Trznadel

Emberiza citrinella citrinella - Europa od Norwegii, południowo-zachodniej Anglii i północnej części Półwyspu Iberyjskiego po północno-zachodnią część europejskiej Rosji, Polskę, Czechy i północno-zachodnie Bałkany. W zachodniej Anglii współwystępuje z E. c. caliginosa, a na zachodnich obrzeżach Rosji, Litwie, Łotwie i Estonii oraz Białorusi, Ukrainie, na Słowacji i na Bałkanach z E. c. erythrogenys. W Polsce liczny ptak lęgowy.
Emberiza citrinella caliginosa - Szkocja, Walia, Irlandia i Wyspa Man.
Emberiza citrinella erythrogenys - Europa Wschodnia i zachodnia Azja po 40°E na północy i 25°E na południu.

Na ogół osiadły, zimuje w stadach, trzymając się osad ludzkich. Część populacji z dalekiej północy migruje zimą bardziej na południe.

Cechy gatunku : Samiec w upierzeniu godowym ma głowę żółtą z brązowawymi i szarobrązowymi podłużnymi kresami. Spód ciała również żółty, z kasztanowatą piersią. Wierzch ciała rdzawobrązowy z ciemnymi plamkami. Kuper rdzawy. Samica raczej oliwkowobrązowa o nieco bardziej stonowanych barwach, z wyraźniejszym kreskowaniem na głowie i spodzie ciała. W okresie spoczynkowym obie płci podobne, o jaśniejszym i mniej kontrastowym ubarwieniu.

śpiewający samiec

Śpiew - krótki motyw z szybko powtarzanych tonów z wysokim zakończeniem. Często śpiewa na czubkach drzew i innych wyeksponowanych miejscach.
Wymiary średnie: dł. ciała ok. 16-17 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 23-29 cm
waga ok. 28-30 g
Biotop: Różnorodne obszary dobrze nasłonecznione, będące mozaiką zadrzewień i terenów otwartych np. obrzeża lasów i borów, pola, łąki, sady i ogrody. Unika miast, choć jest spotykany na obrzeżach wsi.
Gniazdo: Na ziemi w miejscu dobrze nasłonecznionym, lecz osłoniętym zwisającymi gałązkami lub źdźbłami trawy. Wyjątkowo nisko na krzewie lub świerku.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza 2 lub 3 lęgi, składając w kwietniu - lipcu 3 do 5 jaj o średnich wymiarach 21x16 mm.
Wysiadywanie: Jaja wysiadywane są od zniesienia ostatniego jaja przez okres 12 do 14 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po 12 - 14 dniach. Samicę podczas wysiadywania karmi samiec, a pisklęta oboje rodzice.
Pożywienie: W lecie głównie owady, a jesienią i zimą nasiona traw, ziarna zbóż.
Ochrona: Objęty ochroną gatunkową.