Śródmieście (dzielnica Łodzi)

Z Wikipedii

Śródmieście - dawna dzielnica Łodzi, obecnie delegatura Urzędu Miasta, licząca 6,8 km², zamieszkana przez ok. 81 tys. osób na 775,2 tys. w całej Łodzi.

Spis treści 1 Historia dzielnicy 1.1 Dzielnica Śródmieście 1946 - 1954 1.2 Dzielnica Śródmieście 1954 - 1960 1.3 Dzielnica Śródmieście 1960 - 1992 2 Podział administracyjny dawnej dzielnicy 3 Zabytki i miejsca charakterystyczne 4 Zobacz też

[edytuj] Historia dzielnicy

[edytuj] Dzielnica Śródmieście 1946 - 1954

Dzielnica administracyjna Śródmieście została utworzona na mocy uchwały Rady Narodowej m. Łodzi z dnia 27 maja 1946 jako jedna z 3 powstałych wtedy dzielnic Łodzi.

Podział miasta oparto wówczas na kryterium granic naturalno – krajobrazowych , jakimi były linia kolei obwodowej oraz pas wyburzeń między śródmieściem a północną częścią miasta.

Kierując się tym kryterium utworzono dzielnice: Północ, Południe i Śródmieście.

Dzielnica Śródmieście od wschodu, południa i zachodu ograniczona była torami kolei obwodowej – od wschodu i południa granica ta pokrywała się z granicą miasta Łodzi z lat 1915-39 oraz 1945-46.

Od strony północnej granica dzielnicy biegła początkowo wzdłuż ulic Telefonicznej, Północnej, Ogrodowej i Srebrzyńskiej. W następnych latach ulegała ona drobnym korektom.

[edytuj] Dzielnica Śródmieście 1954 - 1960

Z dniem 1 stycznia 1954 wprowadzono podział Łodzi na 7 dzielnic. Obecnie nie ma dzielnic, są tylko osiedla. Zasięg dzielnicy „Śródmieście” został znacznie zmniejszony.

Zachodnią granicą dzielnicy stała się linia ulic Piotrkowskiej i Nowomiejskiej, od Placu Reymonta do ul Północnej.

Granica północna biegła ulicami: Północną, Solną, Pomorską, do Konstytucyjnej.

Granica wschodnia biegła ulicą Konstytucyjną do torów kolei Łódź – Koluszki, następnie wzdłuż torów do ul. Kopcińskiego, stąd wzdłuż toru bocznicy kolejowej „scheiblerowskiej” (obecny bieg ulicy Wydawniczej) i dalej wzdłuż linii obecnej alei Rydza-Śmigłego do ul. Milionowej.

Granica południowa biegła ulicami: Milionową, Łęczycką i Przybyszewskiego , do Placu Reymonta.

[edytuj] Dzielnica Śródmieście 1960 - 1992

Od 1 stycznia 1960 wprowadzono kolejną korektę podziału administracyjnego.

Dzielnica „Śródmieście” uległa redukcji, poprzez wyłączenie z niej:

- okolicy Wodnego Rynku (Plac Zwycięstwa), na wschód od ulicy Dowborczyków, oraz całości terenów dawnych Zakładów Scheiblerowskich, aż po ulicę Piotrkowską w rejonie Katedry; obszary te zasiliły dzielnicę „Widzew”,

- pasa pomiędzy ulicami Przybyszewskiego a Milionową, przekazanego do nowopowstałej dzielnicy „Górna”.
Pewną rekompensatą terenową było włączenie do dzielnicy „Śródmieście” następujących obszarów:

- pasa pomiędzy ulicami Pomorską a Północną i Telefoniczną (od ul. Solnej do dzisiejszego „Lumumbowa”) ze zlikwidowanej wówczas dzielnicy „Staromiejska”

- pasa pomiędzy ulicami Piotrkowską a Wólczańską – od Czerwonej na południu do ul. Próchnika na północy, na szkodę dzielnicy „Polesie” oraz likwidowanej dzielnicy „Ruda”

- kwartału pomiędzy ulicami: Próchnika, Piotrkowską-Nowomiejską, Ogrodową i Gdańską, również ze stratą dla dzielnicy „Polesie”.

