Order Karola I
Z Wikipedii
Order Karola I (rum.: Ordinul "Carol I") – najwyższe odznaczenie Królestwa Rumunii w latach 1906-1947, nadawane za wybitne zasługi dla tronu i państwa, od 2005 odnowione w charakterze orderu domowego dynastii rumuńskiej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Odznaczenie zostało ustanowione 10 maja 1906 roku przez króla Karola I w czterdziestą rocznicę objęcia przez niego tronu Rumunii (wówczas jeszcze księstwa) i wyparło dotychczasowy najwyższy Order Gwiazdy Rumunii na dalsze miejsce w precedencji odznaczeń państwowych.
Do roku 1932 order Karola I posiadał trzy klasy: Wielki Krzyż, Komandorię z gwiazdą i Komandorię oraz dodatkowo kollanę do Wielkiego Krzyża. W roku 1932 król Karol II stworzył m. in. nowe czteroklasowe odznaczenie, Ordinul Serviciul Credincios (Order Wiernej Służby), znosząc II i III klasę Orderu Karola I, który odtąd był nadawany jako Wielki Krzyż (ewentualnie z kollaną) tylko osobom krwi królewskiej i głowom państwa. W takim kształcie order przetrwał do roku 1947, do wygnania ostatniego króla Michała I i wprowadzenia reżymu komunistycznego.
Dekret Michała I z dnia 30 grudnia 2007 nadał nowe statuty odnowionemu w roku 2005 odznaczeniu i ustanowił order Karola I jako czteroklasowy order domowy dynastii rumuńskiej. Kollana została zarezerwowana dla członków rodziny królewskiej. Oprócz niej order może posiadać najwyżej 150 kawalerów/dam, w tym: 70 kawalerów, 35 komandorów, 25 komandorów z gwiazdą (Wielkich Oficerów), 15 posiadaczy Wielkiego Krzyża i pięciu posiadaczy kollany. Rocznie można nadawać najwyżej 6 krzyży II klasy i 4 krzyże I klasy.
[edytuj] Insygnia
Insygnia orderu to oznaka, emaliowany na czerwono krzyż trójlistny ze złotymi promieniami między ramionami i gwiazda I i II klasy. Prawie cały krzyż jest na awersie pokryty figurą ukoronowanego srebrnego orła z ówczesnego godła Rumunii, z mieczami w szponach, na piersi z medalem przedstawiającym profil Karola I zwrócony na prawo, pod nim umieszczona jest srebrna wstęga z dewizą orderu "Prin Statornicie La Isbinda" ("Poprzez wytrwałość do zwycięstwa"). Na również emaliowanym rewersie oznaki znajduje się data "1906". Ośmiopromienna gwiazda I klasy jest srebrna i nosi na sobie awers oznaki, nadawana do roku 1932 gwiazda II klasy miała kształt rombu z awersem oznaki. Kollana składa się na przemian z ogniw z emaliowanymi na niebiesko plakietkami z godłem Rumunii i ze splecionych złotych liter "C I". Jako szczególne wyróżnienie order mógł być nadawany z brylantami. Noszony jest na niebieskiej wstędze z żółto-czerwono-czerwonymi bordiurami. Zawieszką oznaki jest korona królewska.
[edytuj] Bibliografia
- Arnhard Graf Klenau, Europäische Orden ab 1700, München 1978
- И. Г. Cпaccкий, Инocтpaнныe и pyccкиe opдeнa дo 1917 гoдa, Leningrad 1963
[edytuj] Linki zewnętrzne
Order Karola I • Order Michała Walecznego • Order Ferdynanda I • Order św. Jerzego (Rumunia) • Order Gwiazdy Rumunii • Order Korony Rumunii • Order Zasługi (Rumunia) • Order Wiernej Służby • Order Domu Panującego • Order Bene Merenti • Order Zasług dla Rolnictwa • Order Zasług dla Kultury • Order Odwagi dla Lotników • Order Orła Rumuńskiego • Order Królowej Elżbiety •
