Podbrodzie
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Współrzędne: 54°59' N 25°47' E
| Podbrodzie | |||
|
|||
| Państwo |  Litwa |
||
| Okręg |  wileński |
||
| Burmistrz | Kazys Vainickas | ||
| Powierzchnia | 11,11 km² | ||
| Położenie | 54° 59' N 25° 47' E |
||
| Ludność (2005) • liczba ludności • gęstość |
6 398 576 os./km² |
||
| Nr kierunkowy | 387 | ||
| Kod pocztowy | 18175 | ||
|
Położenie na mapie kraju
  Podbrodzie
|
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Podbrodzie (lit. Pabradė), miasto na Litwie, na Wileńszczyźnie, nad Żejmianą, u ujścia Dubinki, w okręgu wileńskim, w rejonie święciańskim, 38 km na południowy-wschód od Święcian, do 1945 w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie święciańskim; węzeł kolejowy na linii Wilno–Dyneburg dawnej Kolei Warszawsko-Petersburskiej; ośrodek kultury polskiej na Litwie, polska szkoła średnia.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki o Podbrodziu pochodzą z końca XV w. W tym czasie była to tylko mała wieś, w której do 1928 r. nie było żadnej szkoły. W końcu XIX wieku, wraz z przeprowadzeniem przez Podbrodzie Kolei Warszawsko-Petersburskiej, znacznie wzrosła liczba mieszkańców (około 312 domostw). Większość ludzi było niepiśmiennych, kto miał wystarczająco funduszy, wyjeżdżał uczyć się na Białoruś, do Kiemieliszek.
W 1905 r. we wsi Bajorele, obok Podbrodzia (dzisiaj to część miasta) założono trzyletnią szkołę początkową. Uczniowie 1,2,3 klasy uczyli się w jednym pokoju. Nauczanie odbywało się w języku rosyjskim, za wyjątkiem lekcji języka polskiego.
W czasie I wojny światowej wprowadzono lekcje języka niemieckiego. W 1919 r. przejazdem do rodzinnego dworku w Zułowie na stacji kolejowej w Podbrodziu zatrzymał się marszałek Józef Piłsudski. Podbrodzianie zwrócili się wówczas do marszałka z prośbą o nadanie Podbrodziu status miasta. W drodze wyjątku status ten został przyznany.
W 1928 r. rozpoczęto budowę szkoły. Środki na budowę pochodziły z Fundacji J. Piłsudskiego. Prace trwały trzy lata. Po zbudowaniu szkoły nadano jej imię Marszałka Józefa Piłsudzkiego. Była to szkoła siedmioletnia. Uczono w niej religii, języka polskiego, historii, geografii, przyrody, arytmetyki z geometrią, rysunków, śpiewu. Pracowali tu oddani swej pracy nauczyciele. Języka polskiego uczyła Janina Grajewska, religii – ks. Kapelan Antoni Mentrzik, arytmetyki i rusunków – Młynarczyk, śpiewu – Emilia Turecka. Pracowali także Klen, Sznajder, Szczypkowski, Marcówna, Grecówna. Kierownikiem szkoły był Antoni Duchnowicz. Uczniowie starszych klas należeli do harcerstwa. Drużyna była pani Margielówna.
Kiedy Wileńszczynę przyłączono do Litwy, w Podbrodziu nauczyciele Polacy zostali wymienieni na Litwinów. Większość uczniów opuściła szkołę, ze względu na nieznajomość języka litewskiego[1].
[edytuj] Przypisy
- ↑ Ze wspomnień byłego ucznia Zenona Pawlukiewicza.
