Wiązówka błotna
Z Wikipedii
Wiązówka błotna | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | różowce |
Rodzina | różowate |
Rodzaj | wiązówka |
Gatunek | wiązówka błotna |
Nazwa systematyczna | |
Filipendula ulmaria (L.) Maxim. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Wiązówka błotna (Filipendula ulmaria) – gatunek byliny należący do rodziny różowatych. Jest gatunkiem eurosyberyjskim, występuje w strefie klimatu oceanicznego, od niżu aż po wysokie położenia górskie. W Polsce jest rośliną pospolitą, miejscami występuje bardzo licznie. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, prosta, naga i sztywna, górą rozgałęziająca się. Osiąga wysokość do 150 cm, łatwo łamie się.
- Liście
- Liście przerywano nieparzysto-pierzaste, pofałdowane, posiadające półokrągłe, ząbkowane przylistki częściowo zrośnięte z łodygą. Listki główne są szerokojajowate, listek szczytowy jest znacznie większy, szeroki. U roślin rosnących w zbiorowisku muraw na niżu jest on zwykle dłoniasto trójklapowy, u roślin rosnących w wilgotnych lasach pięcioklapowy. Wszystkie listki są podwójnie ząbkowane, na górnej stronie ciemnozielone i nagie, spodem jaśniejsze, mniej lub bardziej filcowane.
- Kwiaty
- Drobne, żółtobiałe, tworzą na wierzchołku łodygi dużą wierzchotkę dwuramienną. Składają się z 5-6 płatków korony, licznych pręcików, mających nitki dwukrotnie dłuższe od płatków korony oraz kilku, skręconych śrubowato słupków. Kwiaty wydzielają lekki zapach, przywabiając nim owady, które je zapylają, mimo, że roślina nie wytwarza nektaru. Owady zbierają za to obficie wytwarzany pyłek. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
- Owoc
- Spiralnie skręcona, brunatna, jednonasienna niełupka.
- Kłącze
- Członowane, zdrewniałe, grube z licznymi włóknistymi korzeniami.
- Biotop, wymagania
- Brzegi wód, mokre łąki, świetliste zarośla nadrzeczne, rowy. Jest lubiącym półcień hygrofitem. Bardzo często występuje w zaroślach wierzby szarej. W górach rośnie aż po piętro kosówki. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu związków (All.) Filipendulion[1].
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: wyhodowano odmiany, sadzone, jako rośliny ozdobne, szczególnie nad sztucznymi zbiornikami wodnymi (oczkami wodnymi).
- Roślina lecznicza:
- Surowiec zielarski: kwiaty (Flos ulmariae) zawierają olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne i glikozydy fenolowe (spireina, salicyna)[2].
- Działanie: ma właściwości przeciwgorączkowe (dzięki zawartości salicyny), napotne, moczopędne i przeciwreumatyczne. Napar używany jest do leczenia przeziębień, chorób górnych dróg oddechowych, pomocniczo przy grypie i chorobach reumatycznych, zwykle w mieszance z innymi ziołami; czarnym bzem, korą wierzby, liśćmi brzozy.[2] [3]
- Zbiór i suszenie: zbiera się całe kwiatostany i suszy w cieniu, w temperaturze nie przekraczającej 30 stopni Celsjusza.
[edytuj] Ciekawostki
- Własności lecznicze wiązówki błotnej poznano już w średniowieczu.
- Dawniej w medycynie ludowej była ważną rośliną zielarską – używano jej do również do zwalczania pasożytów przewodu pokarmowego, jako zioło przeciwkrwotoczne i przeciwbiegunkowe[3].
- Z liści otrzymywano dawniej żółtozielony barwnik do tkanin.
- Używana jest do aromatyzowania niektórych gatunków piwa i wódki.
Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ 2,0 2,1 Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
- ↑ 3,0 3,1 Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.
[edytuj] Bibliografia
- František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.