Beryl (minerał)

Z Wikipedii

Beryl to minerał należący do grupy krzemianów pierścieniowych. Nazwa pochodzenia greckiego: berillos = morska zieleń.

Tworzy wiele poszukiwanych odmian kamieni szlachetnych:

• akwamaryn – błękitny,
• goshenit – bezbarwny,
• heliodor – żółty,
• morganit – różowy,
• biksbit – czerwony,
• szmaragd – zielony
• beryl zwyczajny – biały, szary
• beryl złoty – złocistożółty
• bazzyt – niebieski
• beryl gwiaździsty – wykazuje asteryzm

- różniące się własnościami optycznymi i zabarwieniem a niekiedy innym składem domieszek.

[edytuj] Właściwości

• Wzór chemiczny: Be₃Al₂(SiO₃)₆ + Fe,Cr,Mn,V,Cs
• Układ krystalograficzny: heksagonalny,
• Twardość w skali Mohsa: 7,5 do 8
• Łupliwość: niedoskonała, równolegle do ściany podstawy.
• Rysa: biała
• Przełam: nierówny
• Gęstość: 2,63 do 2,80 g/cm³
• Barwa: szeroka gama barw
• Połysk – szklisty
• Współczynniki załamania (dwójłomność): n_o = 1,602 i n_e = 1,557 (długość fali ~ 590nm)

Kryształy rozwinięte w postaci słupów sześciobocznych, wydłużone lub spłaszczone; izomeryczne; często prążkowane lub wytrawione, zakończone płaskimi ścianami dwuścianu podstawowego lub rzadko - ścianami piramid. Jest kruchy, przezroczysty, odznacza się wyraźnym dichroizmem – odcienie żółtawozielone i niebieskozielone.

[edytuj] Złoża

Beryl powstaje w fazie pegmatytowo-pneumatolicznej zastygania skał magmowych oraz podczas procesów metasomatozy kontaktowej. Spotyka się go w pegmatytach, skałach metamorficznych i okruchowych. Występuje z kwarcem, chryzoberylem, fenakitem, ortoklazem, turmalinem, topazem.

Największe złoża znajdują się:

• szmaragd – Muzo i Chivor Kolumbia, na Uralu oraz w Minas Gerais Brazylia.

• Akwamaryn i pozostałe odmiany są bardziej pospolite; piękne kryształy spotyka się w Brazylia – Minas Gerais i w Pakistanie.

USA – Dakota, Kalifornia, Utah: Rosja – Płw. Kolski, Ural; Madagaskar, RPA, Cejlon, Włochy, Szwecja, Norwegia, Czechy.

W Polsce – spotykany na Dolnym Śląsku (głównie w pegmatytach i granitach).

[edytuj] Zastosowanie

• Wykorzystywany jako ruda berylu (metalu podobnego do glinu), który jest używany do wyrobu bardzo twardych stopów (z miedzią).
• Szmaragd jest to jeden z najwyżej cenionych kamieni szlachetnych (od lat 40. ubiegłego wieku znane są sposoby otrzymywania ich drogą syntezy, mogą być nawet doskonalsze od występujących w przyrodzie).

Zobacz też: akwamaryn, szmaragd, heliodor, kamienie szlachetne, kamień ozdobny

dopisano na podst: Atlasu mineralogii- G.G.Gormaz i "Małej encyklopedii kamieni szlachetnych i ozdobnych" N. Sobczak