Supermarine Scimitar

Z Wikipedii

Supermarine Scimitar
Supermarine Scimitar
Dane podstawowe
Państwo	Wlk. Brytania
Producent	Supermarine
Typ	samolot myśliwsko-bombowy
Konstrukcja	całkowicie metalowa
Załoga	1
Historia
Data oblotu	1956
Lata produkcji	1956 - 1957
Wycofanie ze służby	1970
Dane techniczne
Napęd	2 silniki turboodrzutowe Rolls-Royce Avon Mk.202
Moc	2 x 50 kN (5094 kg)
Wymiary
Rozpiętość	11,30 m
Długość	16,84 m
Wysokość	4,65 m
Powierzchnia nośna	45,06 m²
Masa
Własna	10869 kg
Startowa	15513 kg
Osiągi
Prędkość maksymalna	1145 km/h
Zasięg	965 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 działka 30 mm ADEN 4 bomby o masie po 454 kg lub 4 pociski kierowane powietrze-ziemia AGM-12 Bullpup lub powietrze-powietrze AIM-9 Sidewinder lub wyrzutnie niekierowanych pocisków rakietowych kalibru 76 mm
Użytkownicy
Wlk. Brytania

Supermarine Scimitar to brytyjski odrzutowy poddźwiękowy pokładowy samolot myśliwsko-bombowy z lat 50. i 60., skonstruowany w wytwórni Supermarine.

Spis treści 1 Historia 2 Służba 3 Opis konstrukcji 4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Supermarine Scimitar powstał jako jeden z serii kilku myśliwców pokładowych projektowanych przez firmę po wojnie na zamówienie marynarki brytyjskiej Royal Navy, które jednak nie były przez nią akceptowane (oznaczenia fabryczne Type 508, 529). Protoplastą samolotu był Supermarine Type 525 o skośnych skrzydłach i usterzeniu w formie T, oblatany 27 kwietnia 1954. Podczas lotu testowego 5 lipca 1955, prototyp typu 525 wpadł w korkociąg i uległ katastrofie, zabijając pilota. Mimo to, lotnictwo marynarki uznało go za obiecującą konstrukcję i zamówiło 100 zmodyfikowanych samolotów bazujących na typie 525, oznaczonych N113. Samolot otrzymał nazwę Scimitar (zob. sejmitar); odznaczał się ładną, smukłą i harmonijną sylwetką.

W toku dalszego rozwoju konstrukcji, powstał ulepszony projekt Supermarine Type 544, mający spełniać zadania myśliwsko-szturmowe na małych wysokościach, włącznie z przenoszeniem broni atomowej, według nowych wymagań Marynarki. Pierwszy prototyp samolotu N113 został oblatany 19 stycznia 1956, po czym zbudowano dwa następne. Od kwietnia prowadzono próby na pokładzie lotniskowca HMS "Ark Royal". Dopiero jednak trzeci egzemplarz N113 (numer WW134), testowany od stycznia 1957, z licznymi zmianami i wzmocnieniami w płatowcu, odpowiadał samolotom serii produkcyjnej. Pierwszy produkcyjny Scimitar F.1 został oblatany 11 stycznia 1957. Ostatecznie, z zamówionych 100, zbudowano 76 samolotów, a zamówienie na pozostałe anulowano. Jedyną wersją produkcyjną była myśliwsko-szturmowa F.1 (F Mk.1). Scimitar był ostatnim modelem firmy Supermarine, który wszedł do produkcji.

[edytuj] Służba

W celu wdrożenia nowego samolotu, różniącego się znacznie pod względem charakterystyk od dotychczas używanych, sformowano szkolną eskadrę 700X FAA. Pierwsze Scimitary zostały tam dostarczone w sierpniu 1957, a badania nad ich użyciem prowadzono w dywizjonie do maja 1958.

Pierwszym operacyjnym dywizjonem Scimitarów był dywizjon 803 FAA, w 1960 zaokrętowany na lotniskowiec HMS Victorious. Podczas służby jednak samolot był prześladowany przez wypadki. Zaraz na początku służby na HMS "Victorious", w wypadku przy lądowaniu na skutek awarii lin hamujących i niemożności wydostania się z tonącego samolotu, zginął dowódca 803 dywizjonu. Scimitar był wówczas najcięższym i najszybszym brytyjskim samolotem pokładowym i spora liczba wypadków następowała przy lądowaniu, przy czym znaczenie miały tutaj też umiarkowane rozmiary brytyjskich lotniskowców. Część awarii powodowana była przez brak doświadczenia personelu marynarki wojennej w używaniu takiego zaawansowanego wówczas samolotu. Z ogólnej liczby 76 seryjnych Scimitarów, wypadkom z różnych przyczyn uległo aż 39.

Scimitary nie brały bezpośrednio udziału w działaniach bojowych, chociaż uczestniczyły w operacjach prowadzonych w tym okresie przez marynarkę brytyjską, głównie na Bliskim Wschodzie. Samoloty z HMS "Victorious", patrolując nad Zatoką Perską, wzięły udział w skutecznej demonstracji siły w obliczu groźby zajęcia Kuwejtu przez Irak w 1961, do którego ostatecznie wówczas nie doszło.

Wraz z pojawieniem się stwarzającego mniej problemów i lepiej przystosowanego do ataków szturmowych z małej wysokości dzięki dwuosobowej załodze bombowca taktycznego Blackburn Buccaneer, Scimitary zostały wycofane z pierwszej linii. Początkowo były używane jako uzupełnienie i do tankowania w powietrzu pierwszej wersji Buccaneerów Mk.1 na HMS "Eagle". Z ostatniego operacyjnego dywizjonu 803 FAA Scimitary wycofano w październiku 1966. Od 1965 do końca 1970 były wykorzystywane do celów pomocniczych (np. kalibracji radarów) przez jednostkę Fleet Requirements Unit (FRU / FRADU), pilotowane przez cywilnych pilotów na zlecenie Marynarki.

Scimitary używane były na pięciu brytyjskich lotniskowcach w składzie 4 dywizjonów FAA oraz w szkolnych dywizjonach 700X i 736 FAA:

• HMS Victorious
  • 803 dywizjon FAA, 1960-?
• HMS "Ark Royal"
  • 800 dywizjon FAA, 1960-63
  • 807 dywizjon FAA, 1960
  • 803 dywizjon FAA, 1965-66
• HMS Centaur
  • 807 dywizjon FAA, 1961-63
• HMS "Hermes"
  • 804 dywizjon FAA, 1960-62
  • 803 dywizjon FAA, 1962-64
• HMS "Eagle"
  • 800 dywizjon FAA, eskadra B, 1964-66 (do tankowania w locie)

[edytuj] Opis konstrukcji

Całkowicie metalowy jednomiejscowy średniopłat konstrukcji półskorupowej, ze skośnymi skrzydłami. Skrzydła składane do hangarowania do góry, w ok. 1/2 długości. Usterzenie klasyczne, stery wysokości płytowe. Kabina pilota blisko dziobu samolotu. Wloty powietrza do silników po bokach kadłuba, na wysokości kabiny. Dysze silników po bokach ogonowej części kadłuba, w ok. 2/3 długości. Podwozie samolotu trójpodporowe, chowane; podwozie główne chowane do skrzydeł; hak do lądowania pod częścią ogonową. Kabina hermetyzowana z fotelem wyrzucanym Martin-Baker 4C lub 4CS. Napęd: 2 silniki turboodrzutowe Rolls-Royce Avon Mk.202 o ciągu po 50 kN (5094 kg). Uzbrojenie stałe w postaci 4 działek 30 mm ADEN w dolnej części kadłuba, pod wlotami powietrza. Pod skrzydłami 4 węzły do podczepiania uzbrojenia lub dodatkowych zbiorników paliwa.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Supermarine Scimitar na stronie Thunder & Lightnings (ang.)
• Supermarine Scimitar