Barszcz Sosnowskiego

Z Wikipedii

Barszcz Sosnowskiego
Pogórze Bukowskie - samorzutnie rozprzestrzeniające się pole barszczu Sosnowskiego
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	araliowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	barszcz
Gatunek	barszcz Sosnowskiego
Nazwa systematyczna
Heracleum sosnovskyi Manden.

Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi Manden.) – gatunek rośliny zielnej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.). Pochodzi z Kaukazu, w naszej florze ma status kenofita. Występuje w umiarkowanej strefie półkuli północnej. Roślina ekspansywna, gatunek inwazyjny.

[edytuj] Morfologia

Łodyga: Dorasta od 1 do 3 m. Głęboko podłużnie bruzdowana, rzadko owłosiona (mocniej owłosione są ogonki liściowe).
Liście: Pierzasto-dzielne, składające się z dość szerokich i przeważnie tępo zakończonych odcinków. Dolne liście trójkątne, z podzieloną blaszką. Starsze pierzasto-dzielne z pochewkami. Po roztarciu wydzielają zapach kumaryny.
Kwiaty: Zebrane w gęsty i bardzo duży baldach. Kielich jest pięcioząbkowy. Korona ma 5 białych płatków, jeden słupek.
Owoce: Rozłupnia zawierająca 2 niełupki.
Gatunki podobne: Jest bardzo podobny do barszczu Mantegazziego, który ma liście bardziej podzielone na węższe i ostro zakończone odcinki.

[edytuj] Biologia

Właściwości toksyczne: Ma działanie toksyczne i alergizujące. Włoski na łodygach i liściach wydzielają parzącą substancję, która zawiera furokumaryny. Te szkodliwe właściwości ujawniają się w wysokich temperaturach i przy dużej wilgotności powietrza. U zwierząt powoduje podrażnienie przewodu pokarmowego, biegunkę, nudności, krwotoki wewnętrzne. U ludzi - zapalenie skóry (fotodermatozę), powstawanie pęcherzy, zapalenie spojówek. Uczulenie skóry podobne jest do oparzenia, w wyniku którego powstają trudno gojące się rany.

[edytuj] Zastosowanie

Roślina uprawna: użytkowana jako pasza do karmienia bydła.
- Sposób uprawy: roślina powinna być skoszona przed wydaniem pędów kwiatostanowych; pozostaje na jednym stanowisku przez wiele lat. Plon nasion uzyskanych z 1 ha pozwala na obsianie 100 - 200 ha.
- Historia uprawy: trafił do Polski w latach 50. jako dar radzieckich uczonych z Wszechzwiązkowego Instytutu Uprawy Roślin w Leningradzie. Zaczęto go uprawiać jako roślinę paszową na skalę przemysłową w Małopolsce w latach 70. Jego uprawa szybko wymknęła się spod kontroli i rozprzestrzenił się samorzutnie w niektórych regionach Polski, m.in. w województwie warmińsko-mazurskim za pośrednictwem RRZD Bęsia.^{[potrzebne źródło]} Wg Instytutu Ochrony Przyrody w Krakowie był uprawiany w ogrodach botanicznych (np. w 1958 r. w Ogrodzie Roślin Leczniczych Akademii Medycznej we Wrocławiu) i rozprzestrzenił się samorzutnie jako zbieg z upraw. Po raz pierwszy odnotowano jego występowanie we florze Polski w Pradolinie Wrocławskiej w drugiej połowie XX w. Obecnie występuje na całym niżu Polski. Wywiera niekorzystny wpływ na gatunki rodzime (konkurencja i wypieranie). Z tego względu nie powinien być uprawiany na obszarach chronionych, a istniejące tam jego stanowiska powinny być mechanicznie (wykopywanie lub koszenie przed okresem kwitnienia) i chemicznie niszczone.^[1]