Rawa (rzeka)

Z Wikipedii

Rawa
Rawa w Katowicach
Lokalizacja	Europa  Polska
Źródło	Ruda Śląska, staw Marcin
Ujście	rzeka Brynica Sosnowiec
Długość	19,6 km
Powierzchnia zlewni	89,8 km²
Rzeki Polski

Rawa - rzeka w dorzeczu Wisły, największy prawy dopływ Brynicy (która poprzez Przemszę zasila rzekę Wisłę).

[edytuj] Ogólna charakterystyka

W źródłach pojawia się po raz pierwszy w 1737. Pierwotna nazwa tej rzeki brzmiała - Roździanka. Nazwa ta pochodzi od starej osady Roździeń, dziś położonej w obrębie dzielnicy Katowic Szopienice-Burowiec. W 1893 roku stwierdzono całkowite wyginięcie ryb.

Bierze swój początek przy stawie Marcin w Rudzie Śląskiej. przepływa następnie przez: Świętochłowice, Chorzów, Katowice i w Sosnowcu wpada do Brynicy, która to po 850 metrach łączy się z Czarną Przemszą. W miastach jej koryto jest często całkowicie przykryte. Rawa liczy 19,6 km długości.

Rawa jest zasilana głównie wodą deszczową oraz ściekami komunalnymi i przemysłowymi. Naturalnym dopływem Rawy jest Potok Leśny, który wpada do Rawy na wysokości Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Za dopływ Rawy uznaje się również mały potok, płynący od stawów w Załężu i wpadający do Rawy w okolicy mostu na ul. Grundmanna ,blisko skrzyżowania z ul. Gliwicką .

[edytuj] Regulacja rzeki

Problem regulacji rzeki Rawy pojawiał się już w XIX wieku. Od 1895 roku do lat siedemdziesiątych XX wieku Rawa i jej zlewnia podlegała wpływom eksploatacji górniczej. Teren na którym płynęła rzeka ulegał obniżeniu, co spowodowało konieczność regulacji Rawy. Pierwszy projekt regulacji fragmentów rzeki pochodzi z 1863 roku, natomiast w 1903 roku powstał projekt regulacji całej rzeki. W 1913 roku na podstawie wydanej przez władze Prus ustawy powołano "Związek Rawa", rok później zatwierdzono projekt regulacji lecz realizację uniemożliwił wybuch I wojny światowej. W 1926 roku przystąpiono do regulacji rzeki, w latach 1928-1929 zbudowano na granicy Katowic i Chorzowa oczyszczalnię rzeczną "Klimzowiec" (obecnie nie istnieje). Ta pierwsza regulacja Rawy była prowadzona do 1938 roku, lecz prawidłowe warunki przepływu wody w korycie nie utrzymały się długo. Gwałtowny rozwój miast i położonych w jej zlewni zakładów przemysłowych spowodował katastrofalne, przez nikogo nie kontrolowane odprowadzanie do rzeki ścieków. W latach sześćdziesiątych XX wieku podjęto decyzję o obudowaniu i przykryciu rzeki w centrum Katowic. W efekcie zakryto rzekę na odcinku pomiędzy ulicami Sokolską a Aleją Korfantego. Prace przeprowadzono niezgodnie ze sztuka budowlaną, w efekcie czego tak wykonane przykrycie grozi zawaleniem. W 1975 roku rozpoczęto drugą regulację rzeki Rawy. Pierwszy etap tej regulacji obejmował prace od początku biegu do okolic oczyszczalni ścieków "Gigablok" w Szopienicach. i trwał do 1993 roku. Drugi etap prac obejmował rzekę do wysokości ulicy Bankowej w Katowicach, kosztował on 154,9 mln złotych.

Do początku 2005 roku w ramach rewitalizacji rzeki Rawy wykonano następujące prace: oczyszczalnia ścieków na granicy Chorzowa i Katowic (nowatorskie przedsięwzięcie polegające na skierowaniu całej rzeki poprzez oczyszczalnię, tak, że Rawa wypływa z Chorzowa całkowicie czysta) oraz budowa nowego koryta w Katowicach od ujścia do Brynicy w kierunku centrum miasta. Według stanu na początek 2005 r. wybudowano 2800 metrów nowego koryta. Wraz z nowym korytem budowane są kolektory ścieków komunalnych, tak więc ścieki nie będą trafiać bezpośrednio do rzeki i jej zatruwać (prace nadal trwają). Zakończenie kolejnego etapu wraz z oczyszczalnią ścieków Katowice - Zawodzie ma się zakończyć w II połowie 2006 roku. Do końca 2010 planowane jest przykrycie odcinka rzeki od granicy Świętochłowic i Chorzowa aż do oczyszczalni w Chorzowie.

Wzdłuż rzeki w Katowicach urządzane są tzw. Bulwary Rawy. Ostatecznym celem wszystkich prac jest oczyszczenie jej wód i przywrócenie życia biologicznego.