Alojzy Prosper Biernacki

Z Wikipedii

Alojzy Prosper Biernacki

Urodzony	21 czerwca 1778 Siąszyce
Zmarł	8 września 1854 Paryż

Alojzy Prosper Biernacki, herbu Poraj (ur. 21 czerwca 1778 w Siąszycach w Kaliskiem, zm. 8 września 1854 w Paryżu), ziemianin kaliski, członek opozycji sejmowej kaliszan, minister skarbu Rządu Narodowego w czasie powstania listopadowego.

We Wrocławiu ukończył szkołę średnią, a w 1796 zapisał się na studia prawnicze na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Wkrótce jednak przeniósł się na wydział tzw. kameralistyki, gdzie wykładano ekonomię i wiedzę rolniczą.

Prawdopodobnie był pierwszym Polakiem, który zdobył uniwersyteckie wykształcenie rolnicze. Następnie wiedzę uzupełniał we Francji, Anglii i Niemczech. Do kraju wrócił w 1801, by objąć majątek w Sulisławicach pod Kaliszem.

Za cel życia postawił sobie zaszczepienie Polakom osiągnięć Zachodu w dziedzinie rolnictwa. Postanowił zreformować swój majątek i wprowadzić najnowsze osiągnięcia nauki. Uwolnił chłopów od pańszczyzny, którą prawdopodobnie zamienił na czynsze. Jako pierwszy w Polsce zaczął stosować płodozmian. Projektował budynki gospodarcze i ulepszał narzędzia rolnicze. Zasłynął z hodowli owiec rasy saskiej, których wełna poszukiwana była na rynkach niemieckich. Edmund Stawiski (1813-1890) z Podłężyc k. Sieradza zamieścił o nim artykuł w "Encyklopedii rolniczej..." (t.I, s. 140 i nast.) podkreślając zasługi Biernackiego w propagowaniu postępu rolniczego, a w szczególności ogrodnictwa.

Biernacki współdziałał w urządzaniu wzorowych gospodarstw u swych przyjaciół, braci Banawentury i Wincentego Niemojowskich w Marchwaczu i Przystajni.

Był jednym z czołowych działaczy pierwszej polskiej organizacji rolniczej - założonego w 1810 r. w Warszawie Królewskiego Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego i podobnego towarzystwa w Lipsku, Wypowiadał się pochlebnie o jego działalności Stanisław Staszic w "Rocznikach Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk", (t.XVI, r. 1823). W swoim majątku w Lututowie założył własnym sumptem szkołę rolniczą dla młodzieży chłopskiej.

W 1830 r. wszedł do sejmu jako poseł wieluński i włączył się w nurt walk parlamentarnych po stronie opozycji, której przewodzili bracia Niemojowscy. Był też posłem sejmu rewolucyjnego w 1831 r. Zwalczał wtedy dyktaturę gen. Józefa Chłopickiego, został członkiem komisji skarbowej, a następnie ministrem skarbu. Przedstawił sejmowi projekt rządowy przeniesienia chłopów na czynsze z prawem wieczystej dzierżawy i odkupu gruntów. Realizacja tego projektu miała być rozłożona na 10 lat.

Po upadku powstania udał się do Paryża gdzie działał w Towarzystwie Wychowania Narodowego, które 1 stycznia 1843 r. przeobraziło się w Szkołę Polską w Batignolles.

Zostawił po sobie interesującą spuściznę pisarską. W 1808 r. wydał we Wrocławiu pracę pt. "O zamianie zaciągów na daniny zbożowe lub pieniężne". Wydany w 1809 r. druk "Doniesienie o przełożeniu na jęz. polski Zasad rolnictwa rozumnego" stanowił konspekt pracy wybitnego agronoma Albrechta Thaera. W 1815 r. wydał "Kalendarz kieszonkowy rolniczo-gospodarski", a w 1819 w Berlinie przekład pracy J. C.Loudona "O zakładaniu folwarków wg zasad szkockiego gospodarstwa (...) i o przyozdabianiu siedlisk wiejskich..." wzbogaconych uwagami tłumacza. W 1823 r, wyszła jego własna praca "Wzór taniej, trwałej i wygodnej stodoły i opisanie dwukonnej angielskiej młocarni". Biernacki także był autorem wielu artykułów w fachowej prasie, np. w wydawanym w Lesznie "Ziemianinie" w 1850 r. ogłosił art. o drenowaniu ziemi przy pomocy glinianych rurek, który był wówczas rewelacją.

Ożeniony był z Marią Bischoffswerder, z którą miał dwie córki.

[edytuj] Literatura

Łuczakówna-Kozerska H., Biernacki Alojzy Prosper, [w:] PSB, t. II, s. 76-78.
Ruszkowski A., Alojzy Prosper Biernacki - pionier w dziedzinie nowoczesnego rolnictwa, [w:] "Na sieradzkich szlakach" nr4/48/1997/XII, s. 43-44.