W tej postaci dzielnica „Śródmieście” dotrwała do końca 1992 roku, czyli do czasu unifikacji gminy Łódź pod względem administracyjnym.

[edytuj] Podział administracyjny dawnej dzielnicy

Na terenie Śródmieścia wyróżnić można dwa osiedla administracyjne:

• Osiedle Śródmieście-Wschód
• Osiedle Katedralna

[edytuj] Zabytki i miejsca charakterystyczne

Na terenie dzielnicy Łódź-Śródmieście znajdują się m.in.:

• Reprezentacyjna ulica miasta - Piotrkowska, z eklektycznymi i secesyjnymi kamienicami z XIX i XX w.
• Plac Wolności z klasycystycznym ratuszem z 1827 r., jeden z nielicznych na świecie placów w kształcie ośmiokąta foremnego
• Pasaż Meyera - prywatna ulica z eklektycznymi rezydencjami z 1886 r. (obecnie ul. St. Moniuszki)
• Aleja marsz. Józefa Piłsudskiego jest to jedna z głównych - przelotowych tras w Śródmieściu która łączy Widzew - Wschód z Retkinią; to przy niej znajdują się wysokie drapacze chmur, centrum handlowe Galeria Łódzka, Centrum Biznesu, Multiplex razem z Centrum Rozrywki, Hotel IBIS i europejskie centrum księgowo-usługowe Philipsa .
• Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa w Łodzi tzw. Manhattan - jest to kompleks wieżowców w których znajdują się biura i mieszkania. Nazwa wywodzi się od rejonu Nowego Jorku.
• Neobarokowy pałac Juliusza Heinzla z 1882 r. przy ul. Piotrkowskiej 104 (obecnie siedziba władz miejskich)
• Pałac Jakuba Hertza z 1898 r. przy al. Kościuszki 4 (obecnie rektorat Uniwersytetu Medycznego)
• Teatry: Wielki na pl. Dąbrowskiego, im. S. Jaracza przy ul. Kilińskiego 45, Nowy przy ul. Więckowskiego 15, Powszechny przy ul. Legionów 21, Muzyczny przy ul. Północnej 47/51, im. Róży Van Der Blaast przy ul. Piotrkowskiej 17, Forum przy ul. Roosevelta 17
• Świątynie:

- Kościół rzymskokatolicki św. Józefa, drewniany, z 1768 r. przy ul. Ogrodowej 22 (przeniesiony ze Starego Miasta)

- Neoromański kościół rzymskokatolicki Podwyższenia Świętego Krzyża z 1880 r. przy ul. Sienkiewicza 38

- Neobizantyjska cerkiew prawosławna św. Aleksandra Newskiego z 1884 r. przy ul. Kilińskiego 56

- Neorenesansowy kościół luterański Świętej Trójcy z 1891 r. na Placu Wolności (od 1945 r. kościół rzymskokatolicki Zesłania Ducha Świętego)

- Neoromański kościół luterański św. Jana z 1884 r. przy ul. Sienkiewicza 60 (od 1945 r. kościół rzymskokatolicki Najświętszego Imienia Jezus oo. jezuitów)

- Neogotycka rzymskokatolicka Bazylika Archikatedralna św. Stanisława Kostki z 1912 r. przy ul. Piotrkowskiej 265 i pałac biskupi

• Grób Nieznanego Żołnierza przy ul. Piotrkowskiej 265
• Dworzec kolejowy Łódź Fabryczna
• Galeria Wielkich Łodzian - jedyna chyba tego typu w Europie, tak oryginalna w formie i lokalizacji, ze znaną w całej Polsce Ławeczką Tuwima na ulicy Piotrkowskiej
• Największe graffiti na świecie - umieszczone na ścianie o powierzchni ponad 900 m kw. przy ul. Piotrkowskiej 152; rekord wpisany został do Księgi Rekordów Guinnessa

[edytuj] Zobacz też

• Łódź
• Dzielnice Łodzi

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Łodzią. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.