Ameryka Łacińska w epoce nowożytnej
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: błędy, styl. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
[edytuj] Ameryka Łacińska epoce nowożytniej
Okres Ameryki Łacińskiej w nowżytności - to okres dominacji europejskiej na kontynencie i odzyskiwanie niepodległości przez państwa Ameryki Południowej w XIX wieku.
[edytuj] Ekspansja Europy
Wraz z ekspansją Hiszpanii i Portugalii na kontynent południowo amerykański wyginęły wspaniałe cywilizacje prekolumbijskie. Traktat z Tordesillas ustalił podziału ziemskiego dwóch potęg z Półwyspu Iberyjskiego. Portugalia uzyskała ziemie brazylijskie na których w 1693 odkryto złoto i diamenty. Hiszpania posiadała od tej chwili ziemie na zachód od Brazylii w Ameryce Południowej. Na kontynencie kwitło niewolnictwo i wyniszczanie Indian (wg. przekazu bp. Bartholome de las Casas. Już w latach 1571 - 1573 pod wodzą ostatniego króla Inków Tupac Amaru wybuchło powstanie w Peru mające na celu oswobodzenie kraju Inków. Powstanie to katastrofalna porażka Indian i w konsekwencji ścięcie króla. Podbite ziemie w Nowym Świecie były zarządzane przez wicekrólestwa (audiencias) i kapitanie generalne. Istniały następujące wicekrólestwa: Nowej Hiszpanii 1535 - obejmowało wszystkie kolonie hiszpańskie w Ameryce Północnej, Peru 1542, Nowej Grenady 1717, La Platy 1776. Ustanowiono też Sądy Apelacyjne, które miały charakter sądów okręgowych jednym z ich zadań była ochrona Indian. Natomiast kapitaniami generalnymi były: Caracas 1777, Chile 1778, Chichuahua 1776, Hawana 1777. Bardzo duży wpływ na życie w koloniach posiadał kościół, który dysponował ogromnymi obszarami oddanymi całkowicie do jego dyspozycji. Kolejnym etapem w dominacji europejskiej w Ameryce była walka o ziemie między poszczególnymi krajami europejskimi. W 1624, Holandia zajęła Bahię która dotychczas należała do Portugalii. W 1654 po walkach o ziemie Holandia ostatecznie utraciła Bahię. Na wyspach karaibskich rozwinęła się kolonizacja pod berłami: angielskimi, holenderskimi, francuskim, szwedzkimi, duńskimi, a nawet lenna Polski Kurlandii. W 1754 - 1757 w Paragwaju trwała wojna Guaranów przeciwko kolonistom. Koncepcja państwa paragwajskiego upadła. W 1780 - 1782 trwało wielki powstanie na ziemiach inkaskich pod wodzą Tupaca Amaru II, które upadło, wódz poniósł ten sam los co jego poprzednik. -Okres niepodległości krajów Ameryki Łacińskiej-
Poniższa tabela prezentuje chronologiczne daty zdobywania niepodległości przez dane kraje:
| kraj | data uzyskania niepodległości | dowódca niepodległościowy |
|---|---|---|
| Haiti | 1 stycznia 1804 | Jean-Jacques Dessalines |
| Paragwaj | 15 maja 1811 | |
| Argentyna | 9 lipca 1816 | generał José de San Martín |
| Chile | 1818 | O'Higgins |
| Wenezuela | 1821 | Simón Bolívar |
| Salwador | 1821 | generała A. de Iturbide |
| Honduras | 1821 | |
| Nikaragua | 15 września 1821 | |
| Kostaryka | 1821 | |
| Gwatemala | 1821 | |
| Meksyk | 1821 | |
| Kolumbia | 1822 | Simón Bolívar, generał Sucure |
| Brazylia | 1822 | |
| Peru | 1824 | Simón Bolívar |
| Boliwia | 1825 | |
| Urugwaj | 1828 | generał Fructuoso Rivera y Toscana |
| Ekwador | 1830 | generał Antonio José de Sucre |
| Dominikana | 2 lutego 1844 | |
| Jamajka | 6 sierpnia 1862 | |
| Kuba | 1902 | José Martí |
| Panama | 1903 | |
| Gujana | 1966 | |
| Bahamy | 10 lipca 1973 | |
| Surinam | 1975 | |
| Belize | 1981 |
Zjednoczone Prowincje Ameryki Środkowej (Federacja Ameryki Środkowej) - państwo w Ameryce Środkowej istniejące między 1823, a 1840. Obejmowało obszar: Gwatemali, Hondurasu, Kostaryki, Nikaragui i Salwadoru. W 1838 powstała 6 prowincja Los Altos
