgendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.

Wieś nad jeziorem Kraksztyn i Druglin (Kaleńskie). Mieszkał tu i tworzył Michał Kajka, jeden z wybitniejszych twórców ludowych. Jego grób znajduje się na miejscowym cmentarzu.

W Ogródku znajduje się filia Szkoły Podstawowej Nr l w Orzyszu, muzeum Michała Kajki oraz sklep. Do tutejszej szkoły uczęszczają także dzieci z odległej o 2 km wsi Klusy.

[edytuj] Historia

Wieś wymieniana w dokumentach z roku 1550, kiedy to książę Albrecht sprzedał Rafałowi Staroście z Grzegorz 5 włók sołeckich, celem założenia wsi czynszowej na 50 włókach między jeziorami Kraksztyn i Druglin oraz borem skomackim. Po okresie 5 lat wolnizny z szarwarku chłopi mieli obowiązek dostarczać z Orzysza do Rynu 2 fury mąki i siana.

We wsi istniał niewielki folwark, należący do dworu w Skomacku. Przez dłuższy czas folwark ten był dzierżawiony przez arian. Jednym z dzierżawców był Morsztyn, po nim w 1725 roku Bogusław Arciszewski.

Ogródek do 1752 r. podlegał starostwu w Rynie, rewiru w Skomacku (obok wsi [[Klusy], Gorzekały, Lipińskie, Rożyńsk, Ruska Wieś) i parafii w Klusach. W 1752 roku zlikwidowano starostwa, wprowadzając nowe, większe jednostki administracyjne zwane powiatami. Powiat piski powstał w 1818 r., obejmował on obszar dawnego starostwa piskiego oraz parafię krzyską i opartowską.

W październiku 1656 r. Tatarzy, podczas najazdu, wzięli do niewoli dwadzieścia trzy osoby, w tym 8 kobiet.

Epidemia dżumy dotarła tu w latach 1709-1711, przeniesiona przez Szwedów. Pochłonęła ona tysiące ofiar, a najwięcej ucierpiało starostwo piskie. Epidemia pochłonęła 30 % ludności, chorych wywożono na jedną z wysp jeziora Druglin. Od tego czasu zwana jest ona Parchą.

W Ogródku żył, działał i został pochowany Michał Kajka (1859-1940) najwybitniejszy mazurski poeta ludowy, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej. W domu, w którym mieszkał mieści się obecnie muzeum jego imienia.

W 1939 roku wieś liczyła 444 mieszkańców, zaś obecnie 212.

Zobacz też: Ogródek

Źródła: