Witów (powiat tatrzański)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°19'35" N 19°49'26" E
Witów | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | tatrzański |
Gmina | Kościelisko |
Sołtys | Józef Płaza |
Powierzchnia | 75 km² |
Położenie | 49° 19' 35'' N 19° 49' 26'' E |
Liczba mieszkańców • liczba ludności • gęstość |
1500 23,1 os./km² |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
Kod pocztowy | 34-512 |
Tablice rejestracyjne | KTT |
Położenie na mapie Polski
|
Witów – wieś podhalańska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Kościelisko.
Miejscowość turystyczna w górnym biegu potoku Czarny Dunajec, u podnóża Tatr Zachodnich.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie i środowisko przyrodnicze
Witów to wieś położona w województwie małopolskim, powiecie tatrzańskim i gminie Kościelisko. Graniczy z trzema podhalańskimi miejscowościami: z Kościeliskiem i Dzianiszem od zachodu oraz Chochołowem od południa. Witów to miejscowość przygraniczna – od południa i zachodu graniczy ze Słowacją i wiele szlaków łączy się ze drogami po stronie słowackiej.
Witów położony jest przy drodze wojewódzkiej nr 958, prowadzącej z Zakopanego poprzez m.in. Chochołów, Czarny Dunajec do Chabówki (stąd dalej "Zakopianką" można dojechać do Krakowa).
Witów to największa powierzchniowo miejscowość gminy Kościelisko (75 km²). Swoim obszarem obejmuje część Tatr Zachodnich, fragment Rowu Podtatrzańskiego i dalej na północ, tereny leżące wzdłuż rzeki Czarny Dunajec).
Większa część Witowa położona jest na terenie Tatr Zachodnich i objęta ochroną w ramach Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN). Część tatrzańską stanowią Dolina Lejowa i Dolina Chochołowska – największa i najdłuższa dolina Tatr Polskich (powierzchnia – 35,5 km², długość – ok. 10 km).
Poza Tatrami leży zamieszkana część Witowa. Obejmuje ona zachodnią część Rowu Podtatrzańskiego, zachodni fragment Pogórza Gubałowskiego, dolinę rzeki Czarny Dunajec oraz grzbiet ciągnący się wzdłuż granicy ze Słowacją (obejmujący m.in. Magurę Witowską).
Najwyższym punktem miejscowości jest Starorobociański Wierch (2176 m n.p.m.) – najwyższy szczyt polskich Tatr Zachodnich. W podhalańskiej części Witowa (części położonej poza Tatrami) najwyżej wznosi się Magura Witowska (1231 m n.p.m.), która jest jednocześnie najwyższym szczytem polskiego Podtatrza. Teren zamieszkany znajduje się na wysokości wahającej się od ponad 900 m n.p.m. w rejonie wylotu dolin tatrzańskich do ok. 800 m n.p.m. przy granicy z Chochołowem.
W pozatatrzańskiej części Witowa bierze początek rzeka Czarny Dunajec. Powstaje ona z połączenia potoków Kirowej i Siwej Wody (czyli odpowiednio Kościeliskiego i Chochołowskiego Potoku, które po wypłynięciu z Tatr zmieniają swoje nazwy).
Obszar zamieszkiwany przez większą część ludności obejmuje północną część miejscowości. Zabudowa mieszkalna ciągnie się wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 958 na długości ok. 5 km, począwszy od granicy z Chochołowem. Poza tym obszarem większymi skupiskami mieszkańców są przysiółki Kojsówka, Płazówka i Roztoki oraz tereny położone w okolicach wylotu dolin tatrzańskich.
[edytuj] Kultura
[edytuj] Oddział Związku Podhalan w Witowie
W Witowie od 1999 prowadzi działalność oddział Związku Podhalan. W marcu 2000 uchwałą Zarządu Głównego Oddział Związku Podhalan w Witowie został przyjęty do grona Związku Podhalan. 12 listopada 2000 odbyła się uroczystość poświęcenia sztandaru.
W kolejnych latach działalności oddział wspiera organizacyjnie parafię i współdziała z Ochotniczą Strażą Pożarną w Witowie, Wspólnotą Leśną Uprawnionych Ośmiu Wsi w Witowie, Kołem Związku Podhalan nr 27 – Witów w Chicago, Zespołem Szkół w Witowie a także z władzami samorządowymi. Pod patronatem Związku Podhalan działa zespół góralski "Witowianie".
[edytuj] Witowianie
Zespół regionalny "Witowianie" powstał w Witowie w latach trzydziestych XX wieku. Działalność przerwana wybuchem II wojny światowej została wznowiona w 1949. W 1956 z powodu ciągłych trudności materialnych nastąpił rozpad zespołu.
W 1975 Aniela i Karol Michniakowie założyli na nowo zespół regionalny "Witowianie", który prowadził działalność do 1994. Przez kilkanaście lat działalności "Witowianie" zebrali wiele nagród i wyróżnień. Świadczy o tym tez duża liczba występów w kraju i zagranicą. Do zespołu oprócz mieszkańców Witowa należała także spora grupa młodzieży z Koniówki, Cichego, Dzianisza, Ratułowa, Podczerwonego, Chochołowa, Miętustwa.
