Adolf Szyszko-Bohusz

Z Wikipedii

Adolf Szyszko-Bohusz (ur. 1 września 1883 w Narwie, zm. 1 października 1948 w Krakowie) – polski architekt i konserwator.

W latach 1902-1909 studiował w Sankt Petersburgu, uzupełniając później swoją wiedzę w Austrii, Czechach i Niemczech.

W latach 1910-1912 był wykładowcą na UJ i krakowskiej ASP. W 1912 wyjechał do Lwowa, gdzie pracował jako profesor Politechniki Lwowskiej (do 1916).

Wróciwszy do Krakowa otrzymał w 1916 r. stanowisko kierownika odnowienia Zamku Królewskiego na Wawelu. Na stanowisku tym pozostał do wybuchu wojny. Jako konserwator Wawelu dokonał odkrycia i rekonstrukcji Rotundy Najświętszej Marii Panny (św. Feliksa i Adaukta), badał Katedrę Wawelską (Kryptę św. Leonarda) oraz wczesnogotyckie systemy obronne Wzgórza Wawelskiego. Jego dziełem jest odnowienie większości wnętrz zamkowych, Brama Herbowa na Wawelu (1921), powiększenie krypty Wieszczów i sarkofag Juliusza Słowackiego (1927-1928) oraz urządzenie krypty Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz z nowym zejściem do podziemi katedry z baldachimem (1936-1938). Wyniki swoich badań ogłosił w artykułach: Rotunda świętych Feliksa i Adaukta (Najśw. Panny Marii) na Wawelu (1918), Z historii romańskiego Wawelu. Pierwsza katedra romańska (1923), Wawel średniowieczny (1932).

W 1920 został powołany na stanowisko kierownika Katedry Architektury Zabytkowej na ASP, będąc jednocześnie w latach 1922-1927 rektorem ASP. W latach 1932-1939 był także profesorem Politechniki Warszawskiej kierując Katedrą Projektowania Monumentalnego Wydziału Architektury.

Jako architekt był specjalistą od obiektów użyteczności publicznej. Zaprojektował monumentalny gmach PKO (ul. Wielopole 19) (1924), willę własną w Przegorzałach, zwaną Rotundą (która nawiązywała kształtem do odkrytej przez niego rotundy na Wawelu) (1928-29), Dom Towarzystwa Ubezpieczeń "Feniks" (1928-32) (Rynek Główny 41), dom im. Józefa Piłsudskiego (1935) (ul. Oleandry) oraz dawne gimnazjum oo. Paulinów (1935) (ul. Paulińska). Projektował pensjonaty, hotele w miejscowościach uzdrowiskowych, Dom Zdrojowy w Żegiestowie oraz Zameczek Prezydenta RP w Wiśle (1929-30) dla ówczesnej głowy państwa polskiego Ignacego Mościckiego.

W latach wojny pracował za zgodą władz podziemnych jako rysownik w prywatnym biurze niemieckim na Wawelu i działał w tajnym Komitecie Wawelskim. W 1945 powrócił na przedwojenne stanowisko pracy na Wawelu, piastując je do 1946. W 1945 uczestniczył również w organizowaniu Wydziału Architektury na AGH zostając jego pierwszym dziekanem. Publikował w Architekcie i Głosie Plastyków.

Umarł w Krakowie, został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w pobliżu Alei Zasłużonych.