Asturia

Z Wikipedii

Asturia Asturies
Herb Asturii Flaga Asturii
Hymn: Asturias, patria querida
Stolica	Oviedo
Powierzchnia • razem • proc. Hiszpanii	10. miejsce 10 604 km² 2,1%
Populacja (2006) • liczba ludności • gęstość • proc. Hiszpanii	12. miejsce 1 077 000 101 os./km² 2,6%
Język urzędowy	hiszpański / asturyjski
Autonomia od	11 stycznia 1982
ISO 3166-2	O
Reprezentacja w parlamencie • Kongres • Senat	8 2
Prezydent	Vicente Alberto Álvarez Areces (PSOE)
Strona internetowa

Księstwo Asturii (ast. Asturies, hisz. Asturias), region historyczno-geograficzny, wspólnota autonomiczna w Hiszpanii.

Spis treści 1 Geografia 1.1 Położenie 1.2 Warunki naturalne 1.3 Główne rzeki 1.4 Podział terytorialny 2 Gospodarka 2.1 Przemysł 2.2 Rolnictwo 2.3 Turystyka 3 Historia 4 Demografia 4.1 Miasta Asturii 5 Zobacz też

[edytuj] Geografia

Stolicą Asturii jest Oviedo, lecz największym miastem jest Gijon (Gijón), inne większe miasta: Avilés, Cangas de Onís, Cangas del Narcea, Grado, Langreo (La Felguera i Sama), Mieres, Villaviciosa i Llanes. W skład księstwa Asturii wchodzi jedna prowincja Oviedo.

Podczas rządów gen. Franco Asturia nazywana była prowincją Oviedo, jej historyczna nazwa została przywrócona za czasów demokratycznych.

[edytuj] Położenie

Asturia jest położona w północnej Hiszpanii nad Zatoką Biskajską, od wschodu graniczy z prowincją Kantabria, od południa z Kastylią-León a na zachodzie z Galicją.

[edytuj] Warunki naturalne

Większą część powierzchni Asturii zajmują Góry Kantabryjskie z kulminacją Torre de Cerredo o wysokości 2648 m n.p.m., na północy wąski pas nadbrzeżnej niziny. Na południowym wschodzie największy park narodowy w Hiszpanii, Picos de Europa założony w 1995 o powierzchni 650 km².

[edytuj] Główne rzeki

• Nalón
• Navia
• Sella

[edytuj] Podział terytorialny

Asturia jest wspólnotą autonomiczną oraz prowincją. Dzieli się wyłącznie na comarcas.

[edytuj] Gospodarka

[edytuj] Przemysł

Region rozwinięty przemysłowo, koncentracja zakładów występuje głównie w dolinach rzek. Silnie rozwinięty przemysł wydobywczy, stanowiący podstawę gospodarki (eksploatacja złóż węgla kamiennego, rud żelaza, manganu, cynku i ołowiu), ponadto przemysł metalurgiczny (hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych), maszynowy, stoczniowy, zbrojeniowy, chemiczny (koksowniczy), włókienniczy, skórzany, szklarski, spożywczy i papierniczy (celuloza).

[edytuj] Rolnictwo

Uprawa zbóż (głównie pszenica, proso i kukurydza), ziemniaków, winorośli, fasoli, warzyw i owoców. Hodowla bydła i koni, a na wybrzeżu rybołówstwo.

[edytuj] Turystyka

Liczne kąpieliska na Zielonym Wybrzeżu (hisz. Costa Verde) m.in.: Luarca, Ribadesella, Llanes.

[edytuj] Historia

Osadnictwo ludności na ziemiach dzisiejszej Asturii miało miejsce już w czasach paleolitu (Altamira).

W latach 25–19 p.n.e. miał miejsce podbój terenów dzisiejszej Asturii przez Cesarstwo Rzymskie. Na przełomie V–VI wieku przez Wizygotów. W czasie arabskiego najazdu na Półwysep Iberyjski (początek VIII wieku), góry Asturii stały się schronieniem dla arystokracji wizygockiej, która pod wodzą Pelagiusza, pierwszego króla Asturii wygrała bitwę pod Covadongą w roku 722 i utworzyła Królestwo Asturii. Nowo powstałe królestwo zapoczątkowało rekonkwistę i do 910 roku wyparło muzułmanów aż po rzekę Duero. Podziały i unie dynastyczne zakończyły się włączeniem w 1230 roku ziem Asturii do Królestwa Kastylii. Od 1388 roku następca tronu Kastylii (a następnie Hiszpanii) nosi tytuł księcia Asturii.

Zaniedbana prowincja królestwa hiszpańskiego w drugiej połowie XIX wieku po odkryciu złóż węgla i rud żelaza, staje się jednym z najbardziej uprzemysłowionych regionów kraju. W październiku 1934 roku ma miejsce powstanie robotnicze przeciw udziałowi prawicy w rządzie republiki, w okresie wojny domowej 1936–1939 opanowana w zaciętych walkach przez frankistów przy udziale korpusu włoskiego. W 1982 roku Asturia otrzymała statut wspólnoty autonomicznej.

[edytuj] Demografia

Ludność Asturii w latach 1787-2006
Ewolucja demograficzna Asturii w latach 1900-2006	Rok	Ludność	% ludności Hiszpanii	Rok	Ludność	% ludności Hiszpanii
	1787	342.537	3,34%	1960	989.344	3,23%
	1857	524.529	3,39%	1970	1.045.635	3,08%
	1877	576.352	3,47%	1981	1.127.007	2,99%
	1887	595.420	3,39%	1991	1.098.725	2,79%
	1897	612.663	3,39%	1996	1.087.885	2,74%
	1900	627.069	3,37%	2001	1.075.329	2,62%
	1910	685.131	3,43%	2002	1.073.971	2,57%
	1920	743.726	3,48%	2003	1.075.381	2,52%
	1930	791.855	3,34%	2004	1.073.761	2,48%
	1940	836.642	3,22%	2005	1.076.635	2,44%
	1950	888.149	3,16%	2006	1.076.896	2,41%

[edytuj] Miasta Asturii

Gijón

Oviedo

Miasto	Populacja (2005)
Gijón	273 931
Oviedo	212 174
Avilés	83 855
Siero	48 991
Langreo	46 558
Mieres	45 943
Castrillón	22 932
San Martin del Rey Aurelio	19 698
Corvera de Asturias	15 769
Cangas del Narcea	15 672
Llanes	12 982
Ribadesella	6 205

[edytuj] Zobacz też

• Królestwo Asturii
• Władcy Asturii
• Książę Asturii
• Herb Asturii
• Prezydenci Asturii