W 2003 zespół reaktywowano. Działa on pod patronatem Oddziału Związku Podhalan w Witowie. Zespół występuje podczas imprez kulturalnych w regionie oraz podczas wielu uroczystości związkowych i religijnych.
W 1995 przy Szkole Podstawowej w Witowie powstał dziecięcy zespół góralski "Mali Witowianie". W swej ponad dziesięcioletniej historii zespół wielokrotnie występował w różnych miejscach w kraju i na Słowacji. "Mali Witowianie" biorą czynny udział w uroczystościach szkolnych, kościelnych i regionalnych. Do zespołu należy ok. pięćdziesięcioro dzieci – uczniów od pierwszej klasy szkoły podstawowej do trzeciej gimnazjum. "Mali Witowianie" działają obecnie przy Zespole Szkół Podstawowej i Gimnazjum w Witowie.
[edytuj] Imprezy cykliczne
W ramach "Tatrzańskich Wici", czyli cyklu imprez kulturalnych organizowanych na terenie powiatu tatrzańskiego w Witowie odbywają się dwa duże festyny: "Witowiańsko Watra" i "Święto Lasu – Watra Tatrzańska".
[edytuj] "Witowiańsko Watra"
Jest to organizowana od 2001 cykliczna impreza kulturalna mająca na celu propagowanie folkloru góralskiego i uatrakcyjnienia pobytu goszczących w Witowie turystów.
"Witowiańsko Watra" tradycyjnie odbywa się w ostatnia niedzielę lipca. Bardzo często rozpoczęcie wydarzenia poprzedza uroczysta msza święta w oprawie góralskiej. Nieodłącznym punktem każdej imprezy jest rozpalenie watry. W trakcie trwania festynu odbywają się liczne występy zespołów regionalnych zarówno z Witowa jak i innych miejscowości Podhala i Orawy. W trakcie imprezy można spróbować miejscowych potraw, posłuchać muzyki i śpiewu góralskiego, a także zobaczyć ludzi w strojach regionalnych.
[edytuj] "Święto Lasu – Watra Tatrzańska"
To cykliczna impreza plenerowa odbywająca się od kilku lat na Siwej Polanie u wylotu Doliny Chochołowskiej w dniu 15 sierpnia. Głównym organizatorem jest Wspólnota Leśna Uprawnionych Ośmiu Wsi w Witowie.
W trakcie trwania imprezy odbywają się występy zespołów góralskich, czynne są stoiska z rękodziełem i punkty gastronomiczne serwujące tradycyjne potrawy regionalne.
[edytuj] Gminny Ośrodek Kultury Regionalnej w Kościelisku – filia w Witowie
W Witowie działa filia Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej (GOKR-u) w Kościelisku. Jej siedziba mieści się w byłej strażnicy Straży Granicznej.
Gminny Ośrodek Kultury Regionalnej w Kościelisku (GOKR w Kościelisku) rozpoczął działalność 1 lutego 2003. Działa w oparciu o miejscowe oddziały Związku Podhalan – regionalne stowarzyszenia kulturalne o wieloletniej tradycji.
[edytuj] Wspólnota Leśna Uprawnionych Ośmiu Wsi w Witowie
[edytuj] Turystyka
[edytuj] Wyciągi narciarskie
Na terenie wsi znajduje się kilka wyciągów orczykowych i jeden krzesełkowy.
[edytuj] Dawne turystyczne przejście graniczne Magura Witowska – Oravice
Od 28 maja 2002 do 21 stycznia 2007 roku na granicy polsko-słowackiej działało turystyczne przejście graniczne między Podhalem a słowacką Orawą. Było to przejście dla ruchu turystycznego pieszego i rowerowego, a zimą również narciarskiego. Zostało zlikwidowane na mocy układu z Schengen, co daje mozliowść przejścia na stronę słowacką nie tylko na wyznaczonych przejściach.
Granicę można przekraczać na szczycie Magury Witowskiej (1232 m. n.p.m.), przy słupku granicznym II/267.
[edytuj] Ciekawostki
- W Witowie mieszka Kazimierz Długopolski (polski zawodnik kombinacji norweskiej, olimpijczyk; obecnie trener i sędzia FIS) i jego syn Krystian Długopolski (polski skoczek narciarski; obecnie zawodnik reprezentacji Polski w kadrze B).
- Od stycznia do marca przez 9 tygodni na stoku stacji narciarskiej "Witów-Ski" odbywała się Zimowa Szkoła Gwiazd Jagny Marczułajtis, z której relacje na żywo można było oglądać w każdy weekend w programie Dzień Dobry TVN. Gośćmi Szkoły Jagny były znane osoby polskiego życia publicznego: Mateusz Kusznierewicz, Borys Szyc, Piotr Rubik, Reni Jusis, Halinka Młynkowa, Joanna Koroniewska, Maciej Dowbor, Rafał Mroczek, Marcin Mroczek, Magdalena Cielecka, Sebastian Karpiel-Bułecka, Daria Widawska, Tomasz Karolak, Mateusz Damięcki, Matylda Damięcka, Grażyna Wolszczak, Cezary Harasimowicz, Michał Figurski, Piotr Zelt, Urszula Dębska, Andrzej Dębski, Łukasz Nowicki oraz Tomasz Iwan.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi