Tom Cruise
Z Wikipedii
| Thomas Cruise Mapother IV | |
 |
|
| Tom Cruise w 1989 | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 lipca 1962 Stany Zjednoczone (Syracuse) |
| Nagrody | |
| Złoty Glob | |
| pierwszoplanowa rola męska w filmie 1989, wygrana za Urodzony 4 lipca pierwszoplanowa rola męska w musicalu lub komedii: |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
| Profil w bazie IMDb | |
Tom Cruise, właściwie Thomas Cruise Mapother IV (ur. 3 lipca 1962 w Syracuse, w stanie Nowy Jork, USA) – aktor, producent, scenarzysta i reżyser filmowy. Jest wyznawcą ruchu religijnego, zwanego scjentologią (od 1990).
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodzony jako trzecie dziecko, jedyny syn z czworga dzieci (ma trzy siostry: Lee Anne De Vette – ur. 1959, Marian – ur. 1961 i Cass – ur. 1963) inżyniera elektronika Thomasa Mapothera III (ur. 15 października 1934, zm. w styczniu 1984), wędrującego ze stanu do stanu. Ojciec rozszedł się z matką Mary Lee Mapother, gdy Tom miał 12 lat. Kiedy Tom był już sławnym aktorem, wynajął detektywa, by ten odnalazł jego ojca. Znalazł go w szpitalu chorego na raka.
Tom w ciągu kilku lat zaliczył 15 szkół w USA i Kanadzie. Ostatecznie osiedlił się w Glen Ridge, w stanie New Jersey, wraz ze swoją matką i ojczymem Joe South. Uczęszczał do Packanack School w Wayne, w New Jersey, krótko był uczniem St. Xavier High School w Louisville, w stanie Kentucky i dorabiał jako roznosiciel dziennika Kurier Louisville. Miał problemy z nauką i z kontaktami z rówieśnikami. Poczucie alienacji pogłębiła dysleksja, na którą cierpiał jeszcze na początku swojej kariery.
Myślał o karierze w sporcie, lecz kontuzja kolana w drużynie zapaśników przekreśliła plany. Prosto z ulicy zgłosił się na aktorskie przesłuchanie i otrzymał rolę w musicalu Faceci i lalki (Guys and Dolls).
Po ukończeniu w czerwcu 1980 roku Glen Ridge High School i rezygnacji z planów zostania księdzem (przez rok był na seminarium franciszkańskim), studiował aktorstwo pod kierunkiem Phila Gushee w renomowanej szkole Neighborhood Playhouse przy teatrze w Nowym Jorku.
Swoją karierę filmową rozpoczął od udziału w melodramacie Franco Zeffirelliego Niekończąca się miłość (Endless Love, 1981) z Brooke Shields i Jamesem Spaderem.
Wystąpił potem obok Matta Dillona i Patricka Swayze w dramacie kryminalnym Francisa Forda Coppoli Outsiderzy (The Outsiders, 1983).
Sławę zdobył jako zdemoralizowany Joel Goodsen, który topi samochód porsche – własność swojego ojca – w jeziorze, podrywa dziewczęta, ale dostaje się na ekskluzywny Uniwersytet Princeton w komedii kryminalnej Ryzykowny interes (Risky Business, 1983) z Rebeccą De Mornay.
Przed realizacją melodramatu sensacyjnego Tony'ego Scotta Top Gun (1986), choć cierpiał na chorobę komunikacyjną, odbył jako pasażer serię lotów myśliwcem, a w roku 1994 w Toronto otrzymał licencję pilota. Na planie dramatu sportowego Martina Scorsese Kolor Pieniędzy (The Color of Money, 1986) jego partnerem filmowym był Paul Newman.
Przez kilka lat grywał amantów, aż w roku 1988 wcielił się w postać egoisty, który opiekując się chorym bratem (w tej roli Dustin Hoffman), uczy się beinteresowności w przygodowym komediodramacie Rain Man. Rok później (1989) został nominowany do nagrody Oscara za rolę weterana wojny w Wietnamie w biograficznym dramacie wojennym Urodzony 4 lipca (Born on the Fourth of July) Olivera Stone. Kolejne filmy: Wywiad z wampirem (Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles, 1994), Mission: Impossible (1996), Jerry Maguire ('druga nominacja do Oscara, 1996) i Magnolia ('trzecia nominacja do Oscara, (1999) ugruntowały jego pozycję jako aktora o dużych możliwościach. Dołączył do najbardziej zapracowanych ludzi show-biznesu.
[edytuj] Życie prywatne
Po rozwodach z aktorkami: Mimi Rogers (9 maja 1987-1990) i Nicole Kidman (24 grudnia 1990 – 8 sierpnia 2001), z którą adoptował dwójkę dzieci: – od stycznia 1993 – Isabellę Jane (ur. 22 grudnia 1992) i od lutego 1995 – Connora Antony'ego (ur. 17 stycznia 1995), romansie z poznaną na planie filmu Vanilla Sky (2001) hiszpańską aktorką Penélope Cruz (od lata 2001 do stycznia 2004), w dniu 17 czerwca 2005 roku w Paryżu na Wieży Eiffela oświadczył się aktorce Katie Holmes, z którą ma córkę Suri (ur. 18 kwietnia 2005 roku w Los Angeles). Pobrali się 18 listopada 2006 roku w średniowiecznym zamku warownym Odescalchi w miejscowości Bracciano, niedaleko Rzymu. Uroczystość okrzyknięto "ślubem roku".
[edytuj] Filmografia
- Szkoła kadetów (Taps, 1981) jako David Shawn
- Niekończąca się miłość (Endless Love, 1981) jako Billy
- Wszystkie właściwe posunięcia (All the Right Moves, 1983) jako Stefen 'Stef' Djordjevic
- Tracąc to (Losin' It, 1983) jako Woody
- Ryzykowny interes (Risky Business, 1983) jako Joel Goodson
- Wyrzutki (The Outsiders, 1983) jako Steve Randle
- Legenda (Legend, 1985) jako Jack
- Kolor pieniędzy (The Color of money, 1986) jako Vincent Lauria
- Top Gun (1986) jako Maverick
- Rain Man (1988) jako Charlie Babbitt
- Koktajl (Cocktail, 1988) jako Brian Flanagan
- Urodzony 4 lipca (Born on the Fourth of July, 1989) jako Ron Kovic
- Szybki jak błyskawica (Days of Thunder, 1990) jako Cole Trickle
- Za horyzontem (Far and Away, 1992) jako Joseph Donnelly
- Ludzie honoru (A Few Good Men, 1992) jako Por. Daniel Kaffee
- Firma (The Firm, 1993) jako Mitch McDeere
- Wywiad z wampirem (Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles, 1994) jako Lestat
- Jerry Maguire (1996) jako Jerry Maguire
- Mission: Impossible (1996) jako Ethan Hunt
- Oczy szeroko zamknięte (Eyes Wide Shut, 1999) jako Doktor William Bill Harford
- Magnolia (1999) jako Frank T.J. Mackey
- Mission: Impossible 2 (Mission: Impossible II, 2000) jako Ethan Hunt
- Vanilla Sky (2001) jako David Ames
- Raport mniejszości (Minority Report, 2002) jako John Anderton
- Austin Powers i Złoty Członek (Austin Powers in Goldmember, 2002) jako on sam
- Ostatni samuraj (The Last Samurai, 2003) jako Kapitan Nathan Algren
- Zakładnik (Collateral, 2004) jako Vincent
- Wojna światów (War of the Worlds, 2005) jako Ray Ferrier
- Mission: Impossible III (2006) jako Ethan Hunt
- The Few (2008) jako Billy Fiske
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Tom Cruise w Internet Movie Database (IMDb) (en)
- Tom Cruise w NNDB (en)
- Tom Cruise w bazie filmweb.pl
- tomcruisefan.com
