Babice (województwo podkarpackie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°49' N 22°28' E
| Babice | |
| Województwo | podkarpackie |
| Powiat | przemyski |
| Gmina | Krzywcza |
| Położenie | 49° 49' N 22° 28' E |
| Liczba mieszkańców • liczba ludności |
310 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
16 |
| Tablice rejestracyjne | RPR |
|
Położenie na mapie Polski
  Babice
|
|
Babice – (ukr. Бабичi) wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Krzywcza, nad rzeką San.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Historyczne nazwy ; Babicze oppido 1484, Babycza 1489, Babicza 1508, Babica 1772. Od 1340 do 1772 ziemia sanocka, województwo ruskie, miasto lokowane na prawie magdeburskim w II poł. XV wieku(nm. Babitz). Do 1914 gmina Krzywcza, pow. przemyski, pow. podatkowy Przemyśl, austriacka Prowincja Galicja.
Ponoć już w 1416 r. pierwszy wójt Sobek Lach bronił miasteczko przed Tatarami. W latach następnych przez nich napadane i palone uległo całkowitemu zniszczeniu. W 1479 r. Jan Kmita z Dubiecka sprzedał Babice kasztelanowi lubuskiemu Dobiesławowi Kmicie, którego syn Stanisław Kmita Woj. ruski odbudował miasteczko po roku 1508. Jego następcą był Piotr Kmita, kasztelan krakowski, właściciel Bachowa, Leska, Wiśnicza, jeden z najbogatszych i bardziej wpływowych ludzi ówczesnej Polski. Już w tym okresie miejscowość posiadała wodociągi. Babice uzyskały duże znaczenie handlowe. W 1553 r. król Zygmunt August nadał tutejszym mieszczanom przywilej wolności od ceł na komorach i stanowiskach królewskich, rozszerzony przez Stefana Batorego. Po śmierci Piotra Kmity i jego żony Barbary z Herbutów część dóbr otrzymał Jerzy Stadnicki syn Mikołaja i Katarzyny z Mniszchów, który odsprzedał w 1588 r. Bachów wraz z Babicami Stanisławowi Tarnowskiemu. W 1602 r. Tarnowscy sprzedali te dobra Janowi Tomaszowi Drohojowskiemu, od którego nabył je jego szwagier Mikołaj Wolski. W 1624 r. okolice Babic jeszcze raz spustoszyli Tatarzy zabierając wielu mieszkańców w jasyr. W 1645 r. klucz bachowski z Babicami otrzymał Felicjan Grochowski, kasztelan przemyski, którego syn odstąpił dobra Ossolińskim. Później w 1643 r. sejm zezwolił na składowanie win węgierskich w Babicach. W 1653 r. na apel Jana Kazimierza sejmik w Sądowej Wiszni uchwalił wystawienie z ziemi sanockiej jednego konnego żołnierza od każdych 12 łanów, a jednego pieszego - od każdych 20 domów w miastach. Babice wystawiły wtedy jednego piechura. Po "Potopie szwedzkim" w Babicach zostali osadzeni schwytani wcześniej do niewoli żołnierze szwedzcy (prawdopodobnie Finowie) którzy nigdy nie byli chłopami pańszczyźnianymi. Po ich pobycie w Babicach pozostała nazwa topograficzna "Na Szwedach", znajdująca się na wysokości Zawady po drugiej stronie Sanu w kierunku wschodnim. Później właścicielami miasteczka byli kolejno Grabieńscy, Gorzkowscy, Pinińscy i w roku 1876 Zdzisław hr. Dembiński. W drugiej połowie XVIII w. w związku z wybudowaniem nowego traktu z Krosna i Dynowa do Przemyśla rola Babic zwiększyła się. Odbywały się tu głównie jednodniowe jarmarki na bydło, drób i jaja - w dniach 6 I, 4 V, 24 VIII, 25 IX. Dnia 2 XI 1848 r. spłonął drewniany ratusz, a wraz z nim wszelkie księgi miejskie, dokumenty i przywileje. Pod koniec XIX w. miasteczko podupadło, ludność utrzymywała się z rolnictwa i żeglugi na Sanie. W XX w. Babice stanowiły własność Jaruzelskich i Radomyskich.
[edytuj] Wyznania
[edytuj] katolicy obrządku wschodniego
od roku 1745 parafia grekokatolicka w Stupnicy, murowana, konsekrowana w roku 1794 pw. Św. Trójcy.
[edytuj] katolicy obrządku łacińskiego
Parafia rzymskokatolicka w miejscu, dekanat przemyski, w roku 1876 liczyła 1124 parafian, do roku 1507 parafia łacińska mieściła się w miasteczku Stupnica (Stupnica lub Stupnik pod koniec XIX wieku to przysiółek przy wsi Bachów) po zgodzie króla wojewoda Stanisław Kmita przeniósł parafię do Babic.
[edytuj] wyznawcy judaizmu
W roku 1745 w Babicach mieszkało ok. 40 Żydów, mieli mykwę oraz posiadali dwa domy modlitewne w miasteczku. Należeli do gminy wyznaniowej w Krzywczy. W roku 1913 w miasteczku mieszkało już 350 Żydów a w roku 1921 tylko 39. W okresie międzywojennym należeli do przemyskiej gminy wyznaniowej. Miejsce straceń babinieckich Żydów znajduję się w pobliskim Heluszu.
[edytuj] Demografia
- w roku 1876 w Babicy mieszkało 623 mieszkańców, w tym : 363 katolików, 251 grekokatolików, oraz 9 Żydów,
[edytuj] Archeologia
Badania przeprowadzone przez archeologów (M.Parczewski, A.Koperski) na terenie Babic doprowadziły do zlokalizowania 2 stanowisk z okresu prahistorycznego. Inne badania (Kunysz, Żakiewicz) stwierdzają, że w okresie wczesnośredniowiecznym być może istniało w Babicach grodzisko, a jego lokalizację określono teren dawnego cmentarza. Teren ten posiada z trzech stron strome zbocze, w rzucie poziomym przypomina nierównomierny trójkat o średnicy ok.120 - 150 m. Chociaż z topografii terenu ta hipoteza jest prawdopodobna to badania powierzchniowej jej nie potwierdziły. Drugim miejscem identyfikowanym jako grodzisko jest cypel po północnej stronie szosy wylotowej do Przemyśla, naprzeciwko kapliczki. Cypel ten odcięty jest od zachodu jarem, w którym biegnie droga polna. Badania powierzchniowe (Kunysz, Parczewski) nie potwierdziły jednak tej hipotezy. Jedyna przesłanką przemawiającą o istnieniu grodziska pochodzi notka o Babicach z roku 1531 mówiąca o istnieniu miejsca w Babicach o nazwie "Horodiszcze".
[edytuj] Sport
W 2004 r. w miejscowości powstał klub o nazwie PKS UNUM. Przez pierwszy rok istnienia drużyna rozgrywała swoje mecze na stadionie w Krzywczy. W sierpniu 2006 r. do użytku oddano Stadion Sportowy z trybunami na 1100 osób i budynkiem klubowym, a całość kompleksu ogrodzona jest siatką. W klubie działają sekcje: piłki nożnej (seniorzy, juniorzy, trampkarze oraz drużyna żeńska), tenisa stołowego. Barwami klubu są kolory: żółty-biały-czerowny. Prezesem klubu jest Kazimierz Trojan, grającym trenerem obecny Proboszcz Parafii Babice - ks.Stanisław Siuzdak, natomiast kierownikiem drużyny Janusz Chruścicki. Klub od sezonu 2006/2007 wystepuje w rozgrywkach "A" Klasy Grupy Przemyskiej.
