Bohdan Osadczuk

Z Wikipedii

Bohdan Osadczuk, pseud. Berlińczyk, Alexander Korab (ur. 1 sierpnia 1920 r. w Kołomyji) - ukraiński publicysta i dziennikarz, sowietolog, badacz historii Europy Środkowo-Wschodniej.

Syn Iwana i Franciszki Osadczuków. Dzieciństwo i młodość spędzał na Kielecczyźnie, we wsiach Boszczynek i Przybenice, gdzie jego ojciec pracował jako nauczyciel. Uczęszczał do gimnazjum w Pińczowie, skąd został wyrzucony^{[potrzebne źródło]} w wyniku szykan na tle narodowościowym. Po wybuchu II wojny światowej przebywał wraz z rodziną w Kazimierzy Wielkiej i Busku-Zdrój. Niemiecką maturę, po kursach przygotowawczych, zdał w okupowanym Krakowie w roku 1941.

Od 1941 jako stypendysta III Rzeszy^{[potrzebne źródło]} studiował w Berlinie historię krajów Europy Wschodniej i Bałkanów, prawo międzynarodowe i języki wschodnie. Pracę dyplomową, o prasie na Ukrainie Zakarpackiej, obronił w 1944 na uniwersytecie w Berlinie. Twierdzi, że podczas wojny utrzymywał kontakty zarówno z przedstawicielami "podziemia ukraińskiego - UPA, jak i polskiego - AL"^[1].

Po wojnie pracował krótko dla Polskiej Misji Wojskowej w Berlinie. Publikował następnie w "Die Neue Zeitung", niemieckojęzycznym dzienniku, założonym przez Amerykanów. W czerwcu 1950 uczestniczył w berlińskim antykomunistycznym Kongresie Wolności Kultury, gdzie poznał Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego. W wyniku tego spotkania, wespół z Jerzym Prądzyńskim, od czerwca 1952 do stycznia 1953 r. zaczął wydawać niemieckojęzyczny biuletyn informacyjny: "Stimmen zu Osteuropäischen Fragen" ("Głosy na temat kwestii Europy Wschodniej"), finansowany ze środków Instytutu Literackiego w Paryżu. Od tego czasu współpracował z paryską "Kulturą", pod pseud. "Berlińczyk". Jego korespondencja z Jerzym Giedroyciem ukazała się w tomie: Emigracja ukraińska. Listy 1950-1982 (seria: "Archiwum »Kultury «"; Czytelnik 2005, ISBN 83-07-02981-3).

Doktoryzował się w Wolnym Ukraińskim Uniwersytecie, pisząc pracę o polityce narodowościowej od Lenina do Chruszczowa. Był następnie docentem, profesorem i wreszcie prorektorem tego uniwersytetu.

Od lat 50. i 60. był berlińskim dziennikarzem i korespondentem kilku pism: "Baseler Nationalzeitung" i "Neue Zürcher Zeitung" (Szwajcaria, komentator spraw dot. Europy Wschodniej i komunizmu) oraz współpracownikiem: "Der Tagesspiegel", "Műnchener Merkur", "Stuttgarter Nachrichten" i "Kölner Stadtanzeiger". Przez wiele lat występował jako komentator w niemieckim programie telewizyjnym "Internationaler Frühschoppen". Od 1966 r. był profesorem historii najnowszej Europy Wschodniej w Otto-Suhr-Institut na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. Tam m.in. napisał swą pracę habilitacyjną, poświęconą planom Józefa Piłsudskiego, dotyczącym wojny prewencyjnej przeciwko Hitlerowi.

W latach 80. był wydawcą pisma niezależnych intelektualistów ukraińskich na emigracji pt.: "Widnowa".

Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (3 maja 2001) i Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (30 marca 1994 r.). W 2005 r. otrzymał tytuł "Człowieka Pogranicza", 8 listopada 2007 r. Nagrodę im. Jerzego Giedroycia.

W 2007 r. ukazała się księga pamiątkowa pt.: Polska. Ukraina. Osadczuk. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Bohdanowi Osadczukowi w 85 rocznicę urodzin (pod red. Bogumiły Berdychowskiej i Oli Hnatiuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2007, ISBN 978-83-227-2625-9).

Mieszka w Berlinie.

[edytuj] Twórczość

• Die Entwicklung der kommunistischen Parteien Ostmittelseuropas (1962)
• Weisse Adler, Kreuz und Rote Fahne. Chronik der Krisen des kommunistischen Herrschaftssystems in Polen 1956-1982 (1982)
• Ukraina, Polska, świat. Wybór reportaży i artykułów (wybrał i przedmową opatrzył Andrzej Stanisław Kowalczyk; wstęp Jerzy Giedroyc i Czesław Miłosz; seria: "Meridian"; Pogranicze 2000, ISBN 83-868672-06-3)
• Wiek ukraińsko-polski: rozmowy z Bohdanem Osadczukiem (rozmowy przeprowadzili: Andrzej Stanisław Kowalczyk i Basil Kerski, współpraca Krzysztof Zastawny; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2001, ISBN 83-227-1777-6; wydanie uzupełnione pt.: Polska i Ukraina. Rozmowy z Bohdanem Osadczukiem, Wydawnictwo Kolegium Europy Wschodniej 2008, ISBN 978-83-89185-60-0)
• Niepodległa Ukraina (seria: "Meridian"; Pogranicze 2006, ISBN 83-86872-86-1)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Życiorys z "Rzeczpospolitej"
• Osadczuk laureatem nagrody Giedroycia

Przypisy