Tablica genealogiczna
Z Wikipedii
Tablica genealogiczna — zwięzła forma prezentacji zgromadzonych danych o genealogii określonej rodziny, przedstawiająca filiacje i koicje zachodzące pomiędzy jej członkami (tj. najczęściej pokrewieństwo i powinowactwo). Tablica taka zazwyczaj zajmuje jeden arkusz papieru, ewentualnie kilka kartek spiętych (sklejonych) ze sobą grzbietem; rzadziej plik kartek do przewracania. Podobnie na ekranach komputerowych, tablica genealogiczna może zajmować jeden bądź kilka kolejnych ekranów.
Inne nazwy tablicy genealogicznej to zestawienie, wykres, wywód lub schemat genealogiczny, a czasem także rodzinny. Potocznie każdy wykres rodzinny można nazwać drzewem genealogicznym.
Ze względu na swoją przejrzystość i zwięzłość, tablice genealogiczne nadają się nie tylko do prezentacji wyników badań genealogicznych innym osobom, ale często stanowią także formę przechowywania danych przez samych genealogów. W tej formie sporządza się także pierwsze notatki uwidaczniające powiązania między osobami (brudnopis).
Spis treści |
[edytuj] Rodzaje
Podstawowymi rodzajami tablic stosowanych w genealogii są:
Czasem mówi się także o tablicy pokrewieństwa, która jest połączeniem wykresu przodków oraz potomków. Z kolei drzewo genealogiczne to potoczna nazwa wykresu potomków. Drzewem genealogicznym potocznie nazywane są często wszystkie rodzaje tablic genealogicznych (także przodków), a nawet inne opracowania związane z genealogią danej rodziny (biuletyny, książki, strony internetowe, np. Drzewo genealogiczne rodziny X jako tytuł strony internetowej). Natomiast rodowód do skrócony wywód przodków.
[edytuj] Oznaczenia
Na tablicach genealogicznych tradycyjnie stosuje się[1] poniższe skróty i symbole genealogiczne dla różnego rodzaju faktów.
| Znaczenie | Symbol | Opis słowny |
| data lub miejsce urodzenia | * | gwiazdka |
| ur. | pol. urodzony, urodzony | |
| b. | ang. birth, born (w krajach anglosaskich) |
|
| data, miejsce lub fakt śmierci | † | krzyż (znak 8224 — †) |
| + | znak plus, krzyżyk | |
| zm. | pol. zmarły, zmarła | |
| d. | ang. death, dead, died | |
 |
poległy | |
| data, miejsce lub fakt ślubu | x | znak iks, krzyżyk |
 |
dwie obrączki ślubne | |
| śl. | pol. ślub | |
| m. | ang. marriage, married | |
 |
znak nieskończoności | |
| nieznana osoba (brak danych) | N.N. | łac. nomen nescio (tj. imienia nie znam) |
[edytuj] Wykonanie
Tablice genealogiczne tworzy się:
- w programach genealogicznych,
- jako tabelkę bądź za pomocą kresek — w innych programach komputerowych,
- jako obrazek — w edytorze grafiki (rastrowej lub wektorowej),
- odręcznie — kreśląc na papierze lub tworząc dzieło artystyczne).
Tablice może wykonać genealog (także amator) we własnym zakresie bądź zlecić je innym doświadczonym osobom.
[edytuj] Programy genealogiczne
Aplikacja genealogiczna sama tworzy wykresy genealogiczne na podstawie wprowadzonych danych. Jedyną dodatkową czynnością jest wskazanie rodzaju tablicy oraz szczegółów dotyczących jej wyglądu czy zawartości.
Zobacz więcej w osobnym artykule: program genealogiczny.[edytuj] Tabele genealogiczne
Klasyczne wykresy genealogiczne w prosty sposób można sporządzić na bazie tabeli, w której jedna osoba (dla wywodu przodków) lub para (dla wykresu potomków) to zawsze jedna komórka, a jeden wers lub kolumna konsekwentnie odpowiadają jednemu pokoleniu osób:
- w przypadku wywodu przodków — scala się komórki niższego pokolenia (na dwie komórki: ojca i matki, przypadka jedna komórka dziecka),
- w przypadku wykresu potomków — scala się komórki wyższego pokolenia (na liczbę komórek równą liczbie rodzeństwa przypada jedna komórka rodziców).
[edytuj] Wykresy genealogiczne
Wykres sporządza się za pomocą linii reprezentujących podstawowe relacje rodzinne (tj. filiację i koicję).
W tablicach pionowych linie pionowe ukazują koicję (tj. zazwyczaj łączą współmałżonków), a poziome filiację (łączą rodziców z dziećmi); przodkowie (lub odpowiednio potomkowie) w tym samym pokoleniu wymieniani są w jednej kolumnie jeden pod drugim.
W tablicach poziomych jest odwrotnie, tzn. linie pionowe reprezentują filiację między rodzicami a dziećmi, a poziome — koicję w ramach związku kobiety i mężczyzny; przodkowie lub potomkowie należący do tego samego pokolenia znajdują się w tym samym wersie.
[edytuj] Komputerowe edytory tekstów
W programach komputerowych linie tworzy się przez połączenie kresek, które mogą być:
- znakiem zwykłym — kreska krótka pozioma - (tzw. dywiz), pionowa | i ewentualnie dolna pozioma _ (podkreślnik):
- znakiem specjalnym (dostępnych w Unikodzie jako narzędzie typu "Wstaw znak specjalny", a tam w sekcji "Elementy ramek") — kreski te mogą graficznie zachodzić na siebie: pozioma ━, pionowa │, narożniki ┌ ┐ └ ┘ oraz łączniki ┝ ┥ ┬ ┴.
Do tworzenia genealogicznych tabel i wykresów liniowych nadają się zwłaszcza aplikacje biurowe (procesor tekstu, arkusz kalkulacyjny, prezentacja) oraz zwykłe edytory tekstów. Nadają się do tego także dokumenty HTML. Wszystkie takie tablice można zapisać w zwykłym pliku tekstowym.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Rafał T. Prinke, Poradnik genealoga amatora, Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1992 (ISBN 83-7021-158-5), s. 68, tabl. 17;
Małgorzata Nowaczyk, Poszukiwanie przodków. Genealogia dla każdego, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2005 (ISBN 83-06-02950-X), s.210, tab. 3.
[edytuj] Bibliografia
- Małgorzata Nowaczyk, Poszukiwanie przodków. Genealogia dla każdego, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2005, ISBN 83-06-02950-X
- Rafał T. Prinke, Poradnik genealogia amatora, Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1992, ISBN 83-7021-158-5
- Władysław Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 1999, ISBN 83-7052-850-